DE WERELD NU

Britse Tories & Brexit – moderne grenzen, geen grenzen

Brexit

Door Brexit vecht de Britse Conservatieve Partij nu voor haar voortbestaan. Opmerkelijk genoeg besprak men gisteren een Brexit-plan in Brussel dat pas eind volgende week wordt gepubliceerd.

Eind volgende week publiceren Britse parlementariërs van de Conservatieve Partij samen met een aantal andere ‘out of the box’-denkers een rapport hoe de Gordiaanse- aka Brexit-knoop definitief te ontwarren en zowel Londen, Belfast, Dublin als ‘Brussel’ tevreden te stellen; men verwacht hiervoor nog …. 2 à 3 jaar nodig te hebben.

Het bijzondere van dit rapport is dat het de ogen opent voor de feitelijke betekenis van een landsgrens in onze tijd. Een voorbeeld: een landsgrens is uiteraard een geografische en een juridische lijn, maar in 2019 geen fysieke barrière: we vliegen er immers gewoon overheen. De toestemming is aan het vliegtuig verleend in een langlopend contract, de passagiers hebben per internet ingecheckt en landen midden in een ander land, waar de controle vaak vergelijkbaar is met even wachten in de rij van de supermarkt.

Met het toenemend vliegverkeer en het steeds meer gebruik maken van moderne data verwerking – dat gebeurt überhaupt en zal niet extra toenemen door deze Brexit-route -, zal een landsgrens de komende jaren steeds minder voorstellen. Dat is nu ook al qua goederen: een deel van het werk van de douane is nog aan de grens, het merendeel is controle overal in den lande omdat goederen net als een DHL-pakketje overal traceerbaar zijn. Heel belangrijk is dat vooral vee- en mensenvoer door de gezondheidsautoriteiten permanent goed in de gaten wordt gehouden; de grens speelt daarbij dus eigenlijk nauwelijks meer een rol. Bij ons in de Rotterdamse haven worden containers met handelswaar en grondstoffen al jaren nog slechts steekproefgewijs bekeken; en als handelsstromen in de toekomst nog verder toenemen, wordt grenscontrole dus helemaal rudimentair.

Een probleem is dat er momenteel een generatie millennials is – waarvan velen verantwoordelijke posities bekleden bij de EU – die lijden aan een soort grens-fobie, omdat ze menen dat de landsgrenzen bij ons een paar decennia geleden niet anders waren dan die nu rond Noord-Korea, terwijl b.v. de Benelux in 1960 al een eind maakte aan grenscontroles. Op de bijeenkomst waar dit rapport werd besproken, meende zo’n eigenwijze fout geïndoctrineerde Canadese diplomaat mij wijs te kunnen maken dat het een halve eeuw geleden voor mij in West-Europa heel erg lastig zou zijn geweest om de reizen.

Ook al hebben veel Conservatieve parlementariërs in 2016 tegen Brexit gestemd, men meent dat deze democratische beslissing dient te worden uitgevoerd, temeer daar er met 72,21% in 25 jaar niet zo’n grote kiezersopkomst was.

Het grote Brexit probleem is dat bijna niemand een grens wil tussen Ierland en het Brexit-land Noord Ierland, het geen in strijd zou zijn met allerlei bi-laterale akkoorden, zoals het Good Friday Agreement dat in 1998 een eind maakte aan treiterijen en bloedige twisten tussen een deel van de oorspronkelijke Keltische katholieke bevolking en een deel van de Anglo-Saksische protestantse kolonisten / immigranten uit Engeland. Belangrijk is dat er geen nieuwe voedingsbodem komt voor terrorisme. Het alternatief zou zijn dat die Ierse oost-west landgrens geheel open zou blijven, maar dat er na Brexit in de Ierse Zee een nieuwe noord-zuid grens zou komen tussen Ierland en Engeland, waarmee het Verenigd Koninkrijk dus een deel van zijn soevereiniteit over Noord-Ierland zou verliezen, hetgeen in die contreien door sommige dwazen ook als aanleiding tot terrorisme zou kunnen worden gezien.

