Met NL2021 twee maanden weg is het opstappen van Asscher een luid en duidelijk teken van het oude gezegde: al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt hem wel.

Met Asscher zijn echter niet zijn pretenties van de afgelopen jaren verdwenen. Zoals bijna gebruikelijk zet de Staatsomroep een ‘PvdA-kenner’ in om over zijn vertrek te treuren:

Vanuit de oppositie heeft Asscher de PvdA de afgelopen jaren “weer teruggebracht naar een meer klassiek sociaal-democratische koers, waarin het draaide om het begrip ‘bestaanszekerheid'”, zegt NOS-verslaggever Wilco Boom. “Dat is ook duidelijk zichtbaar in het nieuwe verkiezingsprogramma. De partij had dat verwaarloosd, vond hij. En dat was iedereen binnen de de PvdA van harte met hem eens.”

Dat dit niet alleen een indicatieve erkenning van 30 jaar PvdA-falen is, maar bovendien een onzinnig sentimentele stap heeft men bij de PvdA overigens nog steeds niet door. Dat de belangen van de mensen die op het randje van bestaanszekerheid balanceren bij de SP veel beter gewaarborgd zijn zal hij niet willen erkennen, maar juist het optreden van Asscher tijdens de Toeslagenaffaire (àls tijdens de verhoren er over!) onderstreepte dat als weinig anders.

Dat men voor het nu een week uitgestelde elektronische partijcongres al over een uitermate kritische Asscher-motie kon stemmen, en dat de stand naar gisteren werd gemeld ongeveer 33% tegen Asscher was, zal zeker een rol hebben gespeeld in het besluit van Asscher. Iemand in zijn positie – en met zijn pretenties – kan zich niet veroorloven een motie van wantrouwen te overleven met de helft plus 1, en aansluitend vrolijk verkiezingen in te gaan als lijsttrekker van een toch al zieltogende partij. In de Kantar-peiling van gisteravond staat de PvdA nu op 10 zetels – weer één eraf:

En derhalve is het binnen de PvdA nu tijd voor de opvolging. En dus eveneens voor het een en ander aan hypocrisie:

Binnen de PvdA is met ontzetting gereageerd op het plotselinge vertrek van partijleider Lodewijk Asscher. Kamerlid Lilianne Ploumen zegt dat ze pas vanochtend hoorde van het besluit. “Het is absoluut een klap, ik ben ontdaan.”

Tja:

Wie wordt die nieuwe leider? Ploumen neemt nu tijdelijk het roer over, en ze schijnt wel te willen. Voor PvdA-haters is ze een goede keus – een weinig aantrekkelijk persoon voor het soort kiezers waar de PvdA de laatste jaren op dreef. Tevens weinig fantasievol (tenzij het aankwam op manieren om door haar gewenst beleid door te drukken), zodat de logica gebiedt dat de partij om zich heen zal kijken. Wat dat betreft was ook voor Ploumen direct een slecht teken wat de NOS gisteren iets  later doorgaf. Frans Timmermans zag er niets in:

Opmerkelijk genoeg overigens heeft de NOS het over ‘kanshebbers’. Maar voor genoemden als Timmermans en Aboetaleb is het geen kans maar eerder een eventueel corvee met het perspectief van een ongewisse toekomst. Voor hen zeker niet aantrekkelijk. Dat Aboetaleb vijf jaar geleden de boot al afhield toen er meer perspectief voor de PvdA leek te zijn maakt het tot een zekerheid dat hij er nu ook geen zin in hebben zal. Het excuus van de recente ziekte maakt dat nog overtuigend ook.

Dat Arib er niet veel trek in heeft is ook begrijpelijk. Ze is een uitstekende Kamervoorzitter, en kan in die rol waarschijnlijk aanblijven. Politiek is ze binnen de PvdA nooit heel prominent geweest, en men zou haar dan nemen omdat de meeste mensen weten wie ze is. Het is het soort wanhoopskeus waaraan de PvdA nog niet toe lijkt te zijn.

Dus dan moet Ploumen het maar worden? Ook dat is een soort wanhoopskeus – in zeker zin wegens de omgekeerde redenen die voor Arib gelden. Maar er is een alternatief, en dat zou wel eens uitermate sterk op revanche uit kunnen zijn.

Mijn voorspelling is dat Diederik Samsom weer in beeld zal komen. Niet alleen werd hij vijf jaar geleden smadelijk verjaagd door Asscher, maar hij wist de PvdA in 2012 een onverwacht goed resultaat te doen boeken. Zijn baan in Brussel als politieke rechterhand van Frans Timmermans maakt hem ook nog eens direct beschikbaar – de door hem zo sterk bepleite Groene Revolutie in de EU staat een beetje op een zijspoor met alle Corona-perikelen, en het zou hem veel kansen bieden die hij sinds 2017 heeft moeten vergeten.

Zeker weten doe je het nooit, maar ik verwacht dat Samsom volgende week op het nu uitgestelde congres zal worden gepresenteerd als de logische opvolger van Asscher. In zekere zin is hij dat zelfs – het zou hem de zoete wraak geven dat het leiderschap Asscher weinig anders is geweest dan een fiasco dat nu snel vergeten kan worden. Dat is precies waar de PvdA nu behoefte aan heeft.

---

Meer over NL2021 leest u hier. Moderne waanzin de PvdA betreffende vindt u hier.