Al vaker is gezegd, dat als de realiteit regenten in het gezicht ademt, ze zenuwachtiger worden dan waarvan dan ook. Kijk nu bijvoorbeeld eens naar de Amsterdamse ombudsman. Typisch Amsterdamse hypocrisie.

Arre Zuurmond, gemeentelijk Ombudsman, bracht afgelopen vrijdagnacht een bezoek aan een bewoonster rondom het Leidseplein. Wat hij meemaakte is, in zijn eigen woorden, ‘onthutsend.’

Tja. Wie vrijwillig op het Leidseplein gaat wonen verwachtte toch hoop ik niet dat dat een rustige buurt werd als de winkels in de Leidsestraat ’s avond dicht gaan? In ieder geval, het is vreselijk.

‘Alsof er permanent een voetbalstadion leegloopt,’ schrijft hij in een noodkreet aan de Amsterdamse politiek. ‘De overheid laat inwoners in de kou staan.’
De Amsterdamse bij wie Zuurmond de hele nacht verbleef, doet geen oog dicht; geschreeuw, dreigende geluiden, gekots in haar portiek, gepies tegen haar huis. De brievenbus heeft ze uit voorzorg dicht geschroefd.
Soms poepen ze voor haar kelderdeur, hetgeen nog niet zo makkelijk is, want dan moeten ze eerst over het hek klimmen.
‘Kankerhoer’
Dealers hebben een vaste plek op straat, er rijden permanent taxi’s rond die illegaal klanten oppikken en midden in de nacht toeteren, omdat ze voor de deur in de file staan. Wie hierover iets zegt is een ‘kankerhoer’.

Nee, een rustige buurt is het dus inderdaad niet. Ik geloof ook niet dat het dat ooit geweest is. Niet, in ieder geval, sinds in de jaren zestig zowel Paradiso als de Melkweg er hun deuren openden. Vond die mevrouw toen vast heel fijn, zo dicht bij haar favoriete hangouts. En later kwam die rustige Balie daar nog bij. Wat wil je nog meer? Nou, wat mevrouw nog meer wil is rust. Maar dat krijgt ze niet van al die vreselijke allochtonen onaangepasten, die daar maar rond blijken te hangen, en nog een grote bek tegen haar opzetten ook.

‘Wat ik hier als ombudsman van vind?’, schrijft Zuurmond, ‘hartverscheurend voor de bewoners, een dreigende ramp voor de stad en onduldbaar fout van de overheid.’
De ombudsman is al een jaar met deze zaak bezig, zegt hij in een toelichting. “En ik zie geen vorderingen.” Hij krijgt soortgelijke signalen van bewoners in andere delen van de binnenstad, zoals de Wallen.

De Wallen. Ach heden, weer zo’n geestelijke navolger van Lodewijk Asscher. Tientallen jaren moest alles maar kunnen, tot een stelletje PvdA-stemmers het in hun kop haalden er een gezellige kleinschalige buurt van te willen maken met allerlei knutselkunstenaars die veel subsidie en goedkope woon/werk-ruimtes nodig hadden. En met een moreel vingertje gingen zwaaien vanwege hun kinderen – die toen nog komen moesten. Maar gelukkig vonden zij toen een geestverwant in die zijige Lodewijk Asscher en zijn neorealistische PvdA. Overigens diezelfde Asscher die deze ombudsman ooit nog mede aanstelde, maar laten we niet over details zeuren.

Deze ongein heeft Amsterdam tot op heden meer dan €100 miljoen gekost, zonder aanwijsbaar resultaat, en nu is het geld ook nog eens op. Het is een schande!

Deze overlast is onduldbaar, de afwezigheid van de overheid zet inwoners in de kou. In zijn ogen is sprake van een mix van problemen: gebrek aan handhaving, massatoerisme en illegale taxi’s.

Onduldbaar, omdat zijn neukie last heeft van overlast. Die je van mijlenver kon zien aankomen toen je er wonen ging. Maar o zo spannend leek het toen. Toen nog wel.

In de gehele binnenstad speelt het probleem dat sociale cohesie afneemt, onder meer door het toerisme. “Dat moet de overheid echt fundamenteler aanpakken,” zegt Zuurmond. Hij stelt dat de helft van de effectiviteit van de handhaving voortkomt uit sociale controle door burgers: zij zien iets en waarschuwen de politie.
Het is een jungle aan het worden, waar het recht van de sterkste geldt.
Als sociale cohesie afneemt, zoals nu gebeurt, daalt ook de effectiviteit van de politie. “Het is een jungle aan het worden, waar het recht van de sterkste geldt, waar de slechte ondernemers het winnen van de goede en waar het publieke domein wordt gegijzeld door een nieuwe vorm van normloosheid.”
Zuurmond vindt dat de overlast te weinig onder ogen wordt gezien door politiek en overheid.

Niet dat ik er verder iets mee zeggen wil, maar dat dergelijke overlast nooit eerder door politiek Amsterdam onder ogen werd gezien is niet wat je noemt nieuw. Sociale cohesie in het centrum? Dat verdween tijdens de Tweede Wereldoorlog, en is er sindsdien niet meer gesignaleerd. Nergens niet, in Amsterdam.

Dat iedereen die ooit klaagde intussen is verhuisd naar Almere, Purmerend of een ander gat ergens in de NoordHollandse klei, betekent niet dat het probleem niet nijpend genoeg was, maar dat men toen meer geld beschikbaar had om te ontsnappen. Dus dacht de stadsregering (altijd PvdA, toen) dat men het wel negeren kon. Dat is echter geen argument, nooit eigenlijk. Behalve voor de hypocrieten, die ooit goedkoop woonruimte wisten te verkrijgen nadat de oorspronkelijke bewoners vluchtten, en nu vinden dat het aan de gemeente is hun comfort alsnog te verzekeren. Want is het nu werkelijk erger? Vergeet het maar, de klagers zijn ouder geworden, en ineens hebben ze begrip voor wie ooit klaagde maar die ze toen uitlachten. De ombudsman pleit nu voor een masterplan:

Burgers hebben recht op handhaving, stelt Zuurmond, die pleit voor een masterplan. “Er moet veel gebeuren, fundamenteler, innovatiever, daadkrachtiger.”
Dat is niet alleen een taak van de gemeente, maar ook van de landelijke overheid: Economische Zaken is verantwoordelijk voor de taxiwet, Sociale Zaken voor controle op zwart werk en de fiscale dienst voor illegale inkomsten. Zij kunnen ook een rol spelen bij de handhaving.

Opnieuw: tja. Heeft de gemeente dit dan ooit gewild? Waren er geen andere belangen die conflicteerden? Die klagers hebben reeds lang geleden hun rechten verspeeld. Als het goed is zouden ze nu op hun beurt moeten wachten, de gemeente heeft eigenlijk genoeg te doen in Amsterdam West & Amsterdam Noord en Amsterdam Zuidoost niet te vergeten. Oudere problemen, die ook feitelijk acuter zijn.

Het is altijd hetzelfde liedje met dit soort mensen. Ineens worden ze wakker, krijgen ze er zelf last van, en dat moet het ineens worden geregeld. Liefst gisteren al. Omdat het een schande is, en aan schande moet iets worden gedaan. Vooral als je er zelf last van hebt. Typisch Amsterdamse hypocrisie.