Op vrijwel dezelfde wijze als de media tot dusver het belang van de islam voor de opstand tegen de Syrische president Assad uit het oog van het publiek hebben weten te houden, maskeren zij nu ook deze religieuze factor als element voor de snelle ineenstorting die bij de ‘gematigde oppositie’ dagelijks zichtbaarder wordt.

Wat zo interessant is aan deze observatie, is dat zij ons heel veel vertelt over diegenen die de westerse wereld leiden bij de pogingen tot het vinden van een oplossing voor dit conflict. Het misverstand dat alle culturen gelijkwaardig zijn, heeft er ondertussen ook toe geleid dat mensen met een goede opleiding maar te weinig zelfstandig denkvermogen hebben geconcludeerd, dat mensen in al deze culturen nèt zo over dingen denken als zijzelf. Als wij. Het is het soort logica dat leidt tot gevaarlijke misverstanden.

Zo denken veel mensen, dat aangezien de islam een geloof is, dit ongeveer overeen komt met het christelijk geloof – en daarom ongevaarlijk is. Natuurlijk, er zitten wat bijzondere tierelantijnen aan, maar dat is toch de basis nietwaar? Niet waar. Ernstiger nog is dat daardoor de specifieke gevolgen voor de psychische make-up van het Midden Oosten worden weggeredeneerd. Want in ons hart zijn we allemaal mensen.

Zucht.

En dan zijn we verbaasd dat tweederde van de migranten die Europa de afgelopen vijftig jaar heeft opgenomen uit islamitische landen zich hier niet thuis voelen en zich vaak lijnrecht tegenover hun nieuwe maatschappelijke omgeving plaatsen? Onder die groep schaar ik nadrukkelijk ook de tweede en derde generaties – een opvoeding kan een kind maken of breken. Dat laatste niet alleen in de betekenis van lichamelijke mishandeling, maar juist ook de geestelijke. Dat is dan ook de voornaamste reden dat de meest succesvolle kinderen van eertijdse migranten zich op ouders konden beroepen die hen steunden in hun pogingen de westerse maatschappij tot in de finesses te doorgronden.

Dàt zijn de succesallochtonen die mensen kennen, en die door de voortwoekerende groei van tegenstellingen slecht worden behandeld. Pijnlijk genoeg zijn degenen die zich tegen die slechte behandeling luidruchtig te weer stellen vaak juist diegenen die zich welbeschouwd het minst naar de westerse maatschappelijke normen hebben gevoegd. Degenen die zich succesvol in de westerse maatschappij hebben gemengd hebben daaraan kennelijk weinig behoefte, of zijn er te verstandig voor. De besten proberen anderen te helpen dezelfde weg te volgen die voor hen tot succes leidde.

Maatschappelijk succes is meestal een gevolg van keihard werken – al zijn er altijd mensen die geluk of zo’n overmatig talent hebben dat alles vanzelf komt – maar hard werk zal altijd de norm zijn. Dat maakt dat het vooral de vrouwelijke nazaten van de eerste generatie migranten zijn die maatschappelijk de meeste successen hebben geboekt. En die lijken te begrijpen hoe zaken werken. De islamitische cultuur van waar uit mensen als Dilan Yesilgoz, Ebru Umar, Samira Bouchibti en Keklik Yucel uiteindelijk voortkwamen, is primair op het succes van mannen gericht. Het is kenmerkend dat eveneens succesvolle mannen juist vaak in staat bleken hun culturele achtergrond min of meer te preserveren. Deze vrouwen hebben zich voor hun succes verder aangepast dan de mannen, en we kunnen alleen maar hopen dat hun voorbeeld voldoende zal zijn. De criminele straatschoffies raakt zoiets helaas niet, want het zijn maar vrouwen.

Uit het observeren van dat verschil zouden conclusies moeten worden getrokken over de weg naar een betere integratie. Onder andere dat het een hard pad is om te bewandelen. En dat je daarbij de rol van de islam als cultureel bindende factor niet mag vergeten. Vrouwen die carrière maken zijn de facto rebellen, al beseffen ze dat mogelijk niet altijd. Culturen zijn nu eenmaal verschillend, in waarde en waarden, en dat heeft gevolgen. Hoezeer we ook allemaal mensen zijn.

————————–
Oorspronkelijk was mijn opzet iets te schrijven over de redenen waarom het ‘gematigde’ verzet in Syrië op instorten staat. Vandaar deze wat bijzondere inleiding voor dit onderwerp. Syrië houdt U te goed tot vanmiddag.