De Brexit-paniek heeft de Tweede Kamer verleidt in ieder geval deels mee te gaan met het waanzinnige voorstel van het kabinet om ministers dictatoriale bevoegdheden te geven “voor als de nood aan de man komt”.

Ook elders in het land is er sprake van enige Brexit-paniek. Meer Nederlanders willen nu bij de EU blijven, zo schreef de Vokskrant een paar dagen geleden opgelucht. Zelfs als dagkoers is dat een bespottelijke peiling, want dat er nog niets reëels is gebeurd blijft voorlopig een feit, en men was bij de VK immers niet zo van de onderbuik? Meer onderbuik dan dit zul je niet snel vinden.

Van deze ‘noodwet’ kun je alleen hopen dat zij te zijner tijd met terugwerkende kracht uit de wetboeken zal worden geschrapt alsof zij nooit heeft bestaan, aangezien het een schandvlek op de democratie is. Op de illusie van democratie in dit land, moet ik misschien schrijven.

Toch grip? Minister Blok is ‘bereid’ aanpassingen te accepteren? Dergelijke formuleringen geven een idee waar het gif achter deze wet gevonden kan worden. Zij suggereren een compromis dat de minister tegelijkertijd sluit met een bevel van hogerhand. En in de huidige constellatie is dat hogerhandse onmiskenbaar de Brusselse EU. Deze hele paniek wijst daarom op twee belangrijke elementen van het Brexit-proces tot nog toe waar ik al eerder op wees.

• De overtuiging binnen de EC dat de Britse regering kon worden gedwongen een voor het UK nadelig verdrag te tekenen.
• Dat het Brexit-proces wordt aangegrepen om de vrijheden van lidstaten binnen de EU verder te beknotten.

Geen heel bijzondere conclusies, alleen worden ze alom ontkend. Van staatswege en door sonoor snurkende (staats)media. Wat houden de ‘concessies’[1] van Blok precies in?

De noodwet geeft ministers meer macht bij een vertrek van de Britten uit de Europese Unie zonder akkoord. Op eigen houtje kunnen bewindspersonen daardoor wetten veranderen en aanpassen; goedkeuring van het parlement is in eerste instantie niet nodig.

De verandering betreft derhalve de zinsnede goedkeuring van het parlement is in eerste instantie niet nodig. En ook dit is omineus genoeg, want de reguliere macht van het Nederlandse parlement was altijd dat zij dergelijke wetgeving zonder verwijl kon terugdraaien als dat haar goed dunkte. Dat er nu een tegenstelling wordt gegeven met het eerdere voorstel onderstreept hoe vèrgaand dit was. Dat een kudde staatsrechtgeleerden dit in december de Kamer moest komen uitleggen – je wordt er soms depressief van, die incompetentie van onze regerende parlementariërs. Want ook het gevonden compromis is niet meer dan precies dàt:

Maar de Tweede Kamer voelt zich buitenspel gezet en vreest een “machtsgreep”. Regeringspartijen CDA en D66 willen dat een genomen noodwet niet een jaar, maar slechts een half jaar geldt. Ook moet zo’n wet binnen tien weken door de Tweede Kamer zijn goedgekeurd. Als dat niet is gebeurd, vervalt de maatregel. Ook moet de genomen maatregel binnen 24 uur naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.

Waarom is dit plotsklaps noodzakelijk, en was er in de Nederlandse wet niet al een achterdeurtje voor een dergelijke probleem beschikbaar? Omdat het probleem eerder nooit bestond. Aangezien Nederland – ooit – zelf verantwoordelijk was voor de wetten en verdragen die men aan nam en sloot, zodat alle problemen in die wetgeving al aangepakt en vervat waren. Mocht blijken dat dat niet zo was, dan was dat een brevet van onvermogen voor de Kamerleden die zo’n verdrag of wet goedkeurden.

Toen vond men dat een vreselijke gedachte.

Dat brevet van onvermogen wordt  – nu men klakkeloos het EU-‘leiderschap’ volgt – door de regering al op voorhand uitgedeeld (ook aan zichzelf!!) en men wil zich er tegen wapenen met een ondemocratische noodwet. Je moet toch echt helemaal niet goed snik zijn wil je niet zien waar het probleem hier ontstaan is, en wat er is gebeurd met onze soevereiniteit. Voor de laatste twijfelaars: het volksvertegenwoordigende gedrag van de Kamerleden die dit goedkeuren is het beste bewijs dat de soevereiniteit van ons land volledig verdampt is.

---

1. Aangezien het parlement geacht wordt wetten te maken en goed te keuren, is een ministeriële concessie niets anders dan preventief bukken voor de macht van de Kamer. Maar zoals het nu wordt gepresenteerd zien we een onrustbarende verschuiving van perspectief ontstaan.