Dat Deutsche Bank – tot voor kort met afstand de grootste bank van Duitsland alsook de EU – aan een ineenstorting bezig is wist u waarschijnlijk. Hoe erg het is wist u vast minder goed.

Sinds het laatste bericht hierover op VoL – bijna twee weken terug – is er het een en ander gebeurd dat het noemen meer dan waard is. Dat Deutsche Bank nooit meer de oude bank wordt is duidelijk, en veel klanten denken daar al net zo over. Die trekken derhalve aan hun stutten, en zoeken een andere bank om hun waarden te stallen. De afgelopen tijd ging dat met een tempo van bijna een miljard per dag. Dat is wat je een bankrun noemt. Toen de DSB-bank van Scheringa onderuit ging, gebeurde dat door het terugtrekken van veel kleinere bedragen. Nu is de schaal van beide banken onvergelijkbaar, maar één ding staat als een paal boven water: geen enkele bank is in staat een serieuze bankrun te overleven. En met serieus bedoel ik dat de klanten een groot percentage van de balans opeisen om naar elders te vertrekken. Om als bedrijf te overleven is meer nodig dan een pakhuis met (staats)leningen:

In any case, now that RenTec is long gone, and questions about the viability of Deutsche Bank are swirling – yes, it won’t be insolvent overnight, but like the world’s biggest melting ice cube, there is simply no equity value there any more – everyone else has decided to cut their counterparty risk with the bank with the €45 trillion in derivatives, and according to Bloomberg Deutsche Bank clients, mostly hedge funds, have started a “bank run” which has culminated with about $1 billion per day being pulled from the bank.

Dit geld komt in de eerste plaats van klanten die via Deutsche Bank belegden. Het is dus geen bankrun van spaarders, maar van klanten en de door hen ingebrachte investeringsgelden. Het verschil is praktisch gesproken niet meer dan theoretisch, aangezien banken ook met het geld van spaarders beleggen – maar dan voor eigen rekening. Aangezien Deutsche al besloten had geheel te stoppen met deze vorm van service is het verlies niet heel groot, maar het maakt deze tak van de bank moeilijk verkoopbaar:

…on fears another Lehman-style lock up could freeze their funds indefinitely, Deutsche Bank is considering how to transfer some €150 billion ($168 billion) of balances held in it prime-brokerage unit – along with technology and potentially hundreds of staff – to French banking giant BNP Paribas.

Dat dat voornemen bekend is verkleind de bankrun niet, integendeel:

One problem, as Bloomberg notes, is that such a forced attempt to change prime-broker counterparties, would be like herding cats, as the clients had already decided they have no intention of sticking with Deutsche Bank, and would certainly prefer to pick their own PB counterparty than be assigned one by the Frankfurt-based bank. Alas, the problem for DB is that with the bank run accelerating, pressure on the bank to complete a deal soon is soaring.

Dat Paribas desondanks geïnteresseerd blijft heeft te maken met de ambitie van de Franse bank: zij zoekt een weg naar de plek die Deutsche tot voor kort in nam.

A deal of this magnitude would be a stark example of the German firm’s retreat from global investment banking while potentially transforming its French rival from a small player in the so-called prime-brokerage industry to one of Europe’s biggest.

Maar een bankrun mag dit vertrek van veel belangrijke cliënten ook weer niet heten, want dat zou de transactie zinloos maken. Het is een subtiel spel dat hier wordt gespeeld, met een onzekere uitkomst:

Of course, publicly telegraphing that DB is in dire liquidity straits and needs an in-kind transfer of its prime brokerage book would spark an outright panic, and so instead the story has been spun far more palatably, i.e., “BNP is providing “continuity of service” to Deutsche Bank’s prime-brokerage and electronic-equity clients as the two companies discuss transferring over technology and staff“, according to a July 7 statement. The ultimate goal of the talks is for BNP to take over the vast majority of client balances, which are slightly less than $200 billion currently.

Het geheel van deze operatie doet om meerdere redenen denken aan de ondergang van Lehman Brothers in 2008:

Daar zit de crux. Hoe stop je een bankrun? De meest succesvolle beëindigingen van bankruns hebben te maken een overheid die instapt en de tegoeden van klanten bevriest om eerst uit te zoeken wat de mogelijkheden zijn. In het geval van Deutsche is de Duitse overheid (met op de achtergrond de ECB) daarvoor zeer huiverig. Deutsche is te groot, en bovendien is Duitslands tweede bank – de Commerzbank – er niet veel beter aan toe. Een eventuele fusie tussen de twee banken ketste drie weken terug definitief af.

Desalniettemin: een hellend vlak boven een afgrond neigt er toe steeds schuiner te gaan staan tot alle waarde is verdwenen. De angst daarvoor zal zonder interventie binnenkort toeslaan:

To be sure, Deutsche Bank’s hedge fund balances have been declining throughout the year as speculation swirled around Sewing’s intentions for the prime brokerage, but the rate of redemptions was far lower than $1 billion per day. Now that the bank jog has become a bank run, the next question is how much liquidity reserves does DB really have and what happen if hedge funds clients – suddenly spooked they will be the last bagholders standing – pull the remaining €150 billion all at once.

Banken gaan ten onder aan bankruns als de contanten op zijn. Als ingrijpen uitblijft tot het laatste moment of de laatste cent, dan is het lot van deze bank bezegeld en mag de Duitse belastingbetaler opdraaien voor het resultaat. Dat Deutsche een belangrijke systeembank is had u naar ik aannam al begrepen? Op haar hoogtepunt was de omzet van de bank hoger dan de Duitse begroting.

De gevolgen van een Duits overheidsingrijpen om de residuen van Deutsche te redden zijn op dit moment niet te overzien, maar dat de economie van de volledige EU er onder te lijden krijgt lijkt me een uitgemaakte zaak.

---

Meer over Deutsche Bank op Veren of Lood vindt u hier.