Bij burgemeestersbenoemingen komen zowel wijsheid als kennis van de lokale gemeentepolitiek te stade, was Toon Kasdorp van mening.

Burgemeesters worden benoemd door de Kroon en de gemeenteraden hebben inspraak. Ze mogen iemand voordragen maar de Kroon is aan die voordracht grondwettelijk niet gebonden. Dat het kabinet Lubbers indertijd Brokx in Tilburg benoemde, in afwijking van de voordracht van de vertrouwenscommissie uit de gemeenteraad, is dus volkomen en règle. Dat de Tilburgse commissie hem niet geschikt vond was jammer, maar niet beslissend.

Men vond daar dat hij de vragen van de commissie niet naar behoren beantwoord had en meer in het algemeen dat hij de commissie onvoldoende respect had betoond. Maar dat lag natuurlijk evenzeer aan de commissie als aan Brokx. Dat het kabinet zich daar weinig aan gelegen liet liggen getuigt van het inzicht dat men daar had in de kwaliteiten van de toenmalige Tilburgse gemeenteraad en haar vertrouwenscommissie. Men had in die oude textielstad een flinke burgemeester nodig en die heeft men gekregen.

Dat inzicht werd gedeeld door de Brabantse gouverneur Houben die het advies van de vertrouwenscommissie negeerde en Brokx aan het kabinet ter benoeming voordroeg. De Tilburgers wilden liever ene Van den Heuvel, destijds burgemeester van Borsele, U weet wel, de gemeente van de Zeeuwse atoomcentrale, om redenen die niet in de notulen van de commissievergadering zijn terug te vinden. Dat het kabinet gelijk had blijkt uit de verdere gang van zaken. Na zijn benoeming bleek Brokx uitstekend met de Raad en het College van Tilburg door een deur te kunnen.

Iets dergelijk gebeurde in Den Bosch waar de PvdA graag haar partijgenoot, de defensiespecialist Stemerdink, benoemd had willen zien. Stemerdink was in Den Bosch een al tijdlang fractievoorzitter geweest in de gemeenteraad. Het kabinet heeft in zijn plaats Burgers, een kandidaat uit een van de gemeenten uit de buurt van Den Bosch benoemd. De PvdA was in de Bossche vertrouwenscommissie oververtegenwoordigd en terecht werd dat advies door het kabinet genegeerd. Men gaf in Den Haag prioriteit aan het belang van de gemeente, waar men van ouds RK en niet humanistisch is van overtuiging. De politieke leiding van PvdA in de persoon van Wim Kok was daar weinig gelukkig mee, maar het kabinet liet wat het zwaarst was ook het zwaarste wegen.

Als reactie op dit gebeuren heeft men later in een kabinet waarin Kok zitting had besloten om de voordrachten van vertrouwenscommissies bindend te maken, hetgeen corruptie en vriendjespolitiek bevorderd heeft en niet de kwaliteit van de benoemingen.

Hoe anders je ook tegen deze benoemingskwestie van burgemeesters aan kunt kijken, kunt U lezen in de Volkskrant van 19 november 2012 en in de NRC van dezelfde datum. Lees de betreffende artikelen maar verdiep U dan ook, als U tijd heeft, nog even in de meer recente mislukte burgemeestersbenoeming in Roermond. De kranten zijn niet altijd een betrouwbare gids als het om gemeentepolitiek gaat.

---

Dit artikel over burgemeestersbenoemingen verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp.

Meer van Toon Kasdorp vindt u hier.