Nadat Lega-leider Salvini eerder deze week dreigde de coalitie met de 5sterren-beweging op te blazen, staan in Italië nu de neuzen dezelfde kant weer op.

Er gebeurde afgelopen week in Rome en Brussel. meer dat belangrijk was.  Er is vandaag een confrontatie met de EC, maar hoe dat gaat uitpakken valt nog niet te zeggen.

Italië moet vandaag aan de Europese Commissie uitleggen hoe het de staatsschuld van meer dan 2000 miljard euro gaat wegwerken. Brussel dreigt met strafmaatregelen omdat Italië zich niet aan de begrotingsafspraken houdt.
De EU keurde de begroting van de Italiaanse regering eind vorig jaar goed onder de voorwaarde dat het begrotingstekort niet verder zou oplopen dan 2,04 procent. Daarbij was uitgegaan van een economische groei van ten minste 1,5 procent.

Het probleem was iets complexer dan de NOS hier beschrijft. In de eerste plaats is het binnen de EC een sine qua non dat Frankrijk buiten schot blijft, en Italië wees heel terecht op vergelijkbare problemen die president Macron heeft, en waaraan Pierre Moscovici (Fransman) niet eens denkt iets te gaan doen. Het tweede punt – nog veel belangrijker – is dat de situatie van Italië binnen de eurozone hopeloos is als het Keynesiaanse beleid dat Italië thans heeft opgestart faalt. Italië beseft dat, dat de EC het niet beseffen wil is een van de fundamentele problemen van de eurozone, maar dat Italië bereikt lijkt dat besef door te doen dringen zoals je een ganzenlever vetmest was al wat langer duidelijk. Dit voorjaar koos de EC derhalve eieren voor haar geld, en keurde die begroting goed.

Maar dat het in maart mis begon te gaan was al even duidelijk. De Italiaanse groei blijft nog steeds achter bij de gehoopte prognoses. Erger nog, de economie krimpt:

“Het eerste kwartaal was er sprake van recessie en op het moment groeit de economie nauwelijks, dus het begrotingstekort komt veel hoger uit dan is afgesproken.”

Maakt dat iets uit voor de koers van de Italiaanse regering? Nee. NOS-correspondent Marghadi verwacht

.. dat de Italianen zich weinig aantrekken van waarschuwingen uit Brussel. Minister Tria van Economische Zaken zei gisteravond nog dat de begroting niet wordt aangepast, omdat Italië op de goede weg zou zijn.

En dan?

..minister van Binnenlandse Zaken Salvini een belastingverlaging doorvoeren die volgens voorzichtige schattingen 30 miljard euro gaat kosten. Marghadi: “Het begrotingstekort zal dan exploderen. Ik heb een econoom gesproken die zegt: dan gaat het lachend over de 4 procent.”
Salvini zal daar geen moeite mee hebben. Hij zei eerder al dat Italië prima een staatsschuld van 140 procent van het bbp kan hebben.

De dreiging door de EC van een boete van €3,5 miljard is Salvini derhalve van plan te negeren. Daar zal het overleg van vandaag niets aan veranderen. Internationaal wordt daar iets anders naar gekeken, en ook daar wordt lippendienst aan bewezen:

In what appears like a “say whatever they want to hear” statement, Italian officials promised that the country is planning to reduce the cost of new welfare measures for income support (“citizens income”) and earlier retirement age in 2020-2022, Italian news agency Adnkronos reports.

In hoeverre dit als realistisch moet worden beschouwd? De financiële markten lijken even hoopvol (onder).

Italian yields continue to climb on Friday, with the two-year yield on track for its biggest one-day rise in two months, after the Bank of Italy warned that Italy’s public debt could rise more than anticipated in 2019, the latest in a string of warnings by Italian and European institutions that the budget-deficit projections that formed the basis of last year’s truce between the Italian populists and the European Commission were wildly off the mark.

Het enige goede nieuws uit Rome is a) dat Salvini zijn coalitiepartner nu duidelijk in de houdgreep heeft, en b) dat Italië voorlopig niet van plan is een soort parallelle munt uit te geven. Dat zal leiden tot een grootschalige belastinghervorming naar een flat tax-systeem, die veel Italianen de hierboven al genoemde belastingverlaging geven zal.

Wie dat betalen gaat? Uiteindelijk u en ik. Boetes als waarmee eerder werd geschermd zijn eenvoudig niet realistisch, en ik ben er zeker van dat de scheidende EC de ballen mist Italië echt vast te zetten. Want als puntje bij paaltje komt ben k er van overtuigd dat Salvini bereid is de nucleaire optie toe te passen, en Italië uit de euro terug te trekken. Dan is alle discussie voorbij en wordt de EU per direct geschiedenis.

Het is ironisch dat Italië hiermee een koers kiest die sterk doet denken aan de manier waarop Frankrijk al een jaar of dertig Duitsland af perst om haar tekorten te negeren zolang die iet teveel uit de pas lopen. De situatie van Italië is dusdanig wanhopig dat Salvini zelfs die door Frankrijk gehanteerde pretentie heeft laten varen. Durft iemand van de andere EU-staten de stekker er uit te trekken? Minister Wopke heeft er een vrij grote mond over, maar mag hij van de baas? Je vraagt je af of hij het vermogen bezit te zien wat hij er mee aanricht.

---

Meer over de economische en politieke perikelen van Italië vindt u hier.