Het conflict tussen de EU & Polen gaat de tweede fase in. Formeel is de kwestie het bezwaar van de EU tegen de manier waarop Polen de benoeming van rechters in haar Hooggerechtshof in wil richten. Maar op de achtergrond spelen heel ander zaken. Het Poolse verzet forceert nu de hand van de dictators in spé. Kan de commissie dat winnen zonder de unie op te blazen?

Belangrijker voor de landen van de Visegrad-groep dan de punten waarover ze met de EC in Brussel van mening verschillen lijkt te zijn in hoeverre ze binnen de EU hun soevereiniteit mogen behouden, en wie daarin de bepalende rol speelt. Erger nog dan bij de Brexit-problemen wordt dit conflict nu steeds verder op de spits gedreven. Voortgaande pressie vanuit Brussel kan slechts tot een breuk in de EU leiden, maar de vraag blijft in hoeverre de gedane stappen nog terug te draaien vallen zonder ernstig gezichtsverlies voor een van beide partijen. Het conflict tussen Polen en Timmermans (i.c. de EC), waar vandaag de tweede stap in werd gezet (met morgen een artikel dat de achtergronden uitgebreider belicht), is er het eerste maar zeker niet het enige voorbeeld van.

In zekere zin is het conflict met de Visegradlanden over het ernstiger onderdeel van de asielmigratie verder gevorderd, maar Brussel lijkt te hopen in ieder geval vóór dat dat uitbarst Polen terug in het geld te hebben gedwongen. De totale stijfkoppigheid van de regering in Warschau lijkt daarentegen uit te nodigen de confrontatie juist op dit punt eerst uit te vechten. Mogelijk vanwege het meer principiële karakter van de kwestie. Maar hoe het ook uit zal pakken, het is moeilijk voorstelbaar dat de Visegrad-groep Polen zal afvallen in dit gevecht. Hongarije haalde naar een aanleiding in het verlengde hiervan twee weken gelden zelfs haar ambassadeur terug uit Nederland – een ongehoorde zaak binnen de EU. Als men het gesloten blok van de Visegrad-groep niet weet te breken is volgens de eigen regels de EC immers machteloos. Dat zal een diepe scheur in de machtspositie van de EC resulteren.

Het is best mogelijk dat Juncker en Timmermans cs dit gevecht met Polen zien als de laatste kans de EU bijeen te houden. Als dat werkelijk hun analyse is, dan mogen we op korte termijn vuurwerk verwachten. Groot vuurwerk. 18 oktober is de eerstvolgende EU-top, en als dit zich voortzet zoals het er u uitziet zal men niet eens toekomen aan het bespreken van de problemen met de Brexit-onderhandelingen.

Een dictaat van een dictator in spé is een onvergeeflijke stupiditeit. En dat de Visegrad-groep al deze inperkingen van hun soevereiniteit als dictaat zal zien is onmiskenbaar, maar Brussel lijkt dat niet te willen of kunnen zien. Brussel speelt het spel alsof alles wat de EU geworden is, onomkeerbaar zou zijn. Dat de EU onmisbaar zou zijn. Het kerkhof ligt nu eenmaal vol met mensen die dachten dat ze niet gemist konden worden, en met ter ziele gegane fusierijken is dat niet veel beter gesteld. Iemand die zich de Volkenbond nog levendig herinnert, de Achaeïsche bond, het Scandinavische koninkrijk dat voortkwam uit de Unie van Kalmar?? Meer van dergelijke fusies (United Kingdom, Spanje) staan al een tijdje op springen, en dan hebben we het nog niet over het voormalige Joegoslavië, de Oostenrijks-Hongaarse dubbelmonarchie of het Turkse imperium van vóór 1918 gehad.

En allen zijn dit voorbeelden waarvan de unie indertijd ruim voltooid leek. De EU is nog steeds bezig de fusie die de Eurocraten wensen tot stand te brengen. Wat Timmermans cs doen is gekkenwerk, en zo zal de geschiedenis er naar verwachting ook over oordelen. Oftewel: koop voldoende chips, bier en nootjes in om te kunnen volgen hoe de Visegrad-groep zal forceren waarvoor onze eigen regering en politici te laf zijn.