DE WERELD NU

Keuze lokale politiek kun je niet landelijk vertalen

hoe een parlement de democratie af schaft

De titel van dit stukje is een axioma dat tijdens de jaren zeventig en tachtig niet langer geldig leek. Ten onrechte.

Wie lokaal (voor zowel gemeente als provincie) op een landelijke partij stemt die wat lokale punten heeft toegevoegd aan haar programma, weet maar zelden waarop hij of zij stemt, tenzij je iemand die op de lijst staat kent. Hoe dan ook, dit zijn slechts hoogst zelden geldige redenen voor een keuze voor vier jaar politiek bestuur. Het is vooral een uiting van onwetendheid.

Dat betekent niet dat een stem op een lokale partij automatisch een bewuster keuze is. Niet zelden gebruiken juist de lokale partijen lokaal bekende gezichten om kiezers naar zich toe te trekken. Dat hadjememaar-effect is welbekend, maar zou geen argument mogen zijn. Omdat het duidt op zwakte in het keuze-aanbod van de partijen en hun standpunten. Politieke bloedarmoede zo u wilt. Ook vaak is het luiheid van de kiezer. Anderzijds mogen we niet vergeten dat het politieke paradigma landelijk sinds jaar en dag gefixeerd is op een zekere mate van vooruitgang (zie daarover ook Juvenalis), ook al is daar geen sprake van. Dat motiveert niet erg in tijden van achteruitgang.

Gisteren waren er lokale verkiezingen in Meijerijstad. Meijerijstad is een nieuw bedacht samenraapsel van Schijndel, Veghel en Sint-Oedenrode, want de landelijke overheid vindt het makkelijker als er één bestuur van een grote eenheid aanspreekbaar is. Die voortgaande herindelingen dienen verder nauwelijks een doel, wat trouwens nog eens extra benadrukt wordt door de gekozen naam voor de nieuwe entiteit, Meijerijstad. De Meijerij is traditioneel de naam van de streek rond ’s Hertogenbosch. Een meijer is een titel die ver, vèr teruggaat. Tot de tijd van de Merovingen om precies te zijn (6e-8e eeuw). De echte Meijerijstad is daarom Den Bosch, maar de hele nieuw samengebrachte huttenverzameling moest een naam hebben vanzelfsprekend. Natuurlijk had men de nieuwe gemeente Mijerijdorpen kunnen noemen, maar dat doet pretenties die worden gedragen door 80.000 inwoners, zoals de NOS met gevoel voor pathos benadrukte, geen eer aan.

Enfin, in Meijerijstreek waren dus verkiezingen. Gisteren meldde de NOS hijgerig dat diverse landelijke partijleiders, in de hoop een goede uitslag te scoren waarmee ze zouden kunnen leuren op weg naar NL2017, mest waren gaan snuiven in Schijndel, Veghel en Sint-Oedenrode. Ze kwamen bedrogen uit.

Slechts 41% van de kiezers nam de moeite te stemmen, ondanks de inzet van een mobiele stembus, en die landelijke partijleiders. Enfin, er moesten 35 zetels worden verdeeld, en aangezien GroenLinks, de PVV, DENK en 50Plus niet meededen (ook CU niet, maar dat is zo diep in Brabant niet vreemd) was 40% van de landelijk gepeilde (ca 60 zetels voor de Kamer) nationale partijen afwezig. Een lokale partij won met 11 zetels, en diverse andere lokalo’s wonnen er tezamen 6. Dat komt er op neer dat de helft van de Meierijers geen belangstelling voor de aangeboden landelijke partijen had. Dat het CDA 9 zetels scoorde? Het was een streek en geen stad, weet u nog? Dat de VVD drie zetels haalde, de PvdA 2, en D66 1? Bij zulke lage getallen is dat niet relevant. Hoogstens geeft het je het idee dat de PvdA in dit deel van Brabant nog niet helemáál heeft afgedaan en er beter af kwam dan D66. Maar ook omdat GroenLinks ontbrak, en de VVD feitelijk nauwelijks concurrentie had op haar centrumrechtse positie ging het alles bijeen genomen eigenlijk nergens over.

Geen nieuws uit de Meierij.

1 reactie

  1. Dick Kraaij schreef:

    Bij vervroegde verkiezingen in Alphen aan den Rijn in november 2013 wegens fusie met Boskoop en Rijnwoude werd het CDA de grootste partij. Nieuw Elan (een partij fortuynisch gedachtegoed) won fors. In het daarna gevormde college ontbreekt de PvdA. Ook in de nieuwe 100K plus-gemeente (in oppervlakte de grootste van Zuid-Holland) geen uitslag die een op een landelijk te vertalen was. Het was wél een uitslag die iets meer zei over de landelijke verhoudingen dan die in Meierijstad. Er is wel degelijk een verband tussen de structureel hoge score van de PVV in de landelijke peilingen en de erg gunstige uitslag voor Nieuw Elan. Toch is de Oost-Brabantse uitslag voor respectielijk CDA, PvdA, VVD en D66 niet helemaal zonder betekenis. Het verschil tussen CDA enerzijds en de andere drie anderzijds is daarvoor te groot. Als De Hond landelijk structureel 8 zetels peilt voor de PvdA zitten er ook geregeld een aantal deelnemers uit deze regio in zijn peiling.