De Rotterdamse rechtbank heeft met het gelasten van een onderzoek naar de omstandigheden waaronder Nederlandse reizigers naar het ‘kalifaat’ reisden en daar verbleven, een juridisch bijzonder interessante stap genomen.

Met de publicatie van het rapport Bestemming Syrië , geschreven door prof. dr. mr. Ruud Peters, emeritus hoogleraar islamitisch recht, prof. dr. Edwin Bakker, hoogleraar contra-terrorisme en drs. Daan Weggemans, is er een juridische grenspaal geplaatst. Die zou kunnen gaan functioneren als mijlpaal. Want met dit rapport in de hand kan de rechtbank van alle beklaagden voortaan eisen dat ze zelf zullen moeten bewijzen dat ze inderdaad – zoals ze tot nog toe bij hoog en laag volhielden – naar Raqqa en omgeving gingen voor het verlenen van humanitaire hulp. Aangezien dat niet ter plekke kan worden geverifieerd, is de juridische positie onder normale omstandigheden dat ze vrijuit gaan als niets kan worden bewezen. Maar aangezien het rapport onomwonden stelt dat alle Syriëgangers die het kalifaat bereikten ook voor de strijd werden ingezet, zullen de beklaagden moeten bewijzen dat ze daar niet tot de strijders toe behoorden.

Gaat dat lukken? Waarschijnlijk niet. Want wat hen tot nog toe beschermde – de onmogelijkheid de waarheid in Raqqa te verifiëren, zal nu tegen hen te gaan werken.

..het is héél erg onwaarschijnlijk dat polderjihadisten niet rechtstreeks zijn betrokken bij de strijd. Claimen dat je slechts kok of chauffeur bent geweest… waanzin.

Resteert de vraag waar we al die mensen gaan opsluiten. Want:

Een lange stoet jihadverdachten heeft de rechtbank Rotterdam langs zien trekken in de extra beveiligde zittingszaal, die standaard wordt gebruikt voor terrorismegerelateerde strafzaken.

Die nu dus en bloc allemaal kunnen worden veroordeeld. Toch wel een bijzondere situatie. Helemaal omdat deze aanpak niet alleen de weg opent voor snelle veroordelingen, maar daarmee ook naar denaturalisatie van mensen die in vreemde krijgsdienst traden. Speciaal bezitters van meerdere nationaliteiten zijn daarvoor natuurlijk kwetsbaar. De Nederlandse wetgeving daarvoor bestaat, maar of de rechtbank die zal durven toepassen? Het OM zal het in ieder geval niet snel durven eisen. Maar dat is gezien de eigen verantwoordelijkheid van de magistratuur voor een rechter geen excuus het niet toe te passen.