Eigen vakmensen eerst! Het was onvermijdelijk dat juist het CNV, traditioneel het suffe, sociaal ietwat achtergebleven neefje van de FNV, zou gaan trekken aan het paradigma dat we solidair moeten zijn met iedereen die hier aan de poort van het land klopt. De vraag alleen is of het nog op tijd is – een vraag die komende jaren voor veel zaken zal moeten worden gesteld.

Dat het CNV een logischer kandidaat was om te eisen dat de ongebreidelde instroom van migranten tot staan zou worden gebracht dan de FNV is logisch. De FNV is ideologisch zo zwaar besmet met idiotarians dat zij eerder zelf verliesgevende fabrieken zou beginnen om instromende migranten van werk te voorzien dan zou vragen de instroom te beperken. In feite is dat wat men op beperkte schaal al met sociale werkplaatsen heeft gedaan.

Dat de vakbonden een logischer kandidaat waren dan ideologisch besmette politici en hun aanhangers is eveneens eenvoudig verklaarbaar. Niet, doordat het eerste doel van vakbonden de hulp aan en bescherming van hun leden is – dat dat eenvoudig gecorrumpeerd kan worden hebben we de afgelopen dertig jaar al vaak genoeg gezien. Maar domweg omdat men bij de vakbonden beter rekent dan elders in de politiek in het land. Weliswaar traditioneel naar zichzelf toe, aar het vermogen is er. Dat heeft te maken met de loonruimte.

De loonruimte (wat men theoretisch extra zou kunnen eisen) is kort gezegd het verschil in arbeidsproductiviteit tussen twee perioden. Daar zitten haken en ogen aan (lang niet iedere sector kent bijvoorbeeld dezelfde productiviteitsontwikkeling), maar het is de essentie van alle historische looneisen etc. Daar kwam op een bepaald moment een matigende factor bij: de groei van de uitkeringen. Die groei kwam ten laste van de arbeidsproductiviteit, ook omdat zij terecht werd gezien als een onderdeel van hetzelfde mechanisme. Het finetunen van de verhoudingen tussen de factoren in dat systeem is waarover regering en vakbonden sinds de jaren tachtig vooral hebben lopen bakkeleien, en is de belangrijkste reden van de rust aan het arbeidsfront.

Ergo: vakbonden zijn zich maar al te bewust van de verhoudingen tussen de diverse actoren in het arbeidsproces die de hoogte van de loongroei bepalen. Daarbij is het evident dat de snel groeiende instroom van allerhande asielmigranten – geëxcuseerd met ons veronderstelde gebrek aan eigen vakmensen dat van buiten af zou moeten worden aangevuld – doorwerkt in de modellen, omdat in de praktijk de meeste asielmigranten eindigen in de sociale uitkeringen. Niet alleen souperen zij daar de toekomstige loonruimte op, maar ook leggen zij een hypotheek op de verhoudingen tussen de verschillende actoren; domweg omdat mensen te eten moeten hebben, en de verhoudingen maar een maximale uitgave aan uitkeringen toelaten eer het systeem in stort.

Eerder deze week kwam Lilian Marijnissen al met uitspraken die leunden naar meer realisme over asielmigratie, en de CNV heeft daaruit kennelijk moed geput eindelijk eens te zeggen wat al jaren geleden gezegd had moeten worden: de rek is er uit, stop met het toelaten van asielmigranten van allerlei pluimage. Ze brengen het natuurlijk heel netjes, maar wie kan rekenen weet wat er is gezegd.

,,Werkgevers moeten niet met de smoes aankomen dat ze mensen uit het buitenland moeten halen, omdat de arbeidsmarkt zo krap is. Nee en nog eens nee. Er is een enorme groep van 1,2 miljoen mensen die nu nog langs de kant staat, zoals ouderen, arbeidsbeperkten en niet-westerse immigranten, en die aangeeft te willen werken.”

Dat het CNV dat vervolgens matigt met irrelevante voorbeelden uit de horeca etcetera doet niet ter zake. De basis van het verhaal blijft eigen volk eerst, want daarvan hebben we nog een heel stuwmeer klaar liggen.

De wal begint het schip eindelijk te keren. Daarna hoor je de schade op te gaan nemen, maar iets zegt me dat we daar nog niet klaar voor zijn. Eerst moet het verhaal rond al die toegelaten vluchtelingen die terug moeten worden aangevat.