De in Nicaragua woonachtige Willem Dreetimpe zit midden in een langzame revolutie om de linkse dictator Daniël Ortega weg te krijgen. Dat is net zo ingewikkeld als het klinkt. De omstandigheden in het land zijn er dan ook naar. Een verslag en impressies.

Ze zijn er nog, de fellow-travellers. Er is geen Mao meer om te verdedigen, maar Castro en Maduro van Venezuela nog wel. En ook de dictator Daniel Ortega van Nicaragua, die al meer dan tien jaar bezig is om de macht te organiseren in alle geledingen van de samenleving heeft nog volgelingen in het Westen.

In november 2006 werd Ortega gekozen als president. De katholieke kerk besloot met hem zoete broodjes te bakken. In ballingschap gaan, is voor een kerkleiding geen optie want dan laat je je gelovigen in de steek.

Ongeveer hetzelfde gold voor de schrijvende pers. La Prensa, al oppositie-krant voordat Ortega als president aan de macht kwam, koos voor een marginaal bestaan, verstoken van overheidsinformatie, wel wekelijks grappen makend over het presidentiele paar Ortega-Murillo. De krant werd weinig gelezen omdat het vermoeiend is jarenlang die vruchteloze pogingen te moeten lezen. Het toont de machteloosheid van de oppositie, en tegelijkertijd het tergend grote geduld van de Güegüense.

El Nuevo Diario, de ‘regeringskrant´, koos anders, kregen overheidsinformatie, hadden wat lezers en schreven netjes op dat een buitenlandse investeerder vertelt dat Nicaragua relatief het veiligste land was in Latijns-Amerika om investeringen te doen. Dit terwijl hier ’s nachts geen enkele auto op de openbare weg is geparkeerd. In de rest van Midden-Amerika ook niet, dus het woord relatief was wel juist gekozen.

Voor de studenten aan de universiteiten was het genoeg, tot hier en niet verder. Voor de private sector was het ook genoeg; die eiste een dialoog over de pensioenkwestie. De katholieke kerk wees dit keer niet alleen het gebruik van geweld af door de partijen, studenten en de nationale politie, maar kwam ook op voor de vrijheid van meningsuiting van de studenten. Dat is nieuw: hier gebeurt iets op 19 april 2018. De Güegüense is beëindigd.

De regeringskrant El Nuevo Diario had drie dagen nodig om dat door te hebben. Toen erkende de krant dat de Güegüense dankzij de studenten en de Katholieke Kerk was beëindigd. Dat zij zelf, als ze als krant wil overleven, nu voluit willen erkennen: het gezag van Ortega wordt beëindigd en wij willen daar een onderdeel van zijn. De private sector en de katholieke kerk, regelen met hun steun voor de protesten van de studenten dat het bewind van Ortega zijn einde nadert. De legerleiding is al bijna meer dan twee weken niet in het openbaar verschenen,
en dat geeft hoop.

Ortega had niet alleen de studenten op de universiteiten, de busondernemingen, de vakbonden, maar zelfs de nationale wielrenorganisatie onder controle. Uiteraard is hij, zoals alle dictators paranoia. Volgens de officiële uitslagen was de laatste opkomst bij de gemeenteraadsverkiezingen 67%, terwijl kritisch bronnen vertellen van 11%. Ja dan weet je dus niet dat je niet populair bent en moet je op alles bedacht zijn.

Over het aantal doden bij de demonstraties is nog geen duidelijkheid, er is ook nog een lijst van verdwenen personen, maar voorzichtige schattingen gaan uit van minstens vijfenveertig doden.

De rechterlijke macht, de Nationale Politie en het leger heeft hij al sinds 1979 aan een touwtje. De studenten aan de universiteiten en de vakbonden ook. Dus is het een kleine stap om een akkoordje te regelen met de private sector, Ortega zorgt dat de eisen van de vakbonden niet al te hoog zijn en biedt hen’arbeidsrust. De ondernemers gaan akkoord met het niet inmengen bij de politieke, staatsrechtelijke zaken, ze houden zich stil als Ortega via de rechterlijke macht een derde ambtstermijn regelt.

Toch zei de private sector van Nicaragua afgelopen 19 april 2018 ” nu is het genoeg!’’. Ze werden zwaar gepiepeld toen Ortega via een decreet bepaalde dat de werkgevers een hogere bijdrage moeten gaan leveren aan de sociale premies die de pensioenen moeten garanderen.

Dit was opnieuw niet volgens zijn eigen wetten, daarin staat nog dat een en ander na overleg met de private sector, een beslissing genomen wordt door het parlement. Daar heeft Ortega een meer dan absolute meerderheid, want ook de meerderheid om de grondwet te wijzigen. Toch regelde hij het liever per decreet, om zo discussies te voorkomen over de verliesgevende investeringen van het pensioenfonds, lees het corrupte wegsluizen van gelden naar een stichting van ziekenhuizen waar zijn zoon directeur van is. En hij had zijn vrouw al als vicepresident aan laten stellen en de hoogste chef van de Nationale Politie laten vervangen door zijn peetvader Diaz.

De Fellow-traveller
In het begin van de opstand nam een kennis uit Nederland het per mail op voor Ortega. Na mijn antwoord dat zij zich door het regime zand in de ogen liet strooien ging ze in de slachtoffermodus door te stellen dat zij zich benadeeld voelde in de discussie omdat ze de zaak vanuit Nederland niet goed kon volgen. Uiteindelijk, omdat zij haar standpunt niet kon onderbouwen, werd mij vooringenomenheid verweten, begon ze te ontkennen dat ze het voor Ortega opnam en schold ze me de huid vol dat ik haar voor Ortega-adept zou hebben aangezien. Zoals gebruikelijk als je eigenlijk ongelijk hebt legt ze de ‘’schuld’’ van de opstand ’’ in het midden’’, en werd het geweld van beide kanten afgekeurd. Een typisch geval van: als je bedoelingen goed zijn, kunnen je standpunten per definitie niet slecht zijn.

In tegenstelling tot een sociaal humanist meent een liberale humanist dat de eigen mening de juiste is omdat die geheel uit jezelf voortkomt. Wordt die mening niet ondersteund door feiten dan is nep-informatie geoorloofd, ook ter verdediging van de dictator Ortega en zijn vrouw Murillo. Ik weet inmiddels beter.

---

Toevoeging redactie Veren of Lood:

Op 23 april besloot presidente Ortega de pensioenhervorming niet door te voeren. Sinds twee weken wordt er onderhandeld over hoe het nu verder moet. Veel is daar tot nog toe niet uitgekomen.

---

Dit artikel verscheen eerder op ook Harde Woorden