Vandaag komt de Eurogroep bijeen om de toekomstige Bankenunie te bespreken. Resultaten zullen daarover niet gemeld worden, want van verscheidene kanten zijn al bezwaren geopperd die eerst moeten worden opgelost. Iets wat beslist ng een paar maanden duren zal.

Eigenlijk wisten we dank zij Zweden vrijdag al zeker dat er vandaag geen spijkers met koppen zouden worden geslagen. Niet alleen omdat het niet des EU is om zo ‘snel’ tot resultaten te komen, maar domweg omdat er nog te weinig gedaan is aan deze zeer complexe materie, waarover bovendien bij de lidstaten de meningen over het gewenste eindproduct tamelijk ver uiteen liggen. Vertaald in ambtelijke EU-termen zou dat garant moeten staan voor een uitstel van minstens drie jaar. Nu de zenuwen vanwege een naderende bailout-aanvraag van Spanje de EC echter door de keel gieren, wordt elk brokje goed nieuws gebruikt om afleiding te verschaffen van de problemen waarom het werkelijk gaat. Want dat een EU-Bankenunie een werkelijke bijdrage zal gaan leveren heeft men in de meeste hoofdsteden al uit het hoofd gezet. Omdat men, Duitsland voorop, het niet wil – ‘toevallig’ bepleitte Nout Wellink vandaag hetzelfde.

Toch is er genoeg te bespreken voor de ministers van Financiën. Eerst en vooral de opvolging van voorzitter Juncker. Deze oude rot rat zou eerder dit jaar al aftreden, maar er was geen kandidaat-opvolger beschikbaar. Nu moet het dan toch in 2013 gebeuren, want Juncker heeft niet langer een geloofwaardigheidsprobleem, maar hij is er een geworden. Zijn gedraai en onwaarheden zijn in de internationale pers spreekwoordelijk geworden, en wekken vooral de lachlust, hetgeen een paar weken terug bijzonder pijnlijk werd gedemonstreerd op een slecht afgestemde persconferentie met Lagarde. Hij werd gewoon uitgelachen.

Voorts is er het pijnpunt van de kwijtschelding van Griekse schulden. Dat het onvermijdelijk is staat vast, dat men zich muurvast gelogen heeft tegen over het Europese electoraat eveneens. Niemand wenst daarvan de schuld op zich te nemen (sic!), zodat er bijzonder ingewikkelde constructies te verwachten zijn die de gemiddelde burger een rad voor de ogen zullen draaien dat de werkelijkheid voldoende verdoezeld.

Om van dat laatste een voorbeeld te geven: minister Dijsselbloem gaf vorige week een verklaring uit dat de nieuwste Griekse reddingsconstructie Nederland jaarlijks 70 miljoen gaat kosten. Wat hij daarbij niet uitlegde, is dat dit de rentekosten zijn die we kwijt zijn aan de lening die wijzelf moeten afsluiten om Griekenland de vereiste lening te kunnen verschaffen. En dat we aan het einde van de looptijd van die lening nog maar moeten zien wat de grieken ons terugbetalen. Dat de werkelijke schade evenmin is verrekend met de geplande rentewinst die ons door JK de J (thans voortvluchtig) werd voorgespiegeld (vermoedelijk zelfs hoger dan 70 miljoen pj), is daar ook niet in opgenomen.

Bovendien kan de vraag worden gesteld of voor Griekenland zelf de gekozen constructie eigenlijk voordelen heeft. Het lijkt er niet op.

Spaanse bankenbailout
Het nieuws vandaag dat Spanje officieel een bailout heeft aangevraagd voor zijn banken, en nu 37 miljard krijgt, was niet spectaculair interessant, aangezien dit proces al enige tijd gaande was, de EU er 100 miljard voor had gereserveerd, en er vooral werd gesteggeld over de voorwaarden waaronder Spanje het geld tegemoet kon zien. Dat dat vooral ging om de mate van controle en boekenonderzoek die de EU mocht eisen van het land, zal weinigen hier nog verbazen. Dat Spanje er aan toevoegde dat het het geld graag op 12 december op de rekening van het Spaanse bankenfonds wilde hebben illustreert vooral het gebrek aan gêne dat Zuid-Europese landen hebben wanneer ze geld willen uit het noorden.

37 Miljard voor vier banken, en 2,5 voor de ‘bad’-hypotheekbank die de Spaanse banken gaat ontlasten van onroerend goed waarover niet langer de verschuldigde financieringslasten worden betaald. Ironie is natuurlijk dat Bankia één van de vier ontvangende banken is, terwijl juist deze fusiebank oorspronkelijk twee jaar geleden uit zeven regionale banken is ontstaan als afvoerputje voor misgelopen onroerend goed deals. Enfin. Over de uitgaven van Spaanse voetbalclubs aan nieuwe spelers zullen we het dan maar niet meer hebben, nietwaar?

De echte Spaanse bailout
Waarover we tot nog toe niets horen is de bailout voor de Spaanse staat. Die hangt nu al een hele tijd in de lucht, en zal er toch moeten komen. De stilte is omineus, want het lijkt er op dat Spanje eerst wil afwachten wat haar ervaringen met de bankenbailout zullen zijn alvorens daadwerkelijk hulp van de Eurozone in te roepen. En als de zaak dan acuut wordt, kan het heel snel gaan. Zeker nu Spanje – zoals internationaal algemeen al werd verwacht – heeft aangekondigd het beoogde begrotingstekort van 6,3% dit jaar niet te kunnen realiseren.

Griekse schuldenterugkoop
Ondertussen zijn de voorwaarden waaronder de Griekse staat aanbiedt schulden terug te kopen bekend. De financiering gaat via 6maands-obligaties die door het EFSF zullen worden uitgegeven. Inwisseling zal al plaatsvinden op 17 december. De financiering via deze 6maandelijkse schuldpapieren geeft de andere EU-instrumenten de tijd desnoods echt geld te fourneren. Wel een beetje jammer natuurlijk dat dit nu pas net gebeurd ná de downgrading van het EFSF door Moody’s naar Aa1, maar vast niet geheel toevallig. De geboden prijs is geldig tot en met 10 miljard tegenwaarde van de aangeboden EFSF-obigaties, en de prijs die men biedt ligt afhankelijk van het aanbod de oude obligaties tussen de 38,1-40,1 % van de oorspronkelijke beurswaarde. En dat terwijl de koers vorige week schommelde tussen 35 en 36%. Hiermee zullen de hedgefunds die deze stukken afgelopen jaar hebben opgekocht bijzonder in hun nopjes zijn.

 

 

Eerder verschenen op Dagelijkse Standaard.