Pauw weg, Jinek bij RTL en de publieke omroep komt met Op1. Veel kijkers naar de eerste programma’s van deze agitprop nieuwe stijl, maar veel zegt het niet.

Het kost altijd enige tijd eer mensen concluderen dat hen opnieuw oude wijn in nieuwe zakken wordt geserveerd.

Om Boudewijn de Groot te citeren: “Zelf ben ik helaas een keer teveel bedrogen, maar wie het eens proberen wil, die mag” (uit: Testament). De wijze waarop de NOS er over bericht (dat ze dat al doen is een veeg teken) toont de zenuwen:

De nieuwe NPO-talkshow Op1 heeft gisteravond bijna 100.000 kijkers meer weten te trekken dan Jinek op RTL4. Naar Op1 keken volgens de Stichting KijkOnderzoek 1.092.000 mensen; Jinek trok op hetzelfde tijdstip 999.000 kijkers.

Gefeliciteerd. De formule met elkaar afwisselende teams met presentatoren is vrij slim, aangezien het de indruk wekt dat er daardoor meer objectiviteit is ingebouwd. Een klassiek bezwaar tegen Pauw was immers dat Pauw zelf teveel invloed kon uitoefenen? In plaats van een ander soort presentator – die niet beschikbaar is! – poogt men nu de Buitenhof-formule te kopiëren. Alsof de goede naam van dat programma niet al sinds tijden dalende is. Helpen zal het niet, meest waarschijnlijk is dat dit een overgangsjaar wordt.

Die nieuwe formule zal veel mensen een tijd bezig houden om het trucje door te krijgen, maar voor wie niet in spanning wil blijven in de hoop dat er echt verbetering komt bij de NPO: dat er nog steeds één en dezelfde redactie achter het programma zit garandeert dat verandering onmogelijk is. Het blijft diezelfde Rolodex waaruit steeds dezelfde namen komen die de bekende riedels afdraaien.

Die eerste belangstelling en de manier waarop de NPO er nu over juicht vertelt gelijk wèl een ander verhaal: hoezeer de Nederlandse bevolking snakte naar verbetering. OP1 en Jinek/RTL kunnen weinig anders dan teleur stellen, dus is er voor Ongehoord Nederland volgend jaar een gespreid bedje beschikbaar als blijkt dat per saldo de publieke omroep opnieuw heeft gefaald.

Agitprop van binnen èn buiten – Bellingcat
Voor wie direct al twijfelde kwam ook vandaag een prompte bevestiging van die achterdocht:

De NOS is enthousiast, maar het is geen vertrouwenwekkend journalistiek rijtje, die eerdere winnaars:

De Machiavelliprijs gaat dit jaar naar het journalistiek collectief Bellingcat. Volgens de jury verdient Bellingcat de prijs vanwege zijn “vernieuwende wijze voor onderzoeksjournalistiek die keer op keer zorgt voor baanbrekende onthullingen”. Oprichter Eliot Higgins neemt de prijs op 12 februari in ontvangst.
De prijs wordt elk jaar toegekend voor een opmerkelijke prestatie op het gebied van publieke communicatie. Eerdere winnaars waren onder meer ‘de bedreigde burgemeester’, koningin Máxima, bondscoach Bert van Marwijk, RTL Nederland en oud-burgemeester wijlen burgemeester (correctie red VoL) Van der Laan van Amsterdam.

Bellingcat is een fakenieuwsoperatie die is georganiseerd om westerse media te voeden met die zo gewenste “onafhankelijke journalistiek”. Die niet erg onafhankelijk is, en veel onthullingen door Bellingcat bleken maar al te vaak niet te kloppen. Voor wie weet hoe de hazen lopen was het dan ook niet verwonderlijk dat dit altijd precies die onthullingen waren, die op cruciale momenten de publieke opinie een zetje konden geven.

Wie er precies achter Bellingcat zitten qua financiering is niet bekend; dat het een ondersteunende club is die fakenieuws van een sugarcoating moet voorzien staat wel vast. Wie het MH17-dossier kritisch gevolgd heeft kan zich aan die indruk niet onttrekken. Kenmerkend voor Bellingcat is dat deze club en haar dubieuze onthullingen opduiken bij zaken die de westerse overheden maar al te nauw aan het hart liggen. Deze prijs is opnieuw een etiket dat de betrouwbaarheid van hun beweringen verder zou moeten verbeteren. Men is hen gewoon heel dankbaar, en voorziet hen daarom van extra credibiliteit met prijzen als deze. Met journalistiek heeft het weinig te doen.

---

Meer over agitprop vindt u op Veren of Lood hier.