Deze week lijkt een nieuw patroon waarneembaar in de houding van zowel Duitsland als Nederland tegenover Turkije, en mogelijk de Turkse minderheden in den lande.

Het is nog wat vroeg misschien om er al over te beginnen, maar de vasthoudendheid waarmee zowel Nederland als Duitsland zich opstellen tegenover hernieuwde Turkse inmenging in het land lijkt vastberadener dan voorheen. Nu maakt een enkele zwaluw geen zomer, en of het hier over incidentele dan wel een structurele verandering gaat is evenmin duidelijk, maar de opstelling tegenover de Turkse verzoeken om in ons land hun landgenoten te kunnen toespreken is bemoedigend.

Maar vanzelfsprekend is het evenzeer een uiting van diepe paniek, want hoe nu uiteindelijk verder moet met die respectievelijke Turkse minderheden en de vereiste dispositie tegenover de landen waarin zij wonen? Men heeft nog steeds geen idee, zoveel is duidelijk.

Turkije lijkt het zelfs door te krijgen. Een paar maanden terug kregen we  hierover nog een tirade over nazi-praktijken te verduren:

De reactie lijkt vooral mokkerig – wat een heel verschil is met de bekende toon van woedende verongelijktheid. Dat verhaal dat die spanningen geen rol zouden mogen spelen is humbug – juist de reacties van de aanwezige minderheid en het stoken in hun meningsvorming was bepaald een oorzaak van die opgelopen spanning.

Wat de reactie van de gemeente Apeldoorn zal worden laat zich dan ook raden. De herdenking van een mislukte staatsgreep lijkt ietwat over de top, en bovendien contraproductief als je het beschouwt vanuit oogpunt van integratie. Of de burgemeester van Apeldoorn dat zelf ook zo ziet zal niet veel ter zake doen – een stille wenk uit Den Haag zal niet genegeerd kunnen worden. En zolang er in Nederland nog geen burgemeesters van Turkse afkomst rondlopen, zal een dergelijke wenk vanuit het Nederlandse regeringscentrum redelijkerwijs prevaleren. Dat mogen we althans hopen en verwachten. Al is het formeel een inschatting die die burgemeester zelf maken zal, dat dan weer wel.

Wat men er in Brussel van vinden zal? Zo lang Duitsland zo vastbesloten blijft als het nu lijkt te zijn, zul je Juncker cs er niet over horen. Nederland en Duitsland hebben relatief de grootste Turkse minderheden binnen de EU, en zolang die in dit dossier gelijk op trekken zal men in Brussel hopen dat er geen verdere gevolgen zijn. Maar zelfs dat is niet helemaal zeker.