Zoals vrijwel iedere democratie, beschikt ook ons land over wagonladingen aan ex-ministers. Niet al deze (veelal ex)-politici (LPF, iemand?) staan in hoog aanzien, maar toch is de drang om dergelijke mensen in een kletsprogramma als autoriteit op te voeren enorm.

Zo ook vanmorgen in Stand.nl, waar men Willem Vermeend had gevraagd als deskundige op het gebied van belastingontwijking en belastingparadijzen. Ik heb daar afgelopen week al een paar stukjes over geschreven, maar nu dit onderwerp plotseling hoog op de nationale hysterieagenda staat schrijf je er daarover nooit genoeg. Dus daar gaan we weer.

Bij Stand.nl ging het vanmorgen vooral over het morele karakter van belasting betalen. Daarover kom ik nog uitgebreider terug, maar laat ik hier volstaan met op te merken dat het het juiste begin van de discussie is. Want de haken en ogen die aan dat morele karakter zitten betreffen het hart van het probleem. In eerste instantie leek gast Willem Vermeend zich daar ook keurig te houden, tot hij begon over Delaware als hart van een internationaal belastingontwijkingsweb. (zie hieronder)

Dat was niet al te slim van Vermeend. Standpunt.nl vatte drie meningen samen in twee tweets die maar één waarheid bevatten: belastingontwijking kun je inderdaad alleen in internationaal verband aanpakken. Maar via ‘Europese wetgeving’??? Ik moet er van uit gaan dat hier EU-wetgeving wordt bedoeld, en daarover kunnen we heel kort zijn: dat zou het Europees Parlement wel willen, maar gebeuren gaat het niet. Al ga ik er van uit dat ook Vermeend dat wel weet.

Waar Vermeend echter pas goed de fout in ging was het gebruiken van Delaware als spin in het internationale web van belastingontwijking. Niet alleen is dat volstrekte kul, maar het laat ook zien dat de kennis van Vermeend sinds midden jaren negentig niet meer is aangevuld – toen zijn kennis van het probleem al volstrekt marginaal was, zèlfs voor die tijd. In de eerste helft van de jaren negentig kreeg Nederland plotsklaps een golf van buitenlandse rechtsvormen te verwerken waarop onze bedrijfscultuur niet was ingericht. In plaats van te kijken hoe men die correct kon bestrijden, heeft men toen gekozen voor de verdachtmaking van het gebruikte middel (afhankelijk van de leverancier was dat een Engelse limited company of een Delaware Corporation(1).

Dit zijn niets anders dan rechtsvormen die vergelijkbaar zijn met de Nederlandse BV, maar ze zijn eenvoudiger op te richten. In een tijd dat het verplicht was via een notaris 40.000 gulden als startkapitaal in een BV te storten als begin van het aandelenkapitaal, betekende dat dat het Nederlandse systeem van scheiding tussen zakelijke en privé-eigendommen onder druk kwam te staan, en men het gevoel had dat de bescherming tegen ondernemingsfraude in gevaar kwam. Dat had men dat op een andere manier kunnen en moeten aanpakken. Maar aangezien dat meer geld kostte dan men in Nederland bereid was er aan te spenderen, bestreed men de herkomst van die bedrijfsvormen en hun mogelijkheden. Bestuurlijk amateurisme, maar enfin. Dat die rechtsvormen ook speciaal heel bruikbaar waren voor allerhande belastingtrucs is een fabeltje van mensen zonder voldoende basiskennis- die ook niet meer weten willen. Iedere zakelijke rechtsvorm kan namelijk worden ingezet in internationale belastingontwijking. Delaware is een Amerikaanse staat, en ik kan U garanderen: belastingontwijking is in de USA gewoon strafbaar, en met vrij heftige straffen ook.

Dat Willem Vermeend door Stand.nl hiervoor gevraagd werd voelde ongetwijfeld als heel strelend, maar als hij verstandig was geweest had hij afgezegd wegens verouderde kennis et cetera. Daar is niks mee mis, behalve dat het zijn persoonlijke mediageilheid onbevredigd laten zou. Dat hij zichzelf liever te kijk zet is dan weer heel vervelend, ook voor een debat dat op morele argumenten moet worden gevoerd.

————————————————————————————-

1) Elk van de 50 staten van de USA heeft marginaal afwijkende regels voor het oprichten van een Corporation (Corp.), de algemeen erkende term voor een Amerikaanse rechtsvorm die gelijk staat aan de Nederlandse BV. Die marginale afwijkingen zijn over het algemeen te wijten aan specifieke regels die binnen een staat als ideaal worden gezien, en waartoe de Amerikaanse wet ruimte laat. Het gemak waarmee zo’n Corp. kan worden opgericht is één van die verschillen. Om die reden worden in de USA vaak Delaware Corps opgericht. Dat Delaware een belastingparadijs of iets van dien aard is, is volslagen kletskoek.
Iets dergelijks geldt overigens ook voor de Engelse Limited Company (Ltd.), die nadrukkelijk géén Britse Ltd. is. Er bestaan namelijk ook Schotse en Noord-Ierse Ltd’s. De verschillen zijn vooral voor onderlinge Britse kwestie van belang. Wales valt wat bedrijfsvormen betreft onder de Engelse wetgeving.