Het proces tegen de Stationsteker Jawed Sultani kent een interessante confrontatie met Allahs wet die de Nederlandse rechtbank krampachtig poogt te ontkennen.

De meeste processen als dit zijn potsierlijke vertoningen waarbij Nederlandse rechters eenvoudig ontkennen dat mensen een ander wereldbeeld dan het hunne kunnen hebben zonder geestelijk abnormaal te zijn. Minstens zo grappig is dat dit krampachtige gedoe van deze Nederlandse rechters een van de ernstigste vormen van een wereldbeeld van westers egocentrisme blootlegt die ik in jaren heb mogen bewonderen, maar tot protesten voor de rechtbank heeft het nog niet geleid. Ook dat is kenmerkend, en illustreert waarom deze rechters (en het OM in deze zaak) niet voor hun taak berekend zijn.

Saskia Belleman deed namens de Telegraaf haar welbekende twitterverslag van de zaak, en kwam met een van de meest vernietigende tweets die je maar versturen kunt (rechts). Deze tweet laat niet alleen zien dat Jawed S. bij zijn volle verstand was toen hij zijn daad beging, maar dat hij met deze waarde ten aanzien van “ongelovigen” is opgegroeid en dat het tot zijn vaste culturele bagage behoort. Maar de attitude van het OM is dat Jawed S. een verdwaasde man is. Dat zou waar kunnen zijn als hij volgens westerse culturele waarden zou zijn opgevoed en opgegroeid, maar dat is hier in het geheel de kwestie niet.

De zendeling
De correcte vergelijking is deze: als een westerse zendeling rond 1900 naar Papoea-Nieuw-Guinea vertrok om de lokale wilden te bekeren en in de kookpot belandde, dan hebben we nu de neiging daarvan te zeggen: eigen schuld, laat die wilden in hun waarde! Jared S, is niet anders dan zo’n zendeling. En dat hij hier wordt veroordeeld onder de wetten van ons land en onze cultuur is daarom niet vreemd. Tegelijkertijd dienen rechters te beseffen dat dit geen gevalletje van verwarring is (ook geen culturele!!), maar een confrontatie met een gebalanceerd wereldbeeld dat helaas andere normen en waarden oplegt dan het onze. Maar zoals het verslag van dat telefoongesprek toont: binnen de context van zijn eigen cultuur is Jared S een gezond denkend individu die Allahs genade zal bekomen. En zijn hele dorp staat daarom achter hem.

Wie dat niet begrijpen wil is zelf een cultureel verward mens. Jared S. is dat geenszins. Hij kent Allahs wet en handelt er naar. Het Paradijs kan hem niet ontgaan.

Als deze rechters hem nu niet veroordelen op basis van onze wetten, wordt met terugwerkende kracht ook de veroordeling van Mohammed B (de moordenaar van Van Gogh) tegengesproken. Ook Mohammed B. beriep zich op deze zelfde culturele overtuiging, maar daar oordeelde de rechtbank dat levenslang gepast was. Verschil is er niet. Als je er verschillend mee om gaat, ondergraaf je de facto ons eigen rechtstelsel. Mohammed B. zou dan vooral veroordeeld blijken vanwege de publieke woede en verontwaardiging. Dat is nogal wat om te constateren, maar het zou het gevolg zijn van een straf die geen recht doet aan de daad, maar recht doet aan Jared’s veronderstelde verwardheid.

Echter, het oordeel dat Jared S. niet goed bij zijn hoofd is, is primair een cultureel vooroordeel. In zekere zin is Jared S. naar zijn eigen normen en waarden niet eens een terrorist; hij is een beul die namens Allah diens wet komt uitvoeren. Deze man daarvan middels een psychiatrische behandeling af willen brengen is daardoor iets anders dan rechtzetten van een psychisch defect: het is geestelijke mishandeling van een cultureel andersdenkende.

Dat laat maar twee mogelijkheden:

• Veroordelen volgens de Nederlandse wet als volledig bij zijn verstand
• Veroordelen volgens Allahs wet als volledig bij zijn verstand, hetgeen in houdt dat hij vrij is te proberen zijn daad te herhalen (rechts).

Zijn dorp (zijn culturele peers) heeft al gesproken: Zij kiezen voor optie 2. Als de rechtbank iets anders doet dan een van beide opties hierboven, dan bewijzen de rechters zelf verward te zijn, en hard toe aan behandeling.

Kunnen zijn rechters kiezen?