De rel tussen USA en Turkije over pastor Brunson is gisteren een nieuwe fase in gegaan met – hoe kan het nog anders? – een tweet van president Trump. Duidelijk is dat de USA er nu vol in gaan.

Die tweet was deze:

Wat maakt deze tweet zo explosief? De inleiding dat Turkije zichzelf heeft bevoordeelt door haar relatie met de USA tot het uiterste uit te melken kunnen meer landen ter harte nemen, maar niets voor niets: de Amerikanen hebben er indertijd hun bondgenoot mee ‘gekocht’ – al zal Turkije dat natuurlijk nooit erkennen. Maar dat is slechts het begin. Daarna noemt Trump pastor Brunson een patriottische gijzelaar, excuseert hij zich dat diens vrijlating niet direct kon worden bewerkstelligt, maar plakt er de verzekering achter aan dat Turkije een prijs voor dit gedrag betalen zal.

Daarmee wordt deze kwestie op één lijn gezet met de beruchte gijzeling in de ambassade in Teheran in 1979, waarbij Amerikaans diplomatiek personeel tegen alle conventies in werd gegijzeld teneinde hun land onder druk te zetten. Uiteindelijk kostte dat Jimmy Carter zijn presidentschap, die vanwege zijn zwakke leiderschap eind 1979 door Reagan opzij kon worden gezet.

De opmerking van Trump dat de USA zich geenszins zal laten chanteren door het Erdogan-regime iets af te dragen, is ook een belofte. De belofte dat de USA er vol in zullen gaan om Turkije te kraken, en Erdogan onderuit te halen. Het is vanuit hier nog maar een klein stapje naar een regelrechte oorlogsverklaring, en ik verwacht dat Trump hierover op korte termijn meer steun binnen de Senaat zal zoeken èn vinden. Dit Turkse gedrag is voor alle Amerikaanse partijen totaal onaanvaardbaar – hoezeer de Democraten het ongemakkelijk zullen vinden zich in deze achter de president te scharen in de aanloop naar de Midterms.

We’ll take no prisoners had Trump natuurlijk ook kunnen zeggen, maar dat was mogelijk een al te grappig bon mot geweest ten koste van Brunson. Wel verwacht ik een rake, harde aanpak die Turkije economisch op de knieën gaat brengen.

De opmars van de Lira de afgelopen dagen is in ieder geval abrupt tot stilstand gekomen, en weer omgebogen. Na dit weekend kan het wel eens hard tegen hard gaan. En alles bijeen genomen lijkt het me volkomen terecht ook. Het geblaf van Erdogan moet ergens eindigen, en met de pretenties die deze man zich de laatste weken heeft aangemeten zal een knieval hem moeilijk vallen. Ook gezien de emoties die hij in eigen land heeft losgemaakt.

Maar of Qatar bereidt is hem oneindig te steunen in een economische oorlog die hij niet winnen kan? Op de keper genomen zijn er weinig buitenlandse mogelijkheden die het belang hebben Erdogan te steunen, en daartoe tegelijkertijd ook in staat zijn. Veel van de acties van Turkije van afgelopen jaren in Syrië en Irak werden uitgevoerd onder de onuitgesproken dekking van de USA. Nu Turkije pretendeert het allemaal zelf wel af te kunnen, en gaat bijten in de hand die het steunde, zullen we de werkelijkheid gaan bemerken.

Ook voor de EU een nuttige les, kan ik alvast voorspellen.