Ooit zei meldde de marketingman die D66 aan de eerste politieke winst hielp achteloos: D66 is het product, en Hans van Mierlo is de verpakking. Veel meer waarheid in één zinnetje spreekt een marketeer niet snel. Het was het eerste waaraan ik gisteren denken moest nadat ik de dagelijkse infantiliteit van ’s lands grootste nog levende schrijver bekeek.

Arnon Grunberg is de natte droom van tal van provinciale huisvrouwen. En die provinciale huisvrouwen zijn de natte droom van de uitgever van De Volkskrant, die hoopt dat als deze held van bakvisjes op leeftijd dagelijks op de voorpagina te lezen is, deze meiskes meer genegen zullen zijn om zich op De Volkskrant te abonneren. En omdat het een beetje obligaat is om elke dag stukjes te schrijven over hoe lekker je weer met je badeend samen hebt zitten masturberen, meent de gelauwerde scribent dat een politieke mening ook voor hem een onontkoombaar onderdeel van zijn imago moet zijn.

Niet iedere journalist die een boek schrijft met de bedoeling een uitstapje op literair terrein te wagen zou dat moeten laten uitgeven. Sommigen kunnen wel schrijven, maar zijn geen literatoren. Zo is ook niet elke schrijver begiftigd met de intellectuele capaciteiten of voldoende kennis van zaken om politieke meningen aan de man te brengen. Natuurlijk, het is onvermijdelijk ze te hebben. Natuurlijk, de vrijheid van meningsuiting is een groot goed dat te allen tijde verdediging behoeft, want de vrijheid van meningsuiting is uit de aard van haar bestaan controversieel. Altijd zal zij moeten worden verdedigd, en onvoorwaardelijk ook nog. Voor iedereen.

Dat laatste neemt niet weg, dat wie de intellectuele introspectie ontbeert om te zien wat hij probeert aan te richten, door wijzere mensen voor zichzelf behoed zou moeten worden. De uitgever van De Volkskrant lijkt Grunberg als uithangbord van intellectualisme belangrijk te vinden, maar wie zijn producten beziet ontwaart slechts verveling en gemakzucht. Is dat goede reclame? Een bekend gezegde luidt dat elke publiciteit goede publiciteit is, maar toch betwijfel ik dat dat ook geldt voor kranten zelf. Grunberg liet woensdag zien zichzelf als onaantastbaar te beschouwen: hij schrijft wat hij schrijft, en de consequenties zoeken ze bij De Volkskrant maar uit. Onmiskenbaar een signaal dat hij vindt dat ze bij De Volkskrant blij mogen zijn dat hij zich verwaardigt elke ochtend weer op tijd voor hen uit bad te komen.

Ik kreeg vanmorgen via de mail de laatste kans om me goedkoop voor enige weken van de mening van De Volkskrant te verzekeren. Ik pas, dank U vriendelijk. Als ik ergens niet mee op één lijn wil worden gebracht, is dat het gesop van provinciale huisvrouwen en hun wilde fantasieën. En dus ook niet met de aanleiding daartoe – U begrijpt hoop ik dat ik hiermee niet de badeend bedoel. Zodat naar ik vrees De Volkskrant deze column zal moeten beschouwen als een vriendelijke doch zeer besliste afwijzing van haar product.