In Brussel zijn de besprekingen over het aanvullen van het EU-tekort door de lidstaten vandaag begonnen, zonder veel resultaat op te leveren. De bijeenkomst is verdaagd tot volgende week, aangezien er geen enkele vooruitgang werd geboekt. Helaas zien we daardoor in Brussel de contouren ontstaan van een monsterverbond tussen de Eurocraten en Duitsland.

Aangezien in de EU niets eenvoudig is, behoeft deze nieuwe alliantie enige uitleg. In het kort is de kwestie, dat Duitsland geen behoefte heeft alles op haar eentje te moeten financieren, zodat Angela Merkel bij deze onderhandelingen een belang heeft bij het steunen van de EC-commissie, teneinde er voor te zorgen dat alle landen bijdragen aan het afdekken van het Brusselse tekort. Dat dit tekort volledig te wijten is aan de Brusselse incompetentie (ook voor bewuste misleiding valt overigens veel te zeggen) als het om begroten gaat, doet op zo’n moment wat minder ter zake voor Berlijn.

Nederland weigert vooralsnog in te stemmen met de Brusselse wensen, en vindt daarbij op dit moment zowel het VK als Frankrijk aan haar zijde. Dat heeft overigens alles te maken met de economische situatie in al deze landen, van een principieel kritische houding ten opzichte van de Brusselse strapatsen is helaas nog steeds geen sprake. Duitsland is hier woedend over, maar de Britse premier Cameron heeft in eigen land teveel problemen over de EU om te buigen voor de wensen uit Berlijn.

Interessanter is echter de onderstroom die deze week echter op gang kwam. De steeds zwakkere economie van Frankrijk lijkt Duitsland bijzonder zenuwachtig te maken. Heel begrijpelijk, aangezien Frankrijk ècht te groot is om door Duitsland met een bailout geholpen te worden, en als het een beetje tegen zit zou dat zo maar binnenkort nodig kunnen zijn. Niet alleen heeft Frankrijk een jeugdwerkloosheid die nu al hoger ligt dan 25%, maar bovendien heeft de economische politiek van de socialistische president Hollande in het eerste halfjaar van zijn presidentschap al rampzalige gevolgen gehad. Zozeer zelfs, dat Nieuwsuur gisteravond al een item wijdde aan de problemen in Frankrijk.

Doch de belangrijkste uiting van die Duitse zenuwachtigheid is de vraag die de Duitse minister van Financiën Schäuble een van zijn adviesorganen heeft voorgelegd: ‘Wat is voor Frankrijk nu de beste economische politiek?’ In Europees verband is dit een ongehoorde stap, omdat het betekent dat Duitsland Frankrijk ongevraagd van advies zal gaan dienen. Voor Frankrijk een enorme vernedering, niet in het minst doordat het deze week dus uitlekte. President Hollande heeft dan ook elk commentaar geweigerd.

Maar Duitsland maakt zich grote zorgen over het gebrek aan hervormingsgezindheid van de Franse socialisten. Dat de Fransen deze week een pakket van 20 miljard euro belastingvoordelen voor bedrijven publiceerden, speciaal gericht op het vergroten van de werkgelegenheid voor jongeren, heeft in Berlijn geen indruk gemaakt. Er moet in Frankrijk dan ook veel meer gebeuren dan dat, maar Hollande maakt geen aanstalten hiermee een begin te maken.

10% van de Duitse export gaat naar Frankrijk, meer dan 100 miljard euro, al zijn de totale exportcijfers naar de EU met 9,1% ingezakt. Maar sinds juli bevindt Frankrijk zich officieel in een recessie, en de vooruitzichten zijn slecht, omdat de Franse economie niet voldoende concurrerend is. Gevoegd bij het feit dat de Franse staat 56% van het GDP uitgeeft, mag het duidelijk zijn dat Frankrijk er zeer slecht voorstaat. En als de voorwaarden waartegen Frankrijk nu nog goedkoop kan lenen gaan schuiven, dan kan het snel gaan, zo heeft eerder Spanje gedemonstreerd.

Wat het voor Hollande zo moeilijk maakt, is dat hij direct na de verkiezingen de pensioenleeftijd weer verlaagde, die Sarkozy met veel moeite met twee jaar omhoog had gebracht. Binnen een half jaar die maatregel opnieuw invoeren zal desastreus zijn voor zijn populariteit, al heeft hij er dan zelf om gevraagd.

De ongebruikelijke stap van Schäuble om zich voor te bereiden de Fransen ongevraagd van advies te dienen suggereert dat de Duitsers grotere moeilijkheden voor Frankrijk vrezen. Als Frankrijk gaat glijden, stort de hele Eurozone als een kaartenhuis ineen. Het zou betekenen dat de ECB de laatste schijn van een gezond monetair beleid overboord zal zetten, onbeperkt geld zal gaan drukken, met een sterke waardevermindering van de munt en een gierende inflatie als bonus. Voor Duitsland is dat het ultieme horrorscenario: een herhaling van het Weimartrauma uit de jaren twintig van de 20e eeuw. Niet alleen garandeert dat een electorale aardverschuiving bij de Duitse verkiezingen in 2013, maar tevens een ongecontroleerde ineenstorting van de EU.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard