De gemeente Midden-Delfland licht haar burgemeester pootje, en nu is Zuid-Holland te klein.

De verhouding tussen gemeenteraden en hun van overheidswege benoemde voorzitters (de burgemeester) blijft problematisch. Dinsdagavond stemde een meerderheid van de gemeenteraad van Midden-Delfland totaal onverwacht het raadsbesluit weg, dat de Rijksoverheid zou verzoeken om de burgemeester voor zes jaar te herbenoemen. Dat betekent dat burgemeester Arnoud Rodenburg (CDA, 46) per 1 juli moet opzouten. En dat na 12 jaar trouwe dienst, is de teneur van de commentaren.

Schandaal. Ophef!

Woensdag volgden tal van adhesiebetuigingen aan het adres van de burgemeester in de groene gemeente tussen Rotterdam en Den Haag. Rodenburg krijgt onder meer lof toegezwaaid omdat de gemeente met circa 18 duizend inwoners de afgelopen jaren niet is opgeslokt door buurgemeenten als Delft en Westland.

Nu is Midden-Delfland een gemeente waar ook vroeger het CDA al de dienst uitmaakte. Bij verkiezingen kwam er onveranderlijk een meerderheid binnen, en de enkele wethouder van andere partijen die men soms tolereerde deed daar niets aan af. Er is niet veel veranderd daar. Ook niet in de wat onnozele commentaren van de lokale PvdA. Je herkent de jaren tachtig moeiteloos terug:

‘Het is een diep- en dieptrieste zaak’, oordeelt Elly de Jong, de fractievoorzitter en tevens het enige raadslid van de PvdA. ‘Ik ben er heel boos over. Als je commentaar hebt op de burgemeester, dan doe je dat vooraf en niet op deze manier. Dit is kortzichtig en dom. Als dat in mijn partij zou zijn gebeurd, dan was het een grote rel geworden.’

Vanmiddag worden de raadsleden – allemaal, want de stemming was geheim (zoals altijd over personen) – bij de Commissaris van de Koning verwacht. Geen idee wat die goede man denkt te kunnen doen. Pogen de raadsleden om te praten? Alsof dat nog gaat helpen. Het is spijtig voor Arnoud Rodenburg, maar hij zal zijn heil elders dienen te vinden. Beter zou de Commissaris van de Koning zich alvast concentreren op het opstellen van een nieuw profiel voor de volgende burgemeester – dat scheelt weer een bijeenkomst.

Hoewel het er alles van weg heeft dat dit slechts het zoveelste relletje op dorpsniveau is, is het symptomatisch voor de manier waarop gemeenten met van boven af benoemde regenten om gaan. De hele bestuurlijke crisis op gemeenteniveau die bekend staat als de AZC-problematiek is er een pronkstuk van. De modale burger voelt zich niet langer door zijn burgemeester vertegenwoordigd – zo hij dat ooit al deed. Ernstiger is, dat de burgemeesters nog nauwelijks weten wat in hun gemeente speelt, en zich er nòg minder van aantrekken. Het burgemeestersambt wordt vooral beschouwd als een stap in een langere carrière. Het is geen roeping, geen levensdoel meer, en dat bergt in zich het risico dat het ‘maar een baantje geworden is’.

Het is me geenszins bekend of de burgemeester van Midden-Delfland bij plannen voor een AZC betrokken was, maar het zou een verklaring zijn voor wat zich hier afspeelt. Dat het zou gaan om een preëmptieve aanpak van de gemeenteraad. Dat zou goed passen in het karakter van deze gemeente en bovendien verklaren waarom de CdK er zo bovenop zit.

Toch is dat uiteindelijk niet waar het allemaal om draait. Ook deze zaak laat zien dat de rechtstreeks gekozen burgemeester op korte termijn dient te worden ingevoerd.