Linkse mensen komen altijd met de ‘zondeboktheorie’ om racisme en antisemitisme te verklaren. Zo kwam ook Timmermans in Buitenhof weer met het verhaal dat in slechte tijden mensen nu eenmaal helaas naar zondebokken zoeken en dat ze dan (om wellicht een mysterieuze reden) altijd de Joden tot mikpunt van hun haat maken.

Nu ben ik een groot aanhanger van de zondeboktheorie van antropoloog Girard, vooral omdat hij naar mijn mening daarmee heel geloofwaardig het fenomeen van de religie en het in wezen anti-religieuze karakter van het christendom verklaart (daarover zal ik vast later eens meer vertellen), maar de zondeboktheorie is niet erg bruikbaar om racisme en antisemitisme te verklaren. Het verklaart immers niet waarom het altijd de Joden zijn die worden gehaat. Maar dat vormt precies de aantrekkingskracht ervan voor links: omdat de zondebok niet nader wordt bepaald kan dat alles zijn zodat men de echte zorg van links, namelijk de zelf verzonnen ziekte ‘islamofobie’, kan gelijkschakelen met antisemitisme zodat niemand meer kan ontkennen dat ook islamofobie iets verschrikkelijks is. Maar de twee zaken zijn niet hetzelfde: ze zijn zelfs elkaars tegenpolen zoals ik zal laten zien. En dan zullen we ook begrijpen waarom juist linkse mensen altijd zo sterk naar antisemitisme neigen, ook als ze dat proberen te verbergen achter een antizionisme en ander Israël-gebash.

I

Voor het juiste begrip moet je het ‘rechtse’ racisme, dat naar de bevolkingsgroep onder zich trapt, onderscheiden van het ‘linkse’ racisme dat juist naar de bevolkingsgroep boven zich bijt. Rechts racisme richt zich tegen een ‘inferieure’ groep die zich negatief onderscheidt door veel schooluitval, werkloosheid, geweld en criminaliteit: in de VS zijn dat bv. de zwarten en in Europa bv. de moslims. Maar diezelfde onderkant – waar ook blanke ‘mislukkelingen’ toebehoren – welke onderkant dus door rechts wordt gediscrimineerd, koestert een diepe wrok tegen minderheden die wel succesvol zijn. Zo vallen bij rassenrellen in de VS de zwarten vooral de winkels van Koreanen en andere Aziaten aan, want de Aziatische immigranten zijn wel succesvol (zelfs nog meer dan de autochtonen). En in de moslimwereld richt de haat zich op Israël, want dat is een klein landje in de moslimwereld dat echter in tegenstelling tot die moslimwereld wel succesvol is en militair zelfs oorlogen wint tegen de hele verenigde Arabische wereld. En in Europa haten de moslims dus vooral de Joden: vanwege Israël maar ook omdat de Joden net als de moslims een Europese minderheid vormen en zelfs eentje met een religie die erg veel op de islam lijkt maar die in tegenstelling tot de moslims wel succesvol is.

Het christelijke, ‘middeleeuwse’ jodenhaat was gebaseerd op het beeld van de jood als de archaïsche zondaar waarbij Jezus dat joodse (of natuurlijke) egoïsme en materialisme heeft overwonnen (en aan elke christen is zo de taak gegeven om in navolging van Jezus de jood in zichzelf – zijn zondige impulsen – te overwinnen en zo het eeuwige leven te verwerven). Maar dat joodse egoïsme en