Door de feitelijke begrenzing van mensen en spullen dus niet op de plek van de landsgrenzen te pinnen menen de Britse Conservatieven het Ei van Columbus te hebben: want zo komen ook allerlei oplossingen in zicht die elders al functioneren in de praktijk tussen geestverwante landen die wel c.q. geen EU-lid zijn zoals Zweden en Noorwegen. En dus hoeft men niet zijn toevlucht te nemen tot de vage zogenaamde ‘backstop’ een soort van tijdelijk (twee jaar?) grensarrangement tussen Noord-Ierland met 2 miljoen inwoners en Ierland met 5 miljoen inwoners

Vooral de exporterende agrarische sector is bevreesd voor Brexit. Maar als andere EU-plannen doorgaan dan is binnenkort de hele Ierse veeteelt gewoon verdwenen: deze maand wil de Eu nl. een handelsverdrag sluiten met Mercosur: Argentinië, Brazilië, Paraguay, Uruguay en Venezuela; en dan is er ook naar Nederland, ongelimiteerde import van goedkoop rundvlees, waar bovendien geen controle op is qua vergiftiging met voor mensen schadelijke hormonen of medicijnen. Behalve Ierland verzetten zich ook België, Frankrijk en Polen tegen het Mercosur-verdrag.

En om positief te eindigen: Voor ons Nederlanders lijkt een paar jaar Brexit-uitstel en het langer blijven van de Britten gunstig, want er zijn weinig andere landen in de EU wier denkwijze enigszins overeenkomt met ons Nederlandse perspectief.


Dit artikel verscheen eerder op Polderland


Nicolette Geveke is correspondent EU/Brussel voor Veren of Lood.

6 reacties

  1. BegrensEuropa! schreef:

    Het wordt tijd op een paar moratoria: zowel voor migratie als op handelsovereenkomsten. Een wereld zonder grenzen gaat niet werken. Zo komt bij voorbeeld uit het Mercosur gebied veel opium en heroine. Geen goed idee.

  2. Eddie schreef:

    BegrensEuropa: Uit het zgn. Mercosur gebied is cocaïne het meest gewilde export product. Opiaten zoals heroine en verwanten komen met name uit Afghanistan en Pakistan.

  3. Patrick Verhoeven schreef:

    Er wordt ook hier weer gesteld dat het VK en Nederland zoveel op elkaar lijken qua denkwijze. Ik wil dit beeld toch ernstig relativeren.

    Op de eerste plaats wordt hier gedaan alsof deze overeenkomst qua denkwijze voor Nederland in het algemeen geldt. Dat is onjuist. Dit geldt hoogsten enigszins voor de zeegerichte provincies zoals Zuid-Holland maar zeker niet voor de meerderheid van de overige gebieden waar altijd nog ruim de meeste Nederlanders wonen. Zij zijn continentaal Europees gericht naar het Rijnlandse model niet naar het Anglo-Saksische model.

    Maar ook het verschil tussen de kustgebieden en het VK is groot. Het VK is nog steeds, alhoewel wat minder dan vroeger, een klassenmaatschappij waarin de upperlayer volstrekt lak heeft aan de onderklasse. Dat is in heel Nederland gelukkig een stuk minder het geval. Nederland een klassenmaatschappij noemen is echt overdreven.

    Verder zien de conservatieven in het VK (net als velen in het andere Anglo-Saksische land Amerika) hun land als een uitzonderlijke staat met een soort Goddelijke roeping (er is zelfs een speciaal woord voor: exceptionalism) waarbij samenwerking met anderen in een supranationale organisatie als de EU gelijk staat aan een soort verraad. Zelfs het westen van ons land heeft Goddank geen last van dit soort flauwekul.

    Kortom, ons land is echt fundamenteel anders dan het VK. Ons land is zeer continentaal Europees en dit is wat mij betreft ook het beeld dat we van ons land zouden moeten hebben, niet dat we een soort Little England zijn.

  4. N.G. schreef:

    @ Patrick Verhoeven
    Eens met wat u schrijft over het V.K.
    Heb echter niet geschreven dat NL en het V.K. zoveel op elkaar lijken, doch enigszins, d.w.z. meer dan veel andere Eu landen.

  5. Henk Albarda schreef:

    Geachte Nicolette Geveke, ook ik kan me (groten) deels vinden in uw uitleg en op een aantal punten heb ik een indrukwekkend kennis-manco.
    Nederland heeft, binnen Europa bekeken, grote gelijkenissen met diverse landen en enkele kenmerkende verschillen. Een kenmerkend verschil tussen Nederland en engeland (bewust kleine letters en geen UK gebruikt) is dat engeland (nog?) in een deel van de samenleving een zeer nadrukkelijk ‘klassen’ systeem heeft, waardoor de islam engeland heeft kunnen overnemen. Dat heeft een grote directe invloed op het dagelijks functioneren van het land. Natuurlijk kan ik graag in meer detail gaan.
    In de basis heeft Nederland aanzienlijk meer overeenkomsten met Duitsland (totdat communist groen links evangelist merkel aantrad) dan met engeland. Ik heb van 1979 tot 1989 in Duitsland gewoond/gewerkt en daarna ‘interessante’ contacten aangehouden.
    Uw laatste alinea begrijp ik niet; ik ken 800 hele kleine MKB bedrijven in Nederland die zich totaal niet druk maken om een Brexit en voor de duidelijkheid de Brexit graag per direct zien ingaan. Ook hier geef ik graag toelichting.
    Jammer dat ik hier geen ruimte wil/kan/mag nemen om in detail te gaan.

  6. Johan P schreef:

    Oneens met de conclusie, dat het gunstig zou zijn als de Brexit nog een tijd wordt uitgesteld. Van uitstel komt afstel en dat is slechts gunstig voor de zittende bureaucraten in Brussel.
    Er wordt hier de focus gelegd op slechts 1 aspect van de Brexit, en dat zijn de landsgrenzen. Maar er speelt natuurlijk veel meer mee, onder andere hoe en OF men met het eigen budget om mag gaan en minstens net zo belangrijk, waar de wetgevende macht komt te liggen. Ruim 70% van de wetgeving voor de EU-landen komt uit Brussel, waarbij de eigen souvereiniteit dus al nauwelijks meer bestaat. Ook als de wetgeving indruist tegen de eigen grodnwet wordt de wil van Brussel toch opgelegd.

    Daarnaast ben ik van mening dat de auteur wel heel erg makkelijk heenstapt over het idee van grenzen. Het is inderdaad zo dat er slechts een klein deel van de goederen wordt gecontroleerd. Daar hoeft in feite niets aan te veranderen en daar zou Brexit ook in de realiteit geen enkele invloed op hebben, het gaat in dat geval slechts om een formaliteit en papierwerk.
    Dat is echter niet het geval bij het personen-verkeer. Men kan en mag het verkeer daarvan aan banden leggen. In Groot Brittannie makkelijker dan op het vasteland dankzij het feit dat het een eiland is. Of er daarvoor een harde grens nodig is tussen Engeland en Ierland is een lastig punt, maar dat is voornamelijk een ego-kwestie. Uiteraard zou Groot-Brittanie een gezichtsverlies leiden als het daardoor een deel van de controle verliest. Aan de andere kant is het maar de vraag in hoeverre het behouden daarvan op zou wegen tegen de kosten. Maar zelfs als er een ‘harde’ grens zou komen dan is dat nog op diverse manieren te implementeren en zijn er mogelijkheden om de gevolgen voor de lokale bevolking te beperken, terwijl de instroom vanuit niet-EU landen/andere gebieden dan Ierland kan worden ingedamd. De bewering dat dat niet mogelijk zou zijn, ingewikkeld zou zijn of duur zou zijn is nergens op gebaseerd. Dergelijke gescheiden stromen van mensen zijn in heel veel gebieden al dagelijkse kost.