Iedereen maakt zich maar druk over het hart van Europa. Maar kijken in het hart van Europa doet vrijwel niemand, meent Toon Kasdorp.

Door quota voor immigranten in te voeren houdt Zwitserland zich niet aan de regels van de Europese interne markt zei Caroline de Gruyter[1] in de NRC. Dat zal wel. Ook niet aan de regels van de Japanse of de Amerikaanse interne markt, neem ik aan. Zwitserland is nu eenmaal geen lid van onze club.

Als De Gruyter meent dat Zwitserland met dit besluit verdragen schendt, zeg dat dan. Ik heb het niet nagekeken maar ik geloof niet dat dit zo is. De regels voor een referendum in Zwitserland zijn streng en iets wat strijdig is met bestaande verdragen kan volgens mij helemaal geen onderwerp van een referendum zijn. Als een verdrag opgezegd kan worden dan mag aan de  regering wel bij referendum opgedragen worden daartoe over te gaan. Het is waar dat tussen de EU en Zwitserland naar een toestand toe gewerkt is die zo dicht mogelijk komt bij een lidmaatschap van Zwitserland, zonder dat dit land daadwerkelijk lid wordt. Tariefmuren zijn afgebouwd en op juridisch en financieel terrein is Zwitserland tegenwoordig niet veel anders dan de andere West Europese landen. Het land is een belangrijke schakel in het Europese vervoer en werkt op nog veel meer terreinen nauw samen met de EU. Maar het is geen lid en meer dan een kwart van zijn inwoners komt nu uit het buitenland, waarvan 15% uit de EU.

Het heeft alle recht om dat percentage wat aan de hoge kant te vinden en er nu wat aan te doen, zonder dat juffrouw De Gruyter of Mevrouw Reding ons op kunnen roepen om nu maar meteen verdragen met Zwitserland op te gaan  zeggen.

Het vrije verkeer van personen geldt binnen de EU, maar niet voor Europese landen die geen lid zijn van de Unie. Wie naar Sotsji wil of naar de Oekraïne zal nog steeds een visum aan moeten vragen. Trouwens, strikt genomen gaat het hier niet om het vrije verkeer van personen maar om het recht op vrije vestiging en dat is niet hetzelfde. Dus, zou je zeggen, waar bemoeien die Commissie en die Europese journalisten zich mee? Zwitserland heeft groot gelijk. Te veel is te veel.

Men is in Brussel waarschijnlijk bang dat goed voorbeeld goed doet volgen en dat ook binnen de EU dat recht van vrije vestiging nu als onderwerp aan de orde gaat komen. Daar zouden ze wel eens gelijk in kunnen hebben. De absorptie capaciteit voor  vreemdelingen heeft grenzen en in dicht bevolkte landen als Nederland en Zwitserland zijn die eerder bereikt dan in Finland of Wallonië.

Het probleem lijkt te zijn dat men in Brussel de mensen uit andere Europese landen niet meer als vreemdelingen ziet. Je komt elkaar daar dagelijks tegen en spreekt allemaal dezelfde talen en dan is het wel eens lastig je te  realiseren dat dit voor de overgrote meerderheid van de Europeanen anders ligt. Voor de meeste mensen hier is een Fransman of een Italiaan net zo goed een buitenlander als een Amerikaan. Meer nog eigenlijk, want die Amerikaan verstaan ze beter. Dus misschien zou het goed zijn als De Gruyter c.s. eens wat gas zouden terug nemen en zich wat meer zouden verdiepen in wat er leeft in de landen waar ze vandaan komen in plaats van in Brussel.