Politiek en politici kunnen soms zó koddig zijn. De PvdA doet nu al een week pogingen zich te bewijzen als dè aanstaande oppositie, maar zij had een intermezzo in de kabinetsformatie nodig om er aandacht voor te krijgen.

Dijsselbloem zei onlangs dat de PvdA vanuit de oppositie weer moet worden opgebouwd, en dat begint nu dus heel karakteristiek met oppositie tegen zichzelf. Het is een situatie die meer dan een beetje amusant is, maar het laat ook zien dat de PvdA haar positie als kleine partij nog niet gewend is. De pretentie voor het hele land te spreken en een grote brede politiek te voeren, kan zij niet alleen niet waarmaken, maar heeft ook iets potsierlijks voor een partijtje van 9 zetels. Dat dat gebeurt in verzet tegen het kabinet – waar de helft van de fractie thans nog deel van uitmaakt – maakt dat nog een stuk ernstiger.

Asscher roept nu dapper dat hij geen handtekening onder de ontwerpbegroting zal zetten als men hem over die onderwijssalarissen niet tegemoet komt. Vorige week riep Asscher hier ook al iets over, maar toen waren de schijnwerpers elders gericht. Asscher verbeet zich en wachtte braaf tot men tijd voor hem had. Erg gelukkig zal hij van die aandacht niet geworden zijn. Analisten kijken vooral met een zekere meewarigheid naar zijn gespartel. Want opnieuw lijkt dit primair een mug die zichzelf tot mestkever proporties opblaast. Maar als Asscher het serieus meent zal hij door de vliegenmepper worden teruggefloten. De NOS mag het dan hebben over een partij die op ramkoers ligt, maar dat Asscher alleen het licht van de schijnwerpers zoekt was zelfs de meest fervente medestander kristalhelder.

Asscher pakt de rol van oppositieleider terwijl Klaver en Roemer vooral afwachten https://t.co/9TUnsi2uxf

— Tom-Jan Meeus (@tomjanmeeus) June 27, 2017

De VVD is verbijsterd en vindt dat Asscher misbruik maakt van zijn positie. “We hebben vier jaar ontzettend goed samengewerkt. Dit stelt mij een beetje teleur”, zegt premier Rutte.

Wat Rutte hier doet is eigenlijk grappig. Enerzijds suggereert hij dat hij het begrijpt, anderzijds ook dat hij zich er niet veel aan gelegen zal laten liggen. De handtekening van Asscher is namelijk helemaal niet nodig. Wie zich niet kan conformeren aan een meerderheidsbesluit van het kabinet moet opstappen. Het staatsrecht laat daarover geen misverstand bestaan. Een demissionaire minister van een partij die gemillimeterd is bij de laatste verkiezingen die nu dreigt op te stappen door oppositie te voeren tegen zichzelf? Het zijn de aanpassingsproblemen van een partij met een getroubleerd zelfbeeld. Dat Asscher zichzelf nu probeert te profileren als oppositieleider is daarom niet meer dan koddig. Krijgen we een debat waarin hij zichzelf aanvalt?

Het zou zijn beter als de vicepremier dit jaar wat eerder op vakantie gaat – dat had hij op 16 maart trouwens al moeten doen, maar dat is nu eenmaal een gemiste kans van de PvdA-leider geweest om eervol te vertrekken. Zou het ditmaal beter gaan? In de woorden van Ron Fresen:

“Ik denk dat dit niet goed is voor het kabinet dat er nog zit. De kans is tamelijk groot dat de PvdA later deze zomer voortijdig uit het kabinet stapt. Dan eindigt ruim vier jaar lief en leed met een harde knal”, aldus Fresen.