In Frankrijk staan de verkiezingen van EP2019 heel sterk in het teken van de overlevingskansen van president Macron.

Macron heeft het moeilijk. De Franse economie doet het matig, wat ook haar vooruitzichten zijn, en de staatsschuld van La Douce France rijst de pan uit, en is in zekere opzichten een groter gevaar voor de stabiliteit van de euro dan de Italiaanse staatsschuld. Dit vanwege de gevolgen die het voor de Franse banken hebben zou als Macron de economie te hulp zou moeten schieten. Dat is ook de logica achter zijn bezuinigingen, die vooral de protesterende Gele Hesjes zo zwaar hebben getroffen dat die al een half jaar lang ieder weekend in de grote Franse steden demonstrerend paraderen. Dit is in een notendop het dilemma waarover de Franse kiezer komend weekend zijn oordeel geven moet. Macron heeft weinig reden tot optimisme:

Macron’s struggles ultimately start at home. His pick for lead candidate in the European elections, Nathalie Loiseau, is a diplomat and academic administrator. Utterly devoid of excitement, she used a recent speech to give voice to the standard “dangers” of Donald Trump’s politics and liken her political project to the spirit of Gutenberg and Picasso. The address was probably supposed to fit with the “Renaissance” theme. That a considerable part of the country was still putting on yellow traffic vests and screaming their lungs out against the government in Paris doesn’t seem to bother her. They’re probably all populists anyway.

Bovendien heeft Macron steeds meer moeite uit te leggen waarvoor hij staat – in relatie tot de gemiddelde Fransman. Een probleem dat Marine in het geheel niet heeft:

Marine Le Pen doesn’t need to do much ahead of the elections. She leads Macron’s movement by half a point, which would have been considered unfathomable just a year ago. And the more Le Pen gathers steam, the more Macron will lose ground.
Not that we should have expected more from one of the most unpopular presidents in French history. [1]

Die precaire situatie van de president begint zich nu ook te tonen in de hysterische pogingen onwelgevallig nieuws stil te houden:

France has threatened three French journalists with potential jail time for using secret documents to reveal the country’s involvement in the Yemen civil war. 

In a series of reports published in April, investigative journalists from Disclose and Radio France revealed the number of French arms sold to Saudi Arabia and the United Arab Emirates. 

Erg handig is dit niet, want de Franse pers, hoe dociel ook in sommige opzichten, bewaart nog steeds opstandige elementen die hun vak serieus nemen. Als het onderwerp zich er voor leent:

Paul Coppin, the head of Reporters Without Border’s (RSF) legal unit, criticised the DSGI for attempting to prosecute the French journalists.
In a statement published on the RSF website, Coppin described the case as a “matter of legitimate public interest”.

“We are concerned that the sole aim of this hearing is to use the threat of prosecution to put pressure on these journalists to reveal their source,” said Paul Coppin.
“As it is legally unable to force them to disclose the identity of their source, the prosecutor’s office is using the possibility of a charge of compromising national defence secrecy, a charge punishable by five years in prison and a fine of 75,000 euros [$83,750].
“The mere fact of threatening such a prosecution for publishing information in the public interest would in itself constitute a serious violation of the public’s right to be informed.”

Hoe het ook mis gaat is met de lijsttrekkers. Macron’s En Marche heeft het moeilijk tegen een onervaren maar nadrukkelijk jonge kandidaat van de partij van Marine le Pen:

De winst van Bardella is volgens specialisten ook het gevolg van een zwakte van Loiseau. Ze heeft weinig charisma, zeggen zij. “Ze is geen vechtersbaas”, vindt politicoloog Bruno Cautrès. Ze heeft weinig talent voor opzwepende toespraken voor volle zalen.
Waar Jordan Bardella lachend en enthousiast op de foto gaat met zijn aanhangers op verkiezingsbijeenkomsten, poseert Loiseau meestal ongemakkelijk en krampachtig als mensen een selfie met haar nemen.

Dat laat dan even buiten beschouwing dat de migrantenstroom ook in Frankrijk tot bizarre toestanden leidt, waaraan de regering weinig weet te doen. En dan heb je nog het Gele Hesjes-probleem. Daar zit weer veel meer aan vast dan je op het eerste gezicht zou veronderstellen:

With the rise of the Yellow Vest Movement in France – which began last October and continues today – French activists and writers have begun to re-evaluate the state of French income and poverty. Since the movement began, articles with titles such as ” Revealed: The shocking scale of poverty in France in 2018 ” or ” Soul-searching in France as poverty leaves one million children hungry ” have become more overtly political given the context of the protests.

In de diepere oorzaken toont zich de staat van de Franse economie, meer dan in andere cijfers waarmee overheden zo graag goochelen:

Typically, the government’s response to accusations of widespread poverty – which, as in America, are not necessarily accurate accusations – has been to spend more money on social programs.
But here’s the thing: France is already spending more than the rest of Europe when it comes to welfare programs. According to the OECD, when it comes to “public social spending” as a percentage of GDP, France tops the list at over 31 percent.

Uit 2016:

Maar dart is het enige niet. Het besteedbaar inkomen in Frankrijk heeft een dramatisch dieptepunt bereikt:

De hoge kosten van de sociale voorzieningen zijn geen signaal van luxe, integendeel:

The truth, however, is that social spending is not the key to reducing poverty, raising median incomes, or generally improving the lives of residents. In fact, rising social spending may be more the result of stagnation in an economy since social programs are likely to become more widespread as more residents experience poverty, unemployment, or unmanageably high living costs.
(..)
The French economy — which is notorious for its inflexibility and lack of competition in agriculture and other select industries — increasingly looks like one of the least free in Europe.  It simply isn’t delivering the sort of economic growth that is necessary to keep social spending under control at a manageable level of spending. As the ongoing protests by the Yellow Vests suggests, many French residents are well aware of this.

De aan EP2019 deelnemende partijen die voortkwamen uit de Gele Hesjes-beweging lijken niet veel potten te zullen breken, maar hun invloed is desondanks groot, ook doordat ze zich in de afgelopen zes maanden politiek niet hebben geaffilieerd. Zoals de NOS-correspondet ook constateerde:

De bekende woordvoerders van de Gele Hesjes hebben juist gezegd dat ze niet mee willen doen aan de verkiezingen. Bovendien zijn de demonstranten geen homogene groep. Sommigen Gele Hesjes stemmen links, anderen rechts, en een flink deel zou wel eens helemaal niet kunnen gaan stemmen uit onvrede met de politiek

Frankrijk lijdt wekelijks als de politie op de Hesje in hakt, en de populariteit van de president lijdt mee. Er gebeurt ieder weekend wel iets dat in een normaal land in normale tijden grote verontwaardiging teweeg zou brengen. De hele gang van zaken bewijst dat we niet langer in normale tijden leven. Zou daar een normale verkiezingsuitslag uit kunnen rollen? Zondag weten we het. Maar eerst zaterdag aflevering 28 van de wekelijkse protesten:

More than six months (27 weeks) of ongoing #GiletsJaunes #YellowVests protests in France.

VIDEO: #Paris #Acte27

This video will not be shown in mainstream media. So please share…pic.twitter.com/lVZnwnG3BH

— Oh boy what a shot (@ohboywhatashot) May 18, 2019

---

1. Dat was tot twee jaar geleden president Hollande, Macron’s voorganger. Diens cijfers waren zó wanhopig dat hij niet opging voor herverkiezing. Macron zit daar nu dus onder – al een hele tijd ook.

---

Meer over de (achtergronden van de) ongeregeldheden in Frankrijk vindt u hier op Veren of Lood. De EXTRA afleveringen met veel filmpjes van de protesten vindt u hier.

Eerdere artikelen van onze Frankrijk-correspondent Alexander van der Meer vindt u hier.