De toekomst van de EU is ook volgens Toon Kasdorp nauw verbonden met de euro, hetgeen hem niet weerhoudt het ding af te branden.

Wolfgang Münchau[1] heeft in de Financial Times een paar jaar geleden een opzienbarend stuk geschreven over Jeroen Dijsselbloem en de publiciteit die over hem heen rolde in de zaak Cyprus.

Hij concludeerde dat Dijsselbloem[2] de waarheid sprak en voor het eerst afweek van de lijn die de Europese autoriteiten tot dan toe hadden gevolgd, om zo onhelder mogelijk te zijn over wat er stond te gebeuren. Hij zei wat er in de noordelijke landen wordt gedacht en Münchau juichte dat toe. Hij is het alleen niet eens met de consequentie, die volgens hem is dat de euro uiteen zal gaan vallen.

De zuidelijke economieën houden dit niet vol zegt hij. De noordelijke landen willen de spaarders in het zuiden geen garantie geven en die trekken, zodra ze dat straks kunnen, met hun geld naar het noorden. De zuidelijke landen kunnen hun eigen banken niet garanderen, evenmin als Cyprus of Griekenland en dat mechanisme leidt onontkoombaar tot een splitsing. Die bankenunie gaat niet helpen als de noordelijke landen weigeren om blanco garanties te geven.

Ik schrijf iets dergelijks al jaren in mijn stukjes en ik vind dat Münchau er nog iets aan toe had kunnen voegen: niet alleen dat de euro gaat splitsen of uiteenvallen maar de EU ook, als we niet snel iets doen. Dat ‘doen’ zou moeten bestaan uit een grondige reorganisatie van zowel de EU als van de Eurozone. In de eerste plaats zullen voor een ordelijk verloop van de reorganisatie niet de zwakke zuidelijke landen maar de sterke noordelijke uit de Euro moeten stappen en een D-Mark moeten herinvoeren in Duitsland, met gekoppelde munten voor de andere noordelijken. Een alternatief voor de nieuwe D-Mark is een neuro, wat ik persoonlijk iets beter zou vinden, maar niet essentieel.

Dan blijft de rest in de Euro, die dan kan devalueren tegenover de neuro en de dollar. Waarschijnlijk is dat onvoldoende en moeten ook nog de oostelijke en zuidelijke landen worden gesplitst. Dan houden we een neuro een zeuro en een oeuro over. Dat brengt min of meer automatisch de noodzaak voor een reorganisatie van Brussel. De noordelijk landen zullen een soort Marshall Plan moeten maken voor de rest van de EU en dat kunnen ze beter zelf doen dan het aan Brussel overlaten[3].

Voor een Europees parlement is in de nieuwe opzet geen plaats meer omdat de drie zones daarvoor te veel van elkaar verschillen. Na zo’n splitsing is een parlement dat pretendeert alle Europeanen te vertegenwoordigen ook geen toekomstperspectief meer. Voor een commissie eigenlijk ook niet, want die zou aan een stuk door op belangentegenstellingen stuiten. Voor samenwerking tussen de drie regio’s en hun lidstaten is wel ruimte maar daarvoor moeten simpele en doelgerichte organisaties worden opgezet. De hele Eurocrisis blijkt, als dit lukken zou, een blessing in disguise te zijn geweest en we komen dan sterker uit de crisis dan we er zijn in gegaan.

Ik vind dat de logische consequentie van de gedachtegang van Münchau en hoop dat hij daar verder op door zal borduren. Maar de vrees is dat het niet gaat gebeuren zolang Angela Merkel aan de macht blijft

---

1. Wolfgang Münchau is de associate editor van de Financial Times, waar hij wekelijkse columns schrijft over de Europese Unie en de Europese economie. Die baan heeft hij sinds september 2003. Voor die tijd was hij twee jaar lang redacteur van de Financial Times Deutschland. Voordat hij naar FT Deutschland ging, was Münchau correspondent in Frankfurt en economisch correspondent van de Londense Financial Times, met speciale aandacht voor de voorbereidingen van de volgende fase in de monetaire unie en de invoering van de euro.
2. Dijsselbloem is een knappe man en een goed bestuurder, maar publiciteit is niet zijn sterkste kant
3. (Noot redactie) De vigerende EU begroting en de begeleidende verhalen over Corona-hulp voor zuidelijke landen zijn de smoesjes die men verzon om deze redelijke analyse te kunnen vermijden.

---

Dit artikel over de toekomst van de EU verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp.

Meer van Toon Kasdorp vindt u hier