Democratie van buitenaf
Fareed Zakaria is moslim en Indiër van geboorte. Hij komt uit Bombay, is in Amerika gaan studeren en daar na zijn afstuderen blijven hangen. Hij werd journalist en is achtereenvolgens hoofdredacteur van Newsweek en van Time geweest.
Zijn bekendste boek, The Future of Freedom, is in het Nederlands vertaald. U kunt het ‘t beste vergelijken met Het einde van geschiedenis en de laatste mens van Francis Fukuyama of met Botsende beschavingen van Samuel Huntington. Spraakmakend, interessant, maar alles bij elkaar meer journalistiek dan wetenschappelijk. Fareed Zakaria is geen De Tocqueville. Hij schrijft minder mooi en ook zijn analyse is niet van hetzelfde niveau, maar dat wil niet zeggen dat The Future of Freedom niet de moeite waard zou zijn om te lezen.
Eigenlijk zijn het een aantal gebundelde essays over het onderwerp vrijheid en democratie, waarvan ik U vooral het tweede aan wil bevelen. The twisted Path is de Engelse titel. In het Nederlands is dat te vertalen als Het Kronkelpad.
Fareed Zakaria waarschuwt daarin voor de schaduwzijden van democratie, die in de Habsburg-monarchie en vooral later in Hitler-Duitsland hebben geleid tot een ondermijning van de vrijheid. Het verschil tussen Duitsland en de Angelsaksische landen ziet hij vooral in het ontbreken van een dominante middenklasse in de Duits sprekende landen. Hij komt tot de conclusie dat democratie als regeringsvorm alleen werkt in landen met een democratische cultuur gebaseerd op een traditie van vrijheid en verdraagzaamheid. Die conclusie lijkt me onbetwistbaar en het aantal voorbeelden waarbij een one man one vote systeem in een ondemocratische samenleving tot onderdrukking van minderheden en tot dictatuur heeft geleid zijn legio. Maar zo nieuw als veel mensen menen, is die opvatting niet.
Deze vertaling van The future of freedom lijkt alleen nog tweedehands verkrijgbaar, maar leek als zodanig ruim voorradig.
————————————————————————————————-
Deze bespreking verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp
Om een beetje meer bij de tijd te blijven had hij beter de aanval op de democratie van moslims kunnen noemen.
Met bijvoorbeeld Erdogan, Sharaf in Egypte, Karimov van Oezbekistan, Nazarbajev van Kazachstan. Deby van Tjaad, Basir van Soedan. Allemaal gekozen en “toevallig” allemaal van een specifiek geloof van de vrede.
Dit kwam meneer Zakaria, een moslim, zeker niet goed uit. Hij wil natuurlijk vooral de blanke witte man zwart maken.
@jantje Zakaria wil volgens mij veeleer wijzen op het belang van liberale instituties die voorkomen dat een democratie ontaardt in tirannie van de meerderheid. Voor het verwijt dat Zakaria vooral de blanke, witte man zwart wil maken, zie ik geen enkele rechtvaardiging. Mijn indruk op basis van Toon Kasdorps recensie is dat de liberale democratie Zakaria aan het hart gaat, en hij wil wijzen op het gevaar van het opofferen van individuele grondrechten aan het gesunde Volksempfinden, het risico dat de door ons zo gewaardeerde democratie in de greep komt van Rousseau’s Volkswil. Maar om uitsluitsel te krijgen over Zakaria’s bedoelingen, zullen we zijn boek moeten lezen.
Wat betreft de beschikbaarheid van de vertaling, ik liep gisteravond nog tegen een tweedehandsje aan, maar mijn tas was al te zwaar..