De VN-gesteunde regering in Tripoli, Libië is in dolle paniek nadat de hen belagende generaal Haftar gisteren een luchtaanval liet uitvoeren.

Het feit dat Haftar over iets al s een luchtmacht beschikte was zowel nieuws als reden voor grote onrust Tripoli. Zoals we vorige week al berichtten is de plotselinge opmars slecht nieuws voor zowel VN als EU – organisaties die eenvoudig te lang hebben gewacht met iets te doen, en afwachtten tot de chaos in Libië betijen zou. Dat doet het nu doordat iemand orde op zaken stelt – is het weer niet goed.

De VN eist een onmiddellijk staakt-het-vuren in Libië na de luchtaanval gisteren op het enige overgebleven vliegveld van de hoofdstad Tripoli. Secretaris-generaal António Guterres wil dat de strijdende partijen zo snel mogelijk gaan praten over een politieke oplossing.

Dat de VN er na zeventig jaar nog steeds niet achter is dat een politieke oplossing pas kans van slagen heeft als de strijdende partijen zelf in oorlog geen brood meer zien, blijft een verbazingwekkende constatering:

Inmiddels zitten duizenden mensen in de buitenwijken van Tripoli klem tussen het leger van de internationaal erkende regering aan de ene kant en de troepen van generaal Haftar aan de andere kant.

Dat internationaal erkende regeringen bijna een recept zijn voor het soort zwakte waarop niemand zit te wachten is voor mij al evenzeer een bron van verbazing. En dat berichten als deze alleen voor westerse TV-kijkers worden geuit is ook bekend:

“De VN waarschuwt voor burgerslachtoffers” zegt correspondent Daisy Mohr. “Als er een wapenstilstand komt, kunnen de gewonden worden geëvacueerd.”
“Zo’n oproep is de afgelopen dagen vaker gedaan, maar daar is heel weinig naar geluisterd. Het lijkt wel of Haftar en zijn mannen gewoon doorgaan. Sinds afgelopen donderdag wordt de strijd steeds heviger.”

De achtergrond van Haftar vertelt voor wie het begrijpen wil ook dat oproepen van de VN aan dovemansoren zijn gericht:

De 75-jarige Haftar (..) jonge officier hielp hij 1969 Muamar Kadhafi aan de macht. Hij was een vertrouweling van de dictator, tot de twee in jaren 70 ruzie kregen.
Hij vluchtte naar de VS, woonde daar bijna twee decennia en keerde weer terug naar Libië na de val van Kadhafi in 2011. In de afgelopen jaren lukte het Haftar milities te verenigen en zo zijn eigen leger op te richten, waarmee hij grote delen van het land veroverde.

Maar het cynisme dat ik donderdag al ten toon spreidde vindt een echo elders:

One political commentator and historian, Gerald Horne, placed the latest rapidly unfolding events within the context of the prior NATO intervention: “You may well expect a bloodbath to unfold in Tripoli. Which is quite tragic and unfortunate, but I’d say it’s the inevitable outcome of the ill-advised attack by NATO, led by the US, that resulted in the 2011 overthrow of Gaddafi,” he told Russia’s RT.

Onderstaand kaartje is de situatie van voor Haftars opmars, maar geeft een aardige indicatie van de machteloosheid van de `internationaal erkende regering`.

De Amerikaanse reactie zondag was trouwens niet vrij van onbedoelde humor:

On Sunday Secretary of State Michael Pompeo had urged in a statement, “We have made clear that we oppose the military offensive by Khalifa Haftar’s forces and urge the immediate halt to these military operations against the Libyan capital.”
Additionally Pompeo stated, “There is no military solution to the Libya conflict” — an absurd and ironic line for a top US official, given it was the US-NATO led 2011 war on Libya’s Gaddafi that plunged the country into years of internecine civil war and violence in the first place.

De grote vraag nu wordt: was Haftars aanval een eerste poging om te testen hoe sterk Tripoli stond, of was het een desperate poging iets te bereiken na maandenlange pogingen iets te bereiken? Dat vorige week werd bericht dat Haftar recent het zuiden van Libië onder zijn gezag bracht alvorens op te rukken naar de traditionele hoofdstad, doet het eerste vermoeden.