De puinhopen van Rechts – recensie
De puinhopen van Rechts ontleent zijn naam aan een boek van Pim Fortuyn – De Puinhopen van Paars. Een goed gekozen titel deze naam, want het boek is een ware puinhoop.
Na een vrij schetsmatige vertelling – waarin met de volgorde der gebeurtenissen hier en daar de hand wordt gelicht teneinde de smeuiigheid niet al direct te verliezen – wordt in 14 pagina’s verteld hoe het allemaal zo gekomen is. Drie pagina’s over nieuwe politieke leiders verder blijkt het een leerboek in tien lessen, dat behandelt: “Hoe richt ik een kansrijke partij op?”
Dit gedeelte van het boek is onderhoudend. In de bijna 200 pagina’s waarin de tien lessen worden behandeld, is de hoeveelheid anecdotes aanzienlijk, terwijl je nochtans het idee hebt dat het slechts het topje van de ijsberg beschrijft. Dat is overigens niet waar. Die vele leuke anecdotes komen met een gekmakende regelmaat door de tien lessen heen steeds opnieuw terug in een andere volgorde – waarmee de indruk wordt gewekt dat de auteurs moeite hadden het een redelijke lengte te geven.
Dat Les 1 door de aankondiging van Bram Moszkowicz als VNL-lijsttrekker is gelogenstraft, is niet direct irritant. Een ander grappig punt is dat alle besproken partijen – hoe ze zich ook organiseerden – uiteindelijk voor organisatie allen een onvoldoende krijgen, inclusief de vermaledijde PVV, die nog steeds een autocratie is onder leiding van Geert Wilders.
Het zojuist genoemde mankement vertoont dit boek op meer punten: de (prima beschreven) werkelijkheid botst met de theorieën die Chris Aalberts als politicoloog tijdens zijn studie meegekregen heeft. Aangezien hij duidelijk de belangrijkste auteur van het boek is, maakt dit dat het boek een licht schizofrene sfeer krijgt.
Dirk-Jan Keijser, van wie tijdens de presentatie werd gezegd dat hij in een aantal van de beschreven partijen een rol heeft gespeeld, lijkt vooral op de cover te mogen verschijnen door de contacten die hij leveren kon. Zijn biografie stelt: adviseerde tal van politieke partijen. Juist. Zijn deelname lijkt des te pregnanter noodzakelijk door het grote aantal voormalige kopstukken dat weigerde aan het boek mee te werken.
Wat voorts nog pijnlijk ontbreekt, is een gedegen analyse van de ontstaansredenen van het succes van deze partijen. Dat een gepromoveerd politicoloog als Chris Aalberts die analyse niet levert is teleurstellend, of een getuigenis van grote luiheid. In de huidige vorm is De Puinhopen van Rechts eerder een kroniek dan een analyse.
———————————————————————————————————
Advies: koop dit boek als u er in voorkomt – altijd leuk voor later – of als U te jong bent om de beschreven gebeurtenissen voldoende te hebben meegemaakt. Ondanks de gebreken is er thans niets beters beschikbaar. Ook, als U iets wilt weten van dit stuk parlementaire geschiedenis. Maar het is moeilijk voorstelbaar dat een nieuwe publicatie over dit onderwerp dit boekje niet volkomen overbodig zal maken.
Het is evenzo onvoorstelbaar dat tussen nu en pakweg 2040 niet iemand een dergelijk werk zal voltooien.
———————————————————————————————————
De puinhopen van Rechts
Chris Aalberts & Dirk-Jan Keijser,
€15.00 (Uitgeverij Eburon)