Legaleider Salvini en Italië leken kaarsrecht op verkiezingen af te stevenen, maar er is een kink in de kabel gekomen.

En die kink is de onwilligheid van de eveneens populistische maar linksige 5-sterrenbeweging om zich te onderwerpen aan de wil van de kiezer. Het heeft er alles van weg dat als de Italiaanse regering komt te vallen, dat de Vijfsterren in zullen gaan op de avances van de linkse PD – precies de apparatsjiks die zij altijd bestreden als antidemocratisch gezind. Vasthouden aan de macht lijkt nu belangrijker dan de wil van het volk respecteren. Ook voor de EU zal de keus niet eenduidig zijn. En reken er op dat die op de achtergrond een rol van betekenis speelt als het gaat over de Italiaanse politiek. Dat hebben we eerder al gezien met de val van het laatste kabinet-Berlusconi.

The outcome of Italy’s latest drama has huge implications for Europe: whether its most dangerous pile of government debt will be managed by a hardliner bent on further tensions with Brussels or a weak coalition that will need all the help it can get.

Een zwakke coalitie die alle hulp van Brussel die het krijgen kan nodig zal hebben? Dat betekent sowieso de transfer van enorme EU-bedragen van Noord naar Zuid. Of men dat in Duitsland en Nederland politiek trekt, met een recessie voor de boeg? Heel waarschijnlijk is het niet.

Daar staat tegenover dat een overwinning van de Lega die haar in staat stelt alleen te regeren een regelrechte nachtmerrie voor de EU zal worden, ook al heeft Salvini laten optekenen dat de euro niet ter discussie komt. De maatregelen tegen de migranten die Salvini wenst zullen de EC al slecht doen slapen; de financiële aanpak van de crisis waarin Italië verkeert zal elke rust in het \Europese kippenhok verstoren. Maar zelfs als Brussel mee doet met de anti-Salvini-coalitie, moet men hopen dat de nieuwe Italiaanse regering niet al te snel uiteen spat – iets wat Italiaanse regeringen eigen is. Want de verkiezingen die dan zullen volgen zouden Salvini wel eens een absolute meerderheid in stemmen kunnen bezorgen, aangezien de linkspopulisten van de Vijfsterren hun geloofwaardigheid dan hebben verloren.

In the near term it looks like Di Maio has gotten the better of his former ruling partner. The president, Sergei Mattarella, will happily countenance a Democrat/Five Star coalition to ensure that nothing radical happens over the crucial next two years as the European Union faces the biggest challenges to its future ever.
This is especially true with it looking increasingly likely that the United Kingdom will leave the EU on Halloween without a withdrawal agreement.
But Di Maio is now in the same position that another reformer turned toady was in after he betrayed his country in 2015, Greece’s Alexis Tsipras.

Het dilemma voor Vijfsterren-leider DiMaio is in wezen simpel:

… now set his party on the path to destruction while Salvini gets to walk away having lost nothing of note. His policies weren’t going to be implemented in a coalition with Five Star and Conte as Prime Minister.

De situatie is nu zo onduidelijk, dat alle media die er over berichten vooral hun eigen hoop en stokpaardjes berijden. Politico en Bloomberg hopen dat DiMaio en links hun ballen hervinden en er samen uitkomen. De Britse Daily Express blijft vasthouden aan een scenario waarbij verkiezingen vrijwel zeker zijn.

Wat de Italiaanse president Matarella te doen staat is prozaïscher. Hij moet er voor zorgen dat de Italiaanse regering haar verantwoordelijkheden vervult. Parlementair zijn daar bijvoorbeeld de komende tijd:

• 26 August: Italy must present its candidate for European Commissioner. Mr Salvini had already provided a list of names to PM Conte.
• 27 September: The government must present in parliament an update of the document of economy and finance (NaDef).
• 15 October: The government must present its Draft Budgetary Plan to the EC.
• 27 October: Regional vote in Umbria, followed by Calabria and Emilia Romagna.
• 30 November: Brussels to express its opinion on Italy’s Draft Budgetary Plan.

Het is niet moeilijk om te zien dat verkiezingen dit programma lelijk kunnen doorkruisen. Anderzijds: dit is Italië; het land heeft hier ervaring mee.

Dan is er nog de komende BTW-verhoging die de regering van Italië liever vermijden wil. Maar daarvoor moet men elders in de begroting 23 miljard vinden om het verwachte gat te dekken. Dat wordt speciaal problematisch als er geen partij of bekende coalitie bij de verkiezingen direct een meerderheid haalt. Of de Italiaanse president in staat is dat mee te wegen bij zijn beslissing wat te doen als de regering valt door een motie van wantrouwen? Dat gaan we komende week zien als hij besluit de door Salvini gewenste verkiezingen inderdaad eind oktober deze herfst te houden.

---

Directe UPDATE

De Italiaanse regering is zojuist gevallen:

Moments ago, during a scathing speech that slammed his his deputy premier, Matteo Salvini of the League who is also Italy’s most popular politicians and defacto leader, said Salvini’s decision to spark a political crisis was “irresponsible,” motivated by personal ambition, and will bring down the curtain on the coalition that led the country for just over a year.

De meest recente peiling ziet er zo uit:

---

Meer over de economische en politieke perikelen van Italië vindt u hier.