Bovenstaande referentie aan de fraaie titel van een bundel van Slauerhoff, schoot me direct door het hoofd toen ik vanmorgen de eerste berichten over de langverwachte deconfiture van Lodewijk Asscher en zijn PvdA in de media zag verschijnen.

Het is moeilijk kiezen wat belangrijker zal blijken: de bevestiging van wat al vele jaren wordt beweerd dat de PvdA een verzameling financieel onbenul is dat denkt dat geld aan de bomen groeit en daarom tegen het eind van het jaar moeite doet het in extra hoeveelheden ruimen? Of dat het de aanstaande afgang van Lodewijk Asscher is, het politieke wonderkind (of een total loss?) dat nog voor het bereiken van zijn bestemming van landelijk PvdA-leider door zijn verleden als opperkneus van Amsterdam lijkt te worden ingehaald?

Die afgang van Asscher komt niet geheel onverwacht. Al sinds de instelling door de tegenwoordig door D66 gedomineerde Amsterdamse gemeenteraad van de Enquêtecommissie Financiële Functie Amsterdam die de financiële rampzaligheid van de afgelopen jaren moest onderzoeken, wachten zijn tegenstanders achterover geleund op het moment suprême. Dat lijkt nu inderdaad aangebroken. Het gaat iedereen in Amsterdam pijn doen, domweg omdat iedereen in Amsterdam tientallen jaren dacht dat van een leven zonder de PvdA niets goeds te verwachten viel. Voor de korte termijn (auw!! – een onzachte heelmeester) lijkt dat waar te zijn. En men moet hopen dat D66 niet de PvdA-light is waarvoor iedereen haar houdt. Maar dit rapport is in ieder geval veelbelovend.

De Telegraaf bericht:

De commissie heeft de financiële huishouding van Amsterdam tussen 2002 en 2014 bestudeerd. (..) Zo zijn in 2012 een aantal ,,wettelijk verplichte doelmatigheidsonderzoeken’’ niet uitgevoerd bij de besteding van gelden door de gemeentelijke Sociale dienst. Er zijn overigens geen strafrechtelijke overtredingen gevonden.

Strafrechtelijke overtredingen werden ook door niemand verwacht, naar mijn weten. Incompetentie en zelfingenomen onbenul zijn wettelijk niet strafbaar, hoezeer ook politiek onwenselijk. En daarover hebben we het hier nu eenmaal. Formeel wordt Asscher overigens niet genoemd, maar of dat hem redden zal? Tussen de regels door wordt gezegd: Hij nam veel initiatieven om orde te scheppen, maar zorgde er te weinig voor dat die plannen ook werden uitgevoerd.”

De enquêtecommissie zegt dat haar aanbevelingen en conclusies de stad Amsterdam jaarlijks tientallen miljoenen kunnen schelen. Dat neem ik direct aan: de benoeming van Job Cohen had Amsterdam sowieso al een vermogen gescheeld. Dat was immers deze PvdA-burgemeester die na het bekend worden van een overschrijding van het Noord-Zuidlijn project met honderden miljoenen snedig opmerkte dat hij weliswaar bij de besluiten aanwezig was geweest, maar dat hij dáár nu eenmaal geen verstand van had. En vervolgens mocht Job aanblijven, want het was toch zo’n aardige, bevlogen man. Niemand die daar toen vreemd van opkeek, terwijl het toch een signaal is van een door en door verrotte bestuurscultuur. Maar enfin, de toenmalige CvdK van Noord-Holland – technisch de burgemeestersbaas – was toen een GroenLinkser die later zelf het veld moest ruimen wegens slecht toezicht houden.

Als het gaat om Amsterdam en geld, is nooit verstandig U teveel illusies te maken over hoe zaken er georganiseerd dienen te zijn. En zeker niet te verwachten dat de verantwoording voldoet aan algemeen aanvaarde normen en waarden.

Lodewijk Asscher wordt in zekere zin gesauveerd, maar of hij er blij van wordt? Ik betwijfel het. Zijn positie doet me ernstig denken aan die van Gijs van Aardenne na het RSV-debacle. De minister via welke de term aangeschoten wild spreekwoordelijk werd in de landelijke politiek. Dat Asscher al uit beeld was voor het toekomstig leiden van de PvdA leek afgelopen weken al zonneklaar. Dat dit rapport dodelijk is zonder heel concreet man en paard te noemen maakt dat het voor de rest van zijn politieke leven boven de markt zal blijven hangen. De man is heel effectief kaltgestelt nu, al vraag ik me af of dit de meest nette manier was om het op te lossen.

Maar wie weet? Als binnenkort deze minister van Sociale Zaken besluit in een afgelegen provincie Commissaris van de Koning te worden, is het voor Haagse begrippen toch nog goed gekomen allemaal. Want al is hun partij van steeds minder politiek belang, het openbaar bestuur puilt nog steeds uit van deze erkend onkundigen der PvdA.