DE WERELD NU

Mijn atypische ontmoeting met Janmaat

Het komt weer boven vanwege het boek van Joost Niemöller, De verschrikkelijke Janmaat, zondag hier gerecenseerd.

De enige keer in mijn leven dat ik Hans Janmaat in persoon zag, was in een hotel in Utrecht. Begin jaren 80. Ook Bart Jan Spruyt was daar aanwezig. Hij schreef daarover in dit nog altijd lezenswaardige, voor Jacques Wallage dodelijke stuk.

Ik denk dat Spruyt zich vergiste in het jaar: hij plaatst de gebeurtenis in 1980, ik denk dat het ’81 of ’82 was, omdat ik in 1980 nog niet in Utrecht woonde. Ik was lid van de PSP, een voorloper van GroenLinks, en verhuisde in die tijd van Tilburg – ‘bolwerk’ van de ‘realo-vleugel’ binnen die partij – naar Utrecht: in Tilburgse ogen behorend tot de SA-vleugel (vanwege de afkorting van Sosiale Akademie, maar de afkorting werd gebruikt).

De bewuste CP-vergadering was op een maandagavond: de vaste dag voor de vergaderingen van de zogenaamde steunfractie voor de PSP-ers in de gemeenteraad van Utrecht. Aan het begin van díe vergadering kwam er bericht van de CP-bijeenkomst. De steunfractie-bijeenkomst werd afgelast zodat de aanwezigen naar het hotel konden. Er werd geen afspraak gemaakt over wat daar de ‘inbreng’ zou zijn. Ik wilde het graag meemaken. Toen ik net binnen was in het vergaderzaaltje, ergens op de tiende of twaalfde verdieping, kwam ook de ‘ster’ van de bijeenkomst binnen met wat van zijn partijleden: de arrogante PvdA-wethouder James Lidth van Jeude.

Er hangt een wat gespannen maar geen gewelddadige sfeer. Er wordt ook niet hard geschreeuwd en zeker niet geduwd. Over en weer en door elkaar wordt er van alles gezegd. Lidth wisselt wat woorden met Janmaat, die ik me niet meer kan herinneren. Dan maakt een oude man, beslist boven de 70, een warrige opmerking over het vroegere Amsterdam als het Jeruzalem van het noorden (of westen, daar wil ik vanaf zijn). Voor de PvdA-er is dát de druppel. Hij concludeert blijkbaar dat het hier om een neo-nazistische aangelegenheid gaat en kondigt aan dat hij een einde gaat maken aan de bijeenkomst. En dat lukt hem ook. Niet met geweld maar door van de beheerders van het hotel te eisen dat ze de CP buiten zetten.

Ik weet het nog zo goed vanwege mijn verbijstering toen.

Eigenlijk ben ik nog steeds een beetje verbijsterd over hoe dat toen gebeurde.

Andersom – misschien dankzij dit tafereeltje? – verbazen mij hedendaagse gedragingen van PvdA-ers en hun vrienden bij D’66, VVD en AFA niet zo veel meer.