Wie het rapport van Pim Levelt goed leest ziet dat daarin niet alleen Diederik Stapel werd veroordeeld maar ook de faculteiten waar hij werkzaam was en de universiteiten die hem de ruimte boden voor zijn wetenschappelijke fraude.

Als Jet Bussemaker efficiënt had willen bezuinigen deze laatste kabinetsperiode, dan had ze de hele sociale psychologie en aanverwanten afgeschaft. Daar worden vast wel wat mensen aangetroffen die deze vakken te goeder trouw hebben bestudeerd, maar die komen ook in een ander vak wel weer aan de slag. De meerderheid van de sociologen en de sociaal psychologen heeft of zelf zitten knoeien of is te dom geweest om te zien dat er in hun onmiddellijke omgeving werd geknoeid.

Dat geldt met name voor de wetenschappers die als medeauteurs hebben gefungeerd voor de wetenschappelijke productie van Stapel. In totaal zijn dat er zeventig. Faculteiten waar zulke dingen op deze schaal konden voorkomen hebben geen levensvatbaarheid. Wie wil er nog met een diploma van zoiets zijn carrière beginnen? Niemand, toch?

In Rotterdam heeft men er vanaf gezien om een soortgelijk onderzoek in te stellen als dat van de commissie Levelt, al hebben ze daar ook twee wetenschappers die met verzonnen data hebben gewerkt. Levelt begrijpt dat niet en concludeert dat ze zich zelf daar wetenschappelijk niet serieus nemen als ze zoiets zonder uitputtend onderzoek laten passeren.

Hij raadde aan in elk geval een representatieve steekproef te nemen en die grondig te onderzoeken, dan weet je of je verder moet gaan of niet.

Dat was een goed advies, als je er van uit mag gaan dat de Erasmusuniversiteit in Rotterdam in wezen een integer instituut is. Maar als het dat niet is hadden de bestuurders daar gelijk. Dan kan het niet beter worden van een onderzoek. Maar voor Bussemaker is er dan werk aan de winkel. Trouwens is het op de gammafaculteiten van andere universiteiten zoveel beter?

Ik las ergens dat een sociaal psycholoog een statistisch onderzoek als Levelt suggereerde niet nuttig vond, omdat dit toch geen wettig en overtuigend bewijs op zou kunnen leveren. Strafrechtelijk niet misschien, maar wetenschappelijk toch wel? – denk je dan. Als zo’n steekproef maar verantwoord wordt genomen en men ook verder op een wetenschappelijke manier omgaat met het materiaal. Iemand als Levelt, of een andere bètawetenschapper zal dat zonder veel moeite kunnen en zo iemand moet je dat vragen.

---

Dit artikel verscheen eerder vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp