Met ingehouden adem zat half Nederland gisteravond voor de buis om te zien hoe het drama bij voetbalclub Ajax zich zou ontrollen. Clubicoon Johan Cruyff had de stormbal gehesen, en stond klaar om met zijn getrouwen het bastion van het bestuur-Coronel en consorten te bestormen.

De inleidende beschietingen waren al een tijdje gaande, en gisteravond zou het moment suprême plaats moeten hebben. Cruyff c.s. waren vol zelfvertrouwen dat het bestuur zich naar hun eisen zou moeten voegen, want het had immers geen keus. Als het zich niet goedschiks voegde naar hun wensen, dan maar kwaadschiks middels het dwangmaatregel van de ledenraad.

Het ging er niet zachtzinnig aan toe. De notulen, die volgens Coronel door vijf man kunnen worden bevestigd, laten dat zien. Een aantal passages:

‘Waar halen jullie in godsnaam de moed vandaan om ons rapport te negeren? Het is slikken of wegwezen. (…) Deze directie beslist niets. Anders is het bonje. (…) Danny Blind is niet recht door zee, niet te vertrouwen en heeft overal gefaald. Hij moet meteen vertrekken (…) hoofd jeugdopleidingen Jan Olde Riekerink heeft geen vinger in de pap meer. Hij moet naar Almere of Ajax Cape Town. (…) de medische staf moet in zijn geheel worden ontslagen. (…) Iedereen die wij eruit willen hebben, moet meteen weg. Morgen om 8 uur afscheid nemen’ En als afsluiting de zin waardoor er voor Coronel een grens was overschreden: ‘Als Rik van den Boog en jij niet doen wat ik wil, gaan jullie allemaal kapot.’

Cruyff zei na afloop in een interview dat parlementaire taal niet zo zijn ding is. Moet kunnen in een gezonde verenigingscultuur, toch? Maar Ajax is niet langer een echte vereniging, het is een beursfonds. En het bestuur trok conclusies:

‘De manier waarop Cruijff en zijn mensen hun zin bij Ajax willen doorvoeren is voor ieder bestuur en elke raad van commissarissen onaanvaardbaar. Er is een grens bereikt in mijn persoonlijke leven en welzijn. Cruijff is niet zomaar iemand, wij kunnen die strijd niet aangaan.’

Deze laatste daad van bestuur en raad van commissarissen maakt de overwinning van Cruyff c.s. een Pyrrhus-overwinning. Politiek gezien briljant. Cruyff wil namelijk niet zelf aan het roer zitten, want dan wordt hij zelf aansprakelijk. Als geen ander beseft Cruyff dat de werkelijkheid weerbarstiger is dan beleidsplannen van wie dan ook, zelfs de zijne. Jarenlang werd er een klucht opgevoerd rond Johan Cruyff en zijn visie op hoe het verder moest met het Nederlands elftal, maar nooit vond de grote man dat er voldoende concessies waren gedaan om hem in alle rust Nederland wereldkampioen te kunnen laten maken. Dus kwam hij niet. En het etterde maar door, want Nederland is nooit wereldkampioen geworden. Het eindigde pas met de definitieve aankondiging dat hij nooit meer als trainer op het veld wilde, en daar hebben we heel lang op moeten wachten.

Cruyff en de zijnen moeten het nu gaan bewijzen, want er is geen weg terug. Dat zal ze niet meevallen.