Gisteravond is dan toch gebeurd waar we al een tijdje op zaten te wachten: Frankrijk verloor haar TripleA-kredietrating, en ging een stapje omlaag tot AA1.

In zekere zin is deze downgrade van Moody’s een vervolg op de downgrade die S&P Frankrijk al in januari gaf (tot AAplus, negatief), en bij het kleine ratingagency Egan-Jones is het land zelfs al uit de A’s gezakt tot BBB+. Toch is de stap van Moody’s de bezegeling van de Franse kredietrating. Voor de afzienbare termijn zal er geen herstel komen. Sterker nog, Moody’s handhaafde haar negative oulook, en sloot niet uit dat er verdere verlagingen aan komen.

Eveneens slecht nieuws was de suggestie dat er meer downgrades aan zitten te komen. Het kan bijna niet anders of ook Nederland zal er aan moeten geloven, zeker aangezien de vooruitzichten van onze economie op middellange termijn als ongunstig worden beoordeeld.

Moody’s heeft de Franse begroting voor 2013 afgewacht alvorens tot deze stap over te gaan. Het bureau waarschuwt:

 “The first driver underlying Moody’s one-notch downgrade of France’s sovereign rating is the risk to economic growth, and therefore to the government’s finances, posed by the country’s persistent structural economic challenges,”

“These include the rigidities in labor and services markets, and low levels of innovation, which continue to drive France’s gradual but sustained loss of competitiveness and the gradual erosion of its export-oriented industrial base.”

Daar zit geen woord Frans bij. De downgrade in januari heeft het Frankrijk nauwelijks moeilijker gemaakt om goedkoop geld te lenen. De spread, het verschil met Duitsland, nam afgelopen maanden zelfs af, iets waar de Franse minister van Financiën gisteravond ook op wees. Dat kan de Fransen wellicht gerust stellen, de financiële markten zullen daar anders naar kijken, aangezien zij weten dat die verminderde spread in de eerste plaats te danken was aan de problemen van Spanje en Italië. Nu Frankrijk ook wordt gezien als toekomstig problematisch – al mag deze downgrade niet geheel en al zo worden bezien – lijkt het onvermijdelijk dat de spread weer zal toenemen.

In het kielzog van de Franse downgrade zakte de euro gisteravond 0,3% tegenover de dollar, terwijl de munt afgelopen week juist sterker leek te worden. Die rally lijkt voorbij, al zal er een grotere daling aankomen bij de huidige stand van zaken. Vraag blijft, wat er gebeurt als Frankrijk opnieuw een downgrade moet verwerken.

Deze week gaan ook de begrotingsbesprekingen van de EU weer verder. De stand van zaken vorige week lijkt nauwelijks nog in beweging te zijn gekomen, al heeft Frankrijk geprobeerd politieke druk uit te oefenen om een vermindering van het EU-budget af te wenden, aangezien het voorstel dat Van Rompuy op tafel heeft gelegd vooral de Franse landbouw hard zal treffen.

Ook gisteren verkondigde Hollande nog dat de voorgestelde bezuiniging onaanvaardbaar is voor Frankrijk. Zodat de downgrade van gisteravond extra hard aankomt, aangezien dat zal worden opgevat als een diskwalificatie van de Franse politiek op dit punt. Dat zal de onderhandelingen er echter niet makkelijker op maken, aangezien het doorgaan van deze EU-bezuinigingen vrijwel zeker verdere gevolgen zal hebben voor de Franse kredietwaardigheid.

De krokodillentranen van Hollande over het gebrek aan solidariteit van de voorstanders van deze bezuinigingen, zoals Duitsland, Nederland en het VK (dat met een veto dreigt), zijn nogal misplaatst. Waar het op neer komt is dat in zijn visie deze landen zouden moeten opdraaien voor de genereuze pensioenvoorwaarden en relatief zeer korte werktijden in Frankrijk. Het is de prijs die Frankrijk zal moeten betalen voor de kortzichtigheid waarmee direct na Hollande’s verkiezing een aantal voorzichtige hervormingen van Sarkozy werden teruggedraaid.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.