Tot de werkelijk héél goed weggestopte voorbeelden van Nederlands vergeten oorlogen behoren zeker het conflict in Ghana in 1806-1807 en het vervolg in 1868-1871.

Deze oorlog speelde zich voornamelijk af tussen het Afrikaanse door de Nederlanders gesteunde Ashanti-koninkrijk en het door de Engelsen gesteunde federatie van de Fante. Het staat dan ook bekend als de Ashanti–Fante War, en vond plaats rond de Nederlandse forten aan de kust van wat nu Ghana is. De Ashanti versloegen de Fante, waarbij ook nog wat schermutselingen rond Nederlandse forten plaatsvonden.

Bij deze oorlog – ten tijde van het Koninkrijk Holland onder Lodewijk Napoleon – waren verder nauwelijks Nederlandse troepen betrokken, maar het is van groot belang er kennis van te hebben vanwege de aanleiding tot het uiteindelijke verdwijnen van de Nederlandse aanwezigheid uit Ghana.

Bezittingen als Fort Amsterdam en Elmina maakten deel uit van de Dutch Gold Coast, een gebied dat Nederland in bezit hield tot en met 1872 en na de afschaffing van de slavernij raakte deze ‘bezitting’ sterk in verval. alhoewel men er nog wel gebruik van maakte om Afrikaanse soldaten te werven voor dienst in Nederlands-Indië. Na de overname van de Deens Goudkust in 1850 werden de Britse vestigingen – in tegenstelling tot de Nederlandse – steeds meer een echte kolonie.

Geen van deze ‘bezittingen was tot dan meer dan een lokaal fort of een cluster versterkingen, zodat de Europese landen aanstuurden op unificatie door fortenruil. Dit bleek voor de Nederlanders zeer slecht uit te pakken, aangezien de nieuwe kolonie zoals die ontstond rond Elmina werd omgeven door de Nederlanders zeer vijandige Fante-stammen.

Na een korte onsuccesvolle belegering van Elmina werd weliswaar een vrede getekend, maar de Nederlanders hadden hun bekomst van deze bezitting, waarvan men weinig of geen profijt had. in 1871 werd met het UK overeengekomen de Nederlandse Goudkust aan hen te verkopen, en men kreeg er uiteindelijk nog Fl 46.939,62 voor. Aan de verdere kolonisatie van Afrika vanaf de tweede heft van de 19e eeuw zou Nederland dan ook geen deel hebben.

---

Eerdere afleveringen van deze onregelmatig verschijnende serie over Nederlands vergeten oorlogen vindt u hier.