De ontwikkelingen binnen de Britse Labour Party blijven bijzonder interessant. De couppoging tegen lefty-leider Jeremy Corbyn lijkt een schot in eigen voet te worden. De sociaal-democratie in het UK staat op instorten.

Afgelopen weekend maakte Labourprominente Angela Eagle na heel lang aarzelen en soebatten om het vertrek van Jeremy Corbyn bekend dat zij de leider zou uitdagen om het leiderschap. Gisteravond gooide zij al de handdoek in de ring, nadat een peiling onder Labourleden had aangetoond dat de kandidaat die na haar als tweede het strijdperk betrad, Owen Smith, meer kans zou maken. Alles om Corbyn te wippen. Een nieuwe poll vanmorgen zal slecht voor haar hart zijn geweest: tegen hun gezamenlijke oppositie peilde men een stemaandeel voor Corbyn van 54% – verpletterend genoeg, met 25% voor Smith en 21% voor Eagle. Owen Smith in zijn eentje zal het met ten hoogste 40% moeten doen, tegen circa 60% voor Corbyn. Als deze cijfers zo grofweg in stand blijven is het nú al een hopeloze zaak geworden, waarbij vooral de Conservatieven garen zullen spinnen.

De leiderschapscontest was op voorhand al een slecht idee. Formeel was de aanleiding de slechte campagne die de leider zou hebben gevoerd tegen Brexit. Niet heel vreemd voor iemand die persoonlijk waarschijnlijk voorstander was van een vertrek uit de EU. Daarna kreeg hij van 172 van de 231 Labour-MP’s (plus 4 onthoudingen) een mes in zijn rug bij een anonieme stemming over een motie van wantrouwen, en sindsdien is het verhaal dat Corbyn een slecht manager van zijn partij is.

What we have to do is to get out of the situation that we’re in. Jeremy has done a great deal for the party – he’s changed politics, he’s brought his values, he’s made a huge contribution and will continue to do so.
The problem is that the clear majority of his colleagues in Parliament don’t think that he is a leader,”

Vermoedelijk is veel van wat men over Corbyn heeft gezegd waar. Maar een leider pootje haken die men minder dan een jaar terug op het schuld hees met een stemmenpercentage van bijna 60% in een veld met 5 kandidaten is geen sinecure. Zeker niet als die leider pertinent weigert zich te laten verwijderen. Het is de ironie dat men binnen Labour nu een gevecht op leven en dood ziet tussen de partijelite en de gewone mensen – waarvoor de partij altijd pretendeerde op te komen. En de manier waarop de partijdemocratie nu georganiseerd is, zal het voorlopig heel moeilijk maken een charismatische lefty te verwijderen als hij er eenmaal zit. Ook omdat de partijbasis veel linkser sentimenten heeft dan de partijelite – die er overigens geen tekort aan vertoont.

Wat minstens zo interessant is, is dat Corbyn de eerste leider sinds mensenheugenis lijkt te gaan worden die een serieuze aanval op zijn positie gaat overleven. Het is bovenop het al gememoreerde gevecht tussen de basis en de partijelite een extra argument dat illustreert hoezeer de top van de partij het contact met haar achterban verloren heeft. En nog zie je bij vrijwel elk TV-gesprek over deze leiderschapsworsteling, dat de Labour MP’s eigenlijk vinden dat zij het in de partij voor het zeggen zouden moeten hebben. Dat is een nogal dodelijke constatering.

Toch heeft de partijelite een punt. Niet alleen de Blairites,maar over de volle breedte. In de jaren tachtig en negentig is genoegzaam bewezen dat loony-left leiders Labour onverkiesbaar maken. Dat zal intussen niet beter geworden zijn, en als het dat wel is: wee hen. Of de partij gaat scheuren? Het lijkt er niet op, al zijn er vele en goede redenen voor. Want de scheuring tssen socialisme en sociaaldemocratie is ingezet – door heel Europa. Daar gaat een beetje soebatten bij partijleider Corbyn niets aan verhelpen.