Artsen
Artsen zijn soms minder tactvol bij het overbrengen van slecht nieuws dan je sociaal gezien mag verwachten. Meer gedachten hieraan gewijd zijn welkom.
Op de boekenmarkt waar ik op vrijdag vaak kom ontbrak op een dag een boekverkoper die daar sinds mensenheugenis had gestaan. Hij had een terminale kanker en dat bericht kreeg hij naar verluid een paar weken eerder in het OLVG van de behandelend arts. Deze vertelde hem het nieuws in een kamertje met een telefoon en na het bericht zei hij ik moet nu weg maar als U bellen wilt, daar staat de telefoon, ga Uw gang.
De boekverkopers en hun klanten, die hem allemaal kenden verzekerden elkaar dat zij zelf nooit iemand zo zouden behandelen en vroegen zich af hoe dat kan, dat jonge artsen in hun opleiding niet wordt geleerd hoe je moet omgaan met mensen die een dergelijke boodschap krijgen. Niet op deze manier dus, vond iedereen.
Dat is inderdaad wonderlijk. Het geven van een doodsbericht is in zekere zin routine in een ziekenhuis. Hoe kan het dat artsen in hun opleiding niet leren hoe ze daar mee om moeten gaan? Hoe bestaat het dat mensen zo tegenover elkaar worden gezet, dat wat routine is voor de een en ultiem schokkend is voor de ander kan worden verteld zonder dat er een professionele brug geslagen wordt tussen die twee werelden?
Ik was in mijn jonge jaren bevriend met een medicijnenstudent die in vijf jaar zijn doctoraal haalde en toen bleef steken voor zijn semi-artsexamen. Borst, de vader van Piet Borst en schoonvader van Els, was hoogleraar interne geneeskunde. Hij vond dat artsen een minimum aan sociale intelligentie moesten hebben. Mijn vriend was een aardige man maar sociaal erg onbehendig en hij zakte dus, ik meen wel acht keer bij Borst. Pas toen hij hem had beloofd dat hij marinearts zou worden liet die hem slagen.
Borst was voor medicijnmensen wat Pitlo was voor ons juristen, een eigenzinnig schrikbeeld, maar gelijk had hij wel. Hoe vriendelijk en aardig mijn vriend ook was en hoe veel hij ook van medicijnen wist, hij had niet op de mensheid moeten worden los gelaten en daar had Borst wel gelijk in. Jammer blijft het dat daar geen objectieve toets voor bestaat en jammer is het misschien ook wel dat autocraten van het type Borst niet langer bepalen wie het artsexamen haalt.
Dit artikel over artsen verscheen eerder op het Blog van Toon Kasdorp.
Meer van Toon Kasdorp vindt u hier.
Slecht nieuws is slecht nieuws, hoe je het ook verteld krijgt. Ik kan me herinneren dat in de jaren 50 – begin 60 in het ziekenhuis in Heerlen iemand, die terminaal bevonden werd, nooit gezegd kreeg dat hij kanker had; dat werd dan wel aan de echtgenoot/echtgenote of andere familie verteld, die dan dat kaweitje maar moesten klaren. Uit eigen ervaring heb ik gewaardeerd dat die man mij op een niet-emotionele en zakelijke manier duidelijk maakte dat ik blij mocht zijn als ik langer dan een jaar zou leven en dat de weg daarheeen geplaveid zou zijn met een volkomen rottige behandeling. Dat laatste was werkelijk zo maar ik leef nog steeds..
Dit continue ontwijken van de waarheden heeft over de tijd geleid tot de laatste generaties van mietjes, die geen enkel feit meer onder ogen willen zien omdat het hen persoonlijk onwelvallig is. Triggerwarning, ik voel me niet veilig want jij bent boos op mij, jij zegt iets waar ik aanstoot aan neem en dat mag niet en moet onderdukt worden, ik werk 35 uur per week en ben dus overstressed, enz enz. Leer leven met de realiteit, ook als die soms hard is.