Over Argentinië was Toon Kasdorp milder dan veel mensen vanuit verschillende perspectieven menen te moeten zijn.

Argentinië is een land dat aan het begin van de negentiende eeuw vergelijkbare uitgangspunten had als de Verenigde Staten, met ook een soortgelijk koloniaal verleden. Maar met hetzelfde soort immigranten als Amerika heeft het altijd veel minder gepresteerd. De bovenlaag voelt weinig verwantschap met het gewone volk en is erg internationaal georiënteerd. Meer op Parijs en op Miami eigenlijk dan op het eigen land.

Argentinië heeft nooit universiteiten van betekenis gehad en eigenlijk ook maar weinig eigen cultuur. Wel behoorlijk wat schrijvers, musici en architecten, maar die leven in een internationale Spaanstalige wereld en hebben weinig dat je specifiek Argentijns zou kunnen noemen. Goede voetballers hebben ze wel, die dan weer vooral in het buitenland spelen. Dat laatste is niet anders in het buurland Brazilië, dat voor de rest wel heel anders is dan Argentinië. Brazilië is duidelijk wel een eigen nationale gemeenschap die zich onderscheidt van de buurlanden en van de rest van de wereld .

Argentinië heeft net als Chili en anders dan de rest van Zuid Amerika een overwegend blanke bevolking. Wat minder Angelsaksische en meer Italiaanse immigranten dan de VS maar toch ook veel Duitse en Zwitserse. Er is eigenlijk op het eerste gezicht geen reden waarom ze het minder goed zouden doen dan de VS maar dat is wel zo.

Een land krijgt het soort regeerders dat het verdient. Juan Peron, zijn vrouw Isabel, generaal Videla, Carlos Menem, Nestor Kirchner en hele reeksen minder bekende mensen die het vaak niet langer dan een paar maanden uithielden. Als dat is wat Argentinië verdient, dan is het inderdaad niet veel.

Videla wordt er nu door ons als een bijzonder slechte uitgehaald, maar men ziet daar bij over het hoofd dat, toen hij de macht greep, het land in een complete chaos verkeerde. Die dwaze moeders die later om hun kinderen rouwden op het Plaza de Mayo hadden diezelfde kinderen tot moordenaars en anarchisten laten opgroeien.

De bewondering die deze moeders hier in Europa genoten berustte voor een groot deel op onbekendheid met de omstandigheden in Argentinië. Niet dat het onwaar is wat over Videla en zijn regime wordt verteld. Hun gruweldaden zijn niet verzonnen, maar ze gebeurden niet in een luchtledig.

Het is niet zo dat de kinderen van de dwaze moeders in opstand kwamen tegen Videla. Videla greep de macht omdat jonge anarchisten van het type Che Guevara op grote schaal moorden pleegden, soms ook binnen de eigen familie. Voor de burgerij in Buenos Aires en andere grote steden maakte ze het leven ondragelijk. De familie Peron en hun voorgangers hadden de zaak helemaal niet meer in de hand.

Nu hebben ze dan in Argentinië Mauricio Macri, die het iets beter lijkt te doen dan Cristina Fernández de Kirchner, de weduwe van Nestor. Cristina Kirchner bakte er al even weinig van als de meeste van haar voorgangers. Om de aandacht wat af te leiden van de bestuurlijke prestaties werden in haar regeerperiode de Falkland Eilanden weer even in het nieuws geschoven, een groepje eilandjes waar drieduizend mensen wonen en voor de rest vooral schapen. Het ligt vier honderd kilometer ver van de kust van Argentinië en is voor Argentinië van geen enkele betekenis.

Het is ooit tezamen met Argentinië en andere Zuid-Amerikaanse landen in Spaanse handen geweest maar is nu al even lang Brits als Argentinië een zelfstandig land is geweest. Er zou olie en gas zitten in de oceaan in de buurt maar dat zijn alleen vermoedens. De aanspraken van Argentinië berusten op de steun van derde wereldlanden tegen alles wat Amerikaans en westers is, maar historisch is het onzin.

Zelfs als de olievermoedens bewaarheid zouden worden dan had Argentinië er waarschijnlijk meer aan als olie en gas door Engeland of Amerika zouden worden aangeboord en in Argentinië verwerkt dan wanneer ze dat zelf zouden moeten doen, want dat kunnen ze niet. Het was historische, politieke en economische onzin, dat Malvinas conflict en bovendien had Argentinië geen schijn van kans om het te winnen. Het is het soort masochisme dat typerend lijkt voor dat slecht bestuurde land.

De bewoners van de Falklands hebben in een referendum moeten kiezen tussen Argentinië en Groot Brittannië als koloniale heersers en ze kozen massaal voor Engeland. Een of twee promille koos voor Argentinië en dat ligt ruim binnen de foutenmarge dus die paar stemmen voor Argentinië kunnen nog best een verkeerde telling of een fout bij het invullen van het formulier zijn geweest.

Interessant is dat paus Franciscus zich ooit uitgesproken heeft voor het Argentijnse standpunt in de zaak. Daar moet men geloof ik niet te zwaar aan tillen. In een gewelddadig land als Argentinië wijkt men alleen af van de publieke opinie als het per se moet. Zo min als men de vader van Maxima zijn zwijgen moet aanrekenen ten tijde van Videla moet men het Bergoglio kwalijk nemen dat hij de Argentijnse gevallenen in de Falkland oorlog herdacht heeft. Maar Kirchner kan het wel kwalijk worden genomen dat ze het vuurtje weer oprakelde. Dat was nergens voor nodig en economisch raakte Argentinië er alleen verder door in de put.

---

Dit artikel over Argentinië verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp.

Meer van Toon Kasdorp vindt u hier.