Eem oorlog USA met Iran staat op het punt van uitbarsten. Nederland en de EU weten niet hoe snel ze weg moeten proberen te komen.

Sinds het einde van de Irandeal vorig jaar zijn de USA en Iran steeds meer op ramkoers gekomen. Deze week zagen we dat dat verder gaat dan we wisten, maar duiding van landelijke Nederlandse media ontbreekt nog steeds.

Dat Nederland gisteren besloot de Irak-missie tijdelijk te onderbreken heeft niets met Iran te maken, krijg je sterk de indruk. Heel veel anders dan de drek die achter uit stieren komt is dat niet, maar het is in lijn met de positie die de EU sinds vorig jaar heeft getracht te handhaven, en die vorige week al aan stukken ging. Het incident in de Perzische Golf met de vier tankers die daar al dan niet wedren gesaboteerd kun je er niet los van zien, maar de Nederlandse staatsomroep meldde vandaag nog vrolijk dat de Irak-missie dit weekend mogelijk gewoon weer verder gaat. Dat deze missie (alsmede de Duitse die nabij verblijft) logische doelen zijn in geval van een militair treffen tussen USA en Iran houdt de NOS derhalve voor zich.

Duidelijk – er wordt met mistigheid gestrooid.

Dat de USA haar ambassade-personeel met spoed uit Bagdad heeft gerepatrieerd – de Nederlandse regering doet alsof ze daar allemaal niets mee te maken heeft. Dat mogen we hopen, maar heel waarschijnlijk is het niet. NATO, weet u wel?

In de USA wordt intussen geschreven dat ook Nederland en Duitsland als gekken hu mensen uit Irak halen. Of het waar is? Buza zwijgt.

In probably the most significant sign so far that we could be headed for yet another major war in the Middle East, multiple European allies of the United States are rapidly pulling their forces from Iraq and the Persian Gulf region on fears they could get unwillingly sucked into confrontation with Iran.

Tehran isn’t backing down the US escalation ladder either, given moments ago Iran’s Revolutionary Guard commander, Major General Hossein Salami, said via the Reuters newswire:

“We are on the cusp of a full scale confrontation with the enemy.”

Iran’s Minister of Defense Amir Hatami also vowed Wednesday, “We will defeat the American-Zionist front,” according to the Islamic Republic News Agency (IRNA). This follows on the heels of the US State Department’s dramatic ordering of an evacuation of all non-essential diplomatic personnel and their families from the American embassy in Baghdad, citing an “imminent” threat.

De waarheid is dat de EU niets in te brengen heeft in geval van een oorlog tussen USA en Iran. Die trainers die wij naar Irak stuurden hebben mogelijk geleerd hoe ze bonnen moesten uitschrijven (Afghanistan-verhaal), maar zonder stoplichten kom je nergens. De EU zal geen factor zijn als ze het vermijden kan. En dat is maar beter ook.

Interessanter is de vraag wie het meeste belang heeft bij de huidige spanningen? Iran zit in de hoek waar de klappen van de USA gevoeld worden, en lijkt haar hoop te vestigen op een eventuele Russische politieke steun in geval van een gewapend treffen. Nu is een beter moment dan over twee of drie jaar, aangezien Putin in een eerder stadium heeft laten weten dat de samenwerking met Iran in Syrië geen strategische beslissing was, maar een samenvallen van belangen. En dat Rusland geen poot uitsteekt als Iran militair door eigen toedoen in conflict komt met Israël.

Mutatis mutandis zal dat ook gelden voor een conflict met de USA, maar hierbij gelden toch altijd weer andere omstandigheden. In de eerste plaats is de Syrische burgeroorlog nog zodanig ver van een besluit dat de hulp van Iran zeer nuttig is. Het zou de troef van Iran kunnen zijn om Rusland tot in ieder geval morele steun te bewegen. Zeker nu de EU bewezen heeft geen inbreng van belang te hebben ten gunste van Iran tegenover de USA, hebben de ayatollahs grote behoefte aan een andere sterke beschermer. Ook China komt in beeld, waarmee we een ander oud patroon uit de Koude Oorlog terug zien keren: “de vijand van mijn vijand is mijn vriend.”

Maar du moment dat de USA besluit Iran daadwerkelijk militair aan te pakken, kan zij niet meer terug zonder groot gezichtsverlies. En gezichtsverlies is een gevaarlijker factor bij het ontstaan van oorlogen (dat ‘dwong’ Oostenrijk in 1914 om Servië aan te vallen, met WW1 als gevolg) dan welk ander argument ook. Dat betekent niet dat iedereen gelukkig zal zijn met een Iraanse voortgang op hun gekozen pad, maar de conclusie dat het tegengaan van de verspreiding van kernwapens op zijn einde loopt zullen we een keer in de ogen moeten zien. Rusland en China zijn daarin verder dan het westen.

---

Meer over het reilen en zeilen van Iran vindt u hier op Veren of Lood.