Na instemming van de (oude) Eerste kartel-Kamer komt het nieuwe pensioenstelsel eraan. ‘The Powers That Be’ hebben het in hun voordeel beslecht. Gewone mensen betalen het gelag, worden het bos in gestuurd en gaan lijdzaam aanzien hoe deze enorme geldberg straks wegsmelt.

Feit is dat niemand weet hoe de Wet toekomst pensioenen (Wtp) gaat werken. Feit is ook dat drie Eerste Kamerleden functies én dus belangen hebben in de pensioenwereld: Ria Oomen (CDA), Henriëtte Prast (PVDD), en Paul Rosenmöller (GroenLinks/PvdA). Zeker is eveneens dat de overheid honderden miljoenen tot ruim 1 miljard euro moet uitgeven om wethouders, gedeputeerden en incompetente Kamerleden af te schermen van de nadelige gevolgen van de Wtp voor hún pensioen. Dit doet vermoeden dat iedereen er op achteruit uit gaat behalve politici – die wordt dat bespaard.

Wie hebben er nog meer voordeel van de nieuwe wet? Het antwoord is: de bobo’s en hun trawanten die comfortabel samenklitten in hun zelf gecreëerde pensioenuniversum, financiële adviseurs, actuarissen, pensioenadvocaten, consultants en commerciële pensioenverzekeraars, vakbonden, werkgeversbonden, de Nederlandse Bank (DNB). Zij gaan straks onder elkaar uitmaken hoe de miljardenreserves, eigendom van huidige en toekomstige pensioengerechtigden, worden verdeeld. Bedoelde PVV’er Martin Bosma dit met ‘netwerkcorruptie’?

De hoogleraar economie en ex-directeur van DNB Lex Hoogduin vatte het in een Twitterdraad als volgt samen: “Het was gisteren een treurige dag voor ons pensioenstelsel. Na jaren gesteggel is de mogelijkheid gemist om het pensioenstelsel wezenlijk te verbeteren en daarmee welvaartswinst voor iedereen te creëren. Belangrijkste dat daarvoor nodig is, is keuzevrijheid introduceren voor de deelnemer. Geen gedwongen winkelnering bij een pensioenfonds. Concurrentie introduceren tussen pensioenfondsen onderling en met andere aanbieders van pensioenen. Geen mogelijkheid voor pensioenfondsen om politiek te bedrijven met uw geld, tegen uw wil.”

Maar ja, dat is het laatste wat de pensioen-Cabal wil. Het doel heiligt de middelen. De pensioenwet is zo gruwelijk ingewikkeld gemaakt dat zelfs de grote pensioenfondsen zeggen niet te weten wat er in deze doos van Pandora schuilgaat. De Raad voor de Rechtspraak – het bestuur van de rechterlijke macht – vreest een tsunami van schadeprocedures waarin rechters verzuipen. Hoewel de regering zo ongeveer elke mogelijkheid tot bezwaar door deelnemers heeft afgeschaft, zullen mensen juist vanwege het gebrek daaraan naar de rechter willen stappen.

Ook tijdens een conferentie van hoogleraren in Utrecht bleken drie dozijn hoogleraren geen goed woord over te hebben voor de wet. Het alarm van de CDA-denktank werd door de partij zelf weggewoven. De Nederlandse pensioenwetgeving is strijdig met Europese regelgeving en de Grondwet, zeggen Pieter Lakeman van Stichting Onderzoek Bedrijfsinformatie SOBI en diverse bonden die pensioenbelangen behartigen. Met tot dusver nul op het rekest.

Het Nieuwe Pensioen gaat in de komende jaren ‘Het op één na beste pensioenstelsel ter wereld’ vervangen, volgens de ronkende propaganda van politici en pensioenpiefen. Maar dat is niet echt zo. Nederland had in 2021 per inwoner een gerapporteerde pensioenreserve van maar liefst €1.700 miljard, €108.000,- per persoon. Omdat de jaarlijkse premie-inkomsten in Nederland de pensioenuitgaven dekken is in de periode van 2008 tot 2021 die reserve nooit aangesproken. Daardoor heeft ze kunnen groeien van €700 miljard tot €1.700 miljard. Deze enorme aanwas heeft plaatsgevonden terwijl onze gepensioneerden in diezelfde periode 26% van hun koopkracht zijn kwijtgeraakt. In veel gevallen zijn ze zelfs gekort in hun pensioen.

Geen indexatie
Van toezichthouder DNB onder aanvoering van president Klaas Knot mochten de pensioenfondsen niet indexeren terwijl ze het wel konden. Er is naar schatting €56,5 miljard te weinig pensioen aan onze ouderen uitgekeerd, daarnaast zijn alle werkenden die met hun pensioenopbouw zijn gestart na 2008 voor €80,5 miljard benadeeld in de opbouw van hun pensioen. Het beheer van de pensioenpotten was over de schutting gegooid bij financiële giganten als Vanguard, State Street en Blackrock die naast duizelingwekkende beheersvergoedingen bij mooie rendementen torenhoge provisies bedingen en bij verliezen ook. Daarenboven verspilde het ABP miljarden door niet meer in Shell te beleggen.

Zo bezien zijn het oude en het nieuwe systeem even verrot door de massieve bureaucratieën en overhead die zij met zich meebrengen, en geen van beide stelt het belang van de gewone burger voorop. Het nieuwe systeem is niet beter, kost véél extra pensioengeld en benadeelt veertigplussers en nabestaanden. Slechts de oudste generaties (gepensioneerden) komen met de schrik vrij. Jonge werkenden betalen aan de pensioenopbouw van hun oudere collega’s. Die laatsten lopen daardoor een gat in hun pensioenopbouw op.

Reële alternatieven
Terwijl er reële alternatieven bestaan. Laat iedereen die dat wil met belastinguitstel en al dan niet via de werkgevers de eigen pensioenpot vullen. Het gespaarde geld wordt belegd in spotgoedkoop beheerde Exchange Traded Funds (ETF’s) die, belegd in een afgewogen mix van aandelen en obligaties, mee schommelen met de wereldeconomie. Dus wanneer het goed gaat een hoger rendement, wanneer het iets minder gaat een tikje minder. Gelijke kansen, een gelijke uitkomst, wel zo eerlijk.

Of zie het stelsel in Chili: individuele bijdragen zijn bepalend zijn voor de hoogte van de pensioenuitkering. Maandelijks wordt een vast percentage van het salaris van de werknemer op zijn persoonlijke pensioenspaarrekening gestort. De werknemer mag zelf bij zes private pensioenbanken uitkiezen waar deze spaarrekening wordt aangehouden; dit staat helemaal los van het bedrijf waar de werknemer werkt. Iedereen heeft een eigen rekening waarop ze precies kunnen zien hoeveel het pensioenpotje op dit moment waard is. Bij overlijden gaat het pensioentegoed over naar de nabestaanden.

Al dat gezeur over het pensioenstelsel was bijvoorbeeld ook niet nodig als je de mensen belastingvrij laat sparen voor hun eigen oude dag. Dat kan heel eenvoudig door het vrijgestelde vermogen in Box 3 van de Inkomstenbelasting te verhogen naar vijf ton of een miljoen. Maar nee, want dan vliegen links en de vakbonden in de gordijnen: vermogensongelijkheid! Spaarzaamheid en eigen verantwoordelijkheid moeten we vooral niet willen…

Macht, baantjes en bijverdiensten deden wat ze altijd doen. Die FNV-bestuurders – met een vergrijsde en gemarginaliseerde achterban – kijken uit naar goed betaalde baantjes in het bestuur of adviescommissie van de pensioenfondsen. De leden zijn net zoals deelnemers, burgers en boeren allemaal wat minder relevant. Iets dat men verdacht graag betitelt als ‘de nieuwe bestuurscultuur’. Referendum? Hoe komt u erbij. Doordrukken die hap en tegen de tijd dat de pijn voelbaar wordt zitten er weer andere mensen op de belangrijkste pluche posities. En zijn de verantwoordelijken gevlogen, en worden er ongetwijfeld vragen gesteld aan de danmalige bezetters van lucratieve baantjes in het bestuur of adviescommissie van de pensioenfondsen. Die zullen wijzen naar gemaakte fouten in het verleden, dat we zojuist hebben zien passeren. Ook dàt is de nieuwe bestuurscultuur: wir sollen es nicht gewusst haben!

---

Meer over pensioen en pensioenstelsel leest u hier. Over de Haagse bestuurscultuur laten wij ook regelmatig ons licht schijnen.