Het slagveld dat na de Britse variant van EP2019 achterbleef moet de gevestigde partijen in het UK hebben doen huiveren. De Brexit-party van Farage had huisgehouden als nooit een partij dat tevoren deed.

Nu deed UKIP het eerder tijdens dergelijke verkiezingen ook erg goed, dus helemaal representatief voor de toekomst van de Britse politiek leek het niet. Maar een peiling een week na die verkiezingen gaf een resultaat dat vier partijen ongeveer gelijke kansen toedacht. Voor het UK een unieke situatie. Afgelopen week kwam daar de tussentijdse verkiezing van een Kamerzetel in Peterborough bij. Labour behield die zetel ternauwernood, met een voorsprong van slechts 2% op de Brexit-party. Labour vierde feest (men had gevreesd te verliezen), maar het meest significante was dat de Conservatieven tijdens die verkiezing naar een onbetekenend niveau terugvielen. Dat voorspelt weinig goeds voor toekomstige landelijke verkiezingen als de partij geen Brexit weet te realiseren.de de achterban tevreden stelt.

In dat licht is de verkiezingsstrijd tussen de kandidaat-opvolgers van May – waarvan de eerste ronde de komende dagen wordt uitgevochten – van groot belang. Boris Johnson is de te kloppen man, maar zijn overwinning is verre van zeker. Het gebruikte systeem zou in het nadeel van Johnson kunnen werken. De toegelaten 10 kandidaten zullen donderdag door de parlementaire fractie in het House of Commons worden gewogen in 8 stemrondes waarbij voortdurend de laagst-gewaardeerde kandidaat wordt uitgeschakeld.

De twee kandidaten die overblijven zullen via een ledenraadpleging onderling uitmaken wie leider van de Conservatieven en premier van het UK wordt. Dat Boris Johnson tot die laatste twee zal behoren lijkt zeker, de strijd om de tweede plek gaat naar het zich nu laat aanzien tussen Michael Gove (midden onder) en Jeremy Hunt (rechts naast Johnson).

Bizar element is dat zowel Gove als Johnson ooit hebben toegegeven iets met coke te hebben gedaan, en dat dat sinds afgelopen week een grote rol speelt. Maar ook, dat dat Gove veel zwaarder wordt aangerekend dan Johnson. Tot dit bekend werd was Gove de gedoodverfde tweede favoriet, nu wordt Hunt hoger aangeslagen.

Johnson staat voor een No-deal exit, Zowel Hunt als Gove denken opnieuw een extensie te zullen aanvragen bij de EU. Maar dat is bijna een garantie voor een pak slaag door de Brexit-party bij de komende landelijke verkiezingen, die dan wel erg dicht bij komen. Houdt de Conservatieve Partij een stiff upper lip? Verstandig lijkt het niet.

Want de politieke vooruitzichten laten zien dat het midden in het UK weggesmolten is. Je bent nu voor, of tegen een harde Brexit; van varianten verwacht niemand nog veel. Dit is in het nadeel van Labour, maar in het voordeel van de LiberaalDemocraten, die als partij ongekend hoog in de peilingen staan omdat ze altijd consequent voor Remain zijn blijven strijden. Ook de afscheiding van Labour en Conservatieven die dit voorjaar onder de naam Change UK ontstond is al zo goed als overleden. Bij EP2019 speelde de partij hoegenaamd geen rol, en de helft van de 11 MP’s die tezamen die partij vormden zijn er al weer uitgestapt. Een aantal van hen overweegt nu de overstap naar de LibDems (die vorige week hun leider zagen opstappen, Change-leider Umunna zou mogelijk een kandidaat zijn hem op te volgen).

Maar de tendens in het UK lijkt zich af te keren van àlle politieke gekrakeel. Dat is de basis van de populariteit van Farage nu, en elke nieuwe leider of premier zal met hem en zijn partij af moeten rekenen, of Brexit dan al een voldongen feit is of niet. Aan onderstaande cartoon over de leiderschapsstrijd binnen de Tories kun je moeiteloos Labour-leider Corbyn en de toekomstige LibDem-leider toevoegen.

---

Alles over Brexit op Veren of Lood vindt u hier.