De universiteit van Tilburg is de voormalige katholieke economische hogeschool, die er een paar faculteiten aangeplakt heeft, waaronder een sociologische en die zich nu niet langer katholiek of hoge school noemt.

Zij noemt zich universiteit, maar het is een instituut waar een tien werd gegeven voor een sociologische scriptie over Wilders met de titel Prototypical Fascism in Contempory Dutch Politics. Het is bovendien een instelling voor hoger onderwijs waar hoogleraren rondlopen die onverstaanbaar Engels spreken en uitspraken van politieke tegenstanders afdoen als quatsch.
De econoom Rens van Tilburg werkt trouwen in Utrecht en niet in Tilburg maar als je zo heet heb je pech en moet het wel erg goed zijn wat je schrijft. Dat is het gedeeltelijk ook wel, maar niet helemaal. Ik wil met U door een stukje lopen dat hij vorig jaar [1] in de Volkskrant schreef en aan de hand waarvan U dan zelf kunt beoordelen of een andere nom de plume niet beter zou zijn.

Hij begint met een citaat uit The Economic Consequences of the Peace van Keynes: ‘men will not always die quietly’. Dat is een fraai citaat uit een belangrijk boek. In dat boek voorspelde Keynes in 1919 dat de wraakzucht van Clémenceau zou leiden tot een volgende wereldoorlog, zoals twintig jaar later ook precies is uitgekomen.

Vervolgens zet Van Tilburg dan uiteen dat na de tweede wereldoorlog niet nog eens dezelfde fout is gemaakt. In plaats van zware herstelbetalingen op te leggen aan het overwonnen Duitsland kwam er het Marshallplan en kwijtschelding van oorlogsschulden.
Dat optreden na de eerste en de tweede wereldoorlog vergelijkt hij dan met de overwinning van de xenofobe partijen in het Europese parlement. Hij wijst op de kennelijke onwil bij de noordelijke landen van de EU om schulden aan Griekenland kwijt te schelden en aan andere zuidelijke landen. Naar zijn mening ‘klinken de oude Europese (oorlogs)demonen nu wel erg luid’.
Dat begin is, met permissie, onzin. Er is geen sprake van oorlog in Europa, alleen van een ongelukkig economisch beleid en een onwil om gemaakte fouten onder ogen te zien.

Wat van Tilburg doet is appels met peren vergelijken. We zijn niet bezig vrede te sluiten met Giekenland of Italië en de te hoge schulden van die landen gaan sowieso niet terug betaald worden. Als Van Tilburg de Economist leest, wat de meeste economen wel doen, dan wist hij dat al zo’n jaar of vijf. Zuid Italië, Zuid Spanje en Griekenland zijn failliet, maar dat willen we niet hardop zeggen.

Die schulden worden alleen nu nog niet kwijt gescholden omdat men terecht of ten onrechte de economische onrust in Europa niet erger wil hebben dan hij nu al is. Er wordt in Brussel en in de hoofdsteden van de lidstaten met nadruk verklaard dat de crisis voorbij is en daarom horen we nu al weer een hele tijd niets meer over Griekenland. Maar die crisis is niet voorbij, die suddert door.

Wat er bij de Europese verkiezingen gebeurd heeft niets te maken met een wraakactie tegen de zuidelijke landen. De kiezers hebben laten weten dat ze ontevreden zijn over het Europese beleid van Brussel en van hun eigen regeringen. Daarin hebben ze groot gelijk. Dat beleid verlengt de crisis in plaats van die te beëindigen. Dat is wat Van Tilburg in feite ook wel zegt in de rest van zijn stukje.

Er komt geen Europese federatie op vrijwillige basis. De meeste landen zijn er tegen. Maar zo’n federatie zou wel nodig zijn om de muntunie te laten slagen. Een muntunie zonder een begeleidend economisch en politiek beleid gaat niet lukken. Daar is iedereen het over eens. De conclusie zou dus moeten zijn dat het Europese beleid moet worden aangepast. Of je dwingt de lidstaten tegen de zin van hun bevolking tot een federatie. Of je legt je neer bij de kiezersuitspraak en ziet af van dwangmaatregelen. Leg je je neer bij de wil van de bevolking dan moet je iets doen aan de muntunie, dat is dan de logische consequentie.

De zuidelijke landen hebben meer belang bij een einde aan de werkloosheid en een herstel van hun economie dan bij een voortzetting van een muntunie die onvermijdelijk op termijn van een paar jaar tot een nieuwe crisis leidt. Griekenland en Zuid Italië gaan niet op commando de corruptie uitbannen en hun overheden hervormen. De export van Zuid Spanje en Sicilië komt niet op gang als ze daar hun landbouwproducten aan de wereldmarkt kwijt moeten tegen Duitse prijzen.

Van Tilburg noemt de programma’s van Front National en UKIP extreem nationalistisch en denkt dat hun opkomst te maken heeft met de barre economische omstandigheden in die landen. Wat Engeland betreft is er geen sprake van barre economische omstandigheden. Groot Brittannië is verstandig genoeg buiten de euro zone gebleven en heeft nu alleen last van een stokkende export naar de andere landen van de EU. In Frankrijk gaat het inderdaad niet goed, maar bar is het daar nog steeds niet. De oude Giscard d’Estaing is zelfs van mening dat het daar eerst een stuk slechter zal moeten gaan voor het beter kan worden.

Het is niet dat men in Frankrijk niet weet wat er zou horen te gebeuren. Het is dat het daar aan politieke moed ontbreekt om de noodzakelijke maatregelen te nemen. Als politieke leider van de zuidelijke lidstaten van de EU zou Frankrijk de noordelijke landen moeten vragen om uit de muntunie te stappen. De euro zou dan devalueren en de zuidelijke landen zouden economisch lucht krijgen. Schulden in euro’ s zouden gemakkelijker kunnen worden gesaneerd. Tegelijkertijd zou Frankrijk de werkweek op veertig uur moeten brengen en de pensioenleeftijd op 67. Het stakingsrecht zou moeten worden aangepast en de vakbonden gesaneerd op de manier waarop Margaret Thatcher dat in Engeland heeft gedaan. Wie dat voor elkaar krijgt zal tijdelijk even heel impopulair zijn in Frankrijk maar later als de redder de la Patrie de boeken ingaan.

Van Tilburg heeft volkomen gelijk als hij de historisch lage rente die de zuidelijk landen op hun staats en bankschulden betalen een gevolg noemt van het disfunctioneren van het financiële stelsel. Lees: van het tekort schieten van de ECB. Maar zijn oproep aan de ECB om een inflatoire politiek te gaan voeren en zelf te gaan investeren in Midden en Klein Bedrijf en in Europese energie, slaat weer nergens op. Dat kan de ECB niet eens. Het Duitse Hoge Gerechtshof in Karlsruhe zou in dat geval de Duitse overheid opdragen geen medewerking te verlenen en dat zou tot een onoverzichtelijke chaos leiden.

Nee, er is geen alternatief voor een grondige aanpassing van de EU en dus van het verdrag van Lissabon. Persoonlijk ben ik van mening dat men die herziening het beste zo rücksichtslos mogelijk kan doorvoeren, door om te beginnen het Brussels-Straatsburger Parlement af te schaffen en misschien ook de Commissie. Maar vooral ook door de samenwerking tussen de 28 lidstaten nieuw leven in te blazen, zodat de burgers daar met eigen ogen kunnen zien dat we de EU niet hebben voor het genoegen van politici en ambtenaren, maar voor het nut van de burgers.

——————————————————————————————

[1]4/6/14

——————————————————————————————

Dit artikel verscheen vandaag ook op het Blog van Toon Kasdorp