De term ´hoogleraar mathematische statistiek´ is een pleonasme of ´witte schimmel´. Zoiets als professor in de wiskundige algebra of beoefenaar van de meetkundige stereometrie. Maar waarschijnlijk kan Richard Gill er zelf niet veel aan doen dat zijn leerstoel een naam heeft die in het Nederlands eigenlijk niet kan.

Wat hij over de VU en de promotie daar op 25/6/2014 van de allochtone wetenschapper Karima Kourtit te zeggen heeft[1], leek me in elk geval juist. De kritiek[2] van een klokkenluider die hij daarin ondersteunde, leek mij hout te snijden en de VU-autoriteiten hadden gelijk dat ze die promotie hebben uitgesteld tot die achtenzeventig pagina ’s kritiek op een overtuigende manier zouden zijn weerlegd.

Ze hebben het terecht niet aangedurfd om deze zaak in de doofpot te stoppen want, dat is het laatste wat je met dit soort schandalen hoort te doen. Intussen hebben promotor en promovendus hun heil gezocht in Polen waar Kourtit onder leiding van Peter Nijkamp intussen cum laude gepromoveerd is aan de Adam Mickiewicz University in Poznań. De kritiek is niet weerlegd maar de naam van de dissertatie is enigszins aangepast[3].

Inhoudelijk betreft het proefschrift een verhandeling over de successen van allochtone ondernemers en de voordelen die een land ontleent aan hun aanwezigheid. De kritiek in Nederland richtte zich op de toegepaste methodieken, het zelfplagiaat en de vele doelredeneringen die de dissertatie bevatte. Kourtit wilde promoveren aan de economische faculteit op een bedrijfseconomisch proefschrift, maar is nu in Polen gepromoveerd aan de sociologische faculteit, waar zoiets veel minder kwaad kan. Een economische faculteit heeft men in Poznan niet.

Waar het verhaal aan doet denken is aan de affaire rond de Tilburgse hoogleraar Stapel en zijn Nijmeegse collega Roos Vonk. Wat beide verhalen weer eens aantonen, is hoe gevaarlijk het is om gammawetenschappen[4] te blijven doceren aan universiteiten en andere instituten van hoger onderwijs. In de tijd dat Van der Schroeff, die de bedrijfseconomie als wetenschap introduceerde in Amsterdam, was een dergelijke uitglijder nog niet mogelijk geweest. Maar de rot verspreidt zich kennelijk van de sociologen naar de belendende percelen.

Een tijd geleden stond in de krant dat er periodiek onderzoek plaatsvindt naar het niveau van het wetenschappelijk onderwijs en dat de gammawetenschappen daarbij slecht uit de bus komen. Dat lijkt me een understatement te zijn. We horen als samenleving eigenlijk het besluit te nemen om te kiezen voor kwaliteit boven kwantiteit als het om academische wetenschap gaat. Daarvoor is het nodig dat de toelatingseisen worden aangescherpt en dat onzinwetenschappen worden uitgebannen. Daar is niet eens meer geld voor nodig. Dat spaart geld.

—————————————————————————————————-

[1] Volkskrant 25/6/2014

[2] http://www.math.leidenuniv.nl/~gill/Onregelmatigheden190614.pdf

[3] ´New Urban World; Economic-Geographical Studies on the Performance of Urban System’.

[4] de wetenschappen die zich met maatschappij en gedrag bezighouden: onder andere sociologie, antropologie, politicologie, sociale psychologie en communicatiewetenschap. Ze leiden allemaal aan het euvel dat normen en feiten onvoldoende worden onderscheiden en dat hun paradigma’s niet deugen. Wat ten onrechte ook wel tot de gammawetenschappen gerekend wordt zijn rechten en economie, maar dat zijn geen maatschappijwetenschappen. Economie is iets tussen een gammawetenschap en echte wetenschap in en rechten is geen wetenschap maar een vaardigheid.

—————————————————————————————————-

Eerder verschenen op het Blog van Toon Kasdorp