Het is tijd om geknoei met gevaarlijke virussen, door virologen die alleen aan onderzoeksprogramma’s en prestige denken, aan banden te leggen. Zoals in Soedan, een Derdewereld land in burgeroorlog, waar pokken, een virulente cholera-stam en mazelen zijn gevonden in een (Amerikaans) biolab.

Vooral de Verenigde Staten zijn dol op bio hazard onderzoek – buiten de eigen grenzen. Want in de VS zelf gelden veel strengere regels en kunnen ze moeilijk onopgemerkt gevaarlijke virussen en ziekteverwekkers genetisch manipuleren. Volgens een recent artikel in The Washington Post werken de Amerikanen in minstens 78 landen over de hele wereld aan virulente microben, waar ze vele honderden miljoenen dollars per jaar voor uittrekken. Dit gebeurt veelal  op geheime locaties die onder Defensie of de geheime diensten (CIA, Homeland Security) vallen. De werkelijke aantallen biolabs over de hele wereld worden door experts op duizenden geschat.

De WaPo vertelt hoe de Amerikaanse regering hulp zocht om de regenwouden van Zuidoost-Azië te doorzoeken op exotische virussen, waarop wetenschappers van de Chulalongkorn-universiteit in Thailand de opdracht en de bijbehorende miljoenen aannamen zonder na te denken over de risico’s.

Vanaf 2011 onderzochten Thaise onderzoekers afgelegen grotten en bossen die werden bewoond door miljoenen vleermuizen, waaronder soorten waarvan bekend is dat ze dodelijke ziekten voor de mens kunnen overbrengen. De wetenschappers verzamelden speeksel, bloed en uitwerpselen van deze weerbarstige creaturen met vlijmscherpe tanden. Exemplaren werden in koelers naar de laboratoria in Bangkok gereden, een metropool met meer dan 8 miljoen mensen.

Het doel was om onbekende virussen te identificeren die op een dag mensen zouden kunnen bedreigen. Maar twijfels over de veiligheid van het onderzoek staken de kop op nadat de virusjagers herhaaldelijk door vleermuizen waren gebeten en in 2016 toen een medewerker zichzelf met een naald prikte. De incidenten riepen verontrustende vragen op: wat als ze een onbekend virus tegenkwamen dat mensen doodde? Wat als het zich verspreidt naar hun collega’s? Wat als het hun families en buren zou besmetten? In het voorjaar van 2021 trok de leider van het team de stekker eruit.

Dat was een verstandig besluit van de Thaise regering. Waarom zou je mensen de jungle insturen om met gevaar voor eigen leven virussen of bacteriën die hele volksstammen kunnen uitroeien mee naar huis te brengen. Waarom gaan deze massavernietigingswapens in spe naar biologische laboratoria waar ze worden opgewerkt tot een hogere virulentie en verspreiding door de lucht, wanneer dat er nog niet in zat? De enige legitieme reden zou kunnen zijn om vaccins en dergelijke te ontwikkelen, ware het niet dat die niet nodig zijn als je die virussen lekker in het oerwoud laat en mensen er uit de buurt blijven.

Onder virologen en epidemiologen is ook weerstand ontstaan tegen virusopwerkingsfabriekjes. Toen bijvoorbeeld de door de Amerikanen gefinancierde onderzoeker Ron Fouchier in Nederland zijn collega’s schokte door in 2011 te onthullen dat hij door mutaties een bijzonder dodelijke vorm van vogelgriep H5N1 had gemaakt. Het experiment probeerde te anticiperen op wat er zou kunnen gebeuren als dit soort mutaties de mens bedreigen via natuurlijke evolutie. Dergelijke zoönose – stokpaardje van de Partij Voor De Dieren – is echter uiterst zeldzaam, u kunt denken aan HIV/AIDS. In 60 miljoen jaar evolutie biedt de survival of the fittest daartegen een tamelijk solide immunologische bescherming. Geen enkele reden om aan virussen te gaan knoeien.

Veiligheid biolabs
Neem daarbij in aanmerking dat de veiligheid van dergelijk biolabs een precaire zaak is. Jaarlijks gaat het minstens tien keer mis met biohazard, zo laten cijfers van de Amerikaanse overheid zien. Met als sprekend voorbeeld het laboratorium in Wuhan. Alles wijst erop dat het SARS-CoV-2 is opgewerkt in en ontsnapt uit dit Chinese complex, dat onvoldoende was beveiligd. Beetje slordig: het werd mede gefinancierd door de VS om een virus te manipuleren, maar niet om aan muizen met menselijk DNA toe te dienen en vervolgens te laten ontsnappen.

Of de muizen zoals gebruikelijk ook naar andere biolabs in de wereld zijn gestuurd – via geheime dienst, militair of diplomatiek transport – vermeldt het verhaal niet. Feit is wel dat op verschillende plaatsen in de wereld al eerder de melding van dit gevaarlijke nieuwe longvirus werd gemaakt.

Toeval? Het manipuleren van gevaarlijke microben is één van de grootste hobby’s van geheime diensten, militairen en defensie. Terwijl nucleaire wapens met internationale verdragen aan banden zijn gelegd, geldt dit nog niet of nauwelijks voor biowapens. Die zijn grotendeels onttrokken aan toezicht en controle.

Zoals bleek toen aan het licht kwam dat de Deep State 13 tot 15 biolabs in Oekraïne in bedrijf heeft, het merendeel niet ver van de grens met Rusland, onder de paraplu van het ministerie van Defensie en de geheime diensten van de VS. Wat men zich daarbij voorstelt? Miltvuur of dodelijke virussen het land van Poetin insturen zodat het leger gevaccineerd (bijwerkingen?) en wel in biohazard-pakken het land intrekt om de macht over te nemen? De bevolking uitroeien met dodelijke pathogenen, wat op genocide en oorlogsmisdrijven neerkomt, net als een nucleaire oorlog? Alsof het onderzoek om virussen kwaadaardiger en beter overdraagbaar te maken ethisch is? En of het wel zo ethisch is om je militairen ertegen te vaccineren, terwijl je de vermeende vijandelijke bevolking er massaal mee besmet?

Dol op biowapens?
Om de een of andere reden zijn legers dol op biowapens, die in ‘het belang van de nationale veiligheid en de strijd tegen terrorisme’ zouden zijn gelegitimeerd. Dat je beter de terroristen kunt aanpakken die ermee bezig zijn lijkt een stuk veiliger dan zelf biowapens te ontwikkelen, waarbij er af en toe wat ‘ongelukjes’ gebeuren die voor lief worden genomen, omdat het ook een goede zaak zou zijn ter bescherming van de eigen bevolking, mocht zich een keer zo’n gevaarlijk virus aandienen. Tot wat voor ‘ongelukjes’ dat kan leiden illustreert de rampenfilm ‘Outbreak’, gebaseerd op het non-fictie boek ‘The Hot Zone’ van Richard Preston. Daarin gaan het leger en de geheime diensten hun gang, zonder dat de president (‘plausible deniability’) ervan op de hoogte wordt gehouden.

Hoogste tijd dus om te kappen met het ontwikkelen van biowapens. Wanneer ze er niet zijn kunnen er geen ongelukken mee gebeuren, vallen ze niet in verkeerde handen en is misbruik ook niet mogelijk. Laten virologen en moleculaire biologen hun vaardigheden liever aanwenden tegen ziektes en infecties die wereldwijd nog steeds wél in grote aantallen vóórkomen.

---

Meer over biowapens leest u hier, de COVID-saga is een heel omvangrijk dossier geworden op VoL.