Wat er bij Facebook achter de schermen wordt uitgespookt weet niemand, maar dat het enge kantjes heeft wordt al geruime tijd gemompeld. Soms blijkt dat meer dan terecht.

Een voorziening als Facebook die zoveel succes heeft en onmiskenbaar in een behoefte voorziet, kan zich niet veroorloven de maatschappij weg te duwen. Vanzelfsprekend wil je dat allemaal wel eens, maar de realiteit laat zich niet weghouden uit je dagelijks leven als jouzelf dat het beste uitkomt. Daarvoor is een afgesloten, goed geïsoleerde ruimte op zolder nog altijd de beste oplossing. Waarmee ik zeggen wil dat je dat als openbare voorziening niet voldoende zult kunnen afdwingen. Heel vervelend als je dat willen zou, maar daarmee zul je mee om moeten leren gaan.

Precies dit is het probleem waar FB niet uit lijkt te komen. In essentie is FB een voorziening die uitnodigt om je met kleine clubjes bijeen als collectiefje gezellig af te sluiten van de enge buitenwereld. Maar als die enge buitenwereld lucht krijgt van wat er in dat bedompte kleine universumpje gebeurt zijn de rapen gaar. Dat geldt voor de afgesloten groepen waarin men onfrisse zaken bespreekt, dat geldt voor politieke standpunten die soms op obscure wijze ontoegankelijk blijken en dat geldt voor openbare meningen die op het eerste gezicht vrij rigoureus lijken te zijn.

Allemaal zaken waarvoor de leiding van Facebook allergisch blijkt. En wie openbare meningen die een vrij rigoreus karakter hebben weg wil houden, bekent zich al snel tot het beperken van toegestane uitingen tot een soort middle of the road mening. De heersende mening der gezapigheid. Dat is niet eens specifiek de goedgekeurde Gutmenschgedachte – alhoewel een vaak voorkomende karakteristiek. Facebook lijkt vooral zenuwachtig te worden van zaken als Vrijheid van Meningsuiting, alles dat Israël in een goed daglicht stelt en meer van dergelijke kennelijk als moderne rechtse hobbies beschouwde onderwerpen. Maar of een dergelijke sturing een moderne samenleving past? Besloten clubjes moeten vooral zelf weten wat zij willen propageren, maar zoals hierboven al opgemerkt: daarvoor is Facebook feitelijk al te zeer een soort van openbare nutsvoorziening geworden. Dat kan niet zonder consequenties blijven voor het beleid dat het bedrijf voert.

De reactie van FB op de samenleving toont zich in de posts waarover het bedrijf de staf breekt. En laat daarmee tevens zien dat de samenleving veel linkse standpunten als belangrijkste maatstaf beschouwt voor de uiteindelijke weging van wat wel of niet kan worden toegestaan.

De ironie dat om diezelfde reden gisteren het account van PvdA-Kamerlid Keklik Yucel (op de foto hierboven rechts) zonder vorm van proces off-line werd gehaald toont dit alles in optima forma. Haar post over de vrijheid van meningsuiting verschrikte de toezichthouders van FB zozeer, dat het maar direct weg moest. Na een scherp protest van de PvdA kwam het geheel na ongeveer drie uur weer online. Maar niet alleen was het kwaad intussen geschied – het gaf mij aanleiding tot bespiegelingen over het karakter van de toezichthouders van FB en hun preoccupaties. Want opheldering? Ho maar.

Het verwijderen van het account van Keklik Yucel laat zien dat die toezichthouders politiek onwetende nitwits zijn, die vooral proberen het welgevallen van een veronderstelde meerderheid te dienen. Dat geeft idiote resultaten. Facebook zou er goed aan doen eens dieper na te denken over de door het bedrijf gevolgde verwijderingspolitiek. Want een selectieve aanpak als de huidige schreeuwt om het soort toezicht dat men kennelijk angst heeft over zich af te roepen, en waarbij inderdaad niemand is gebaat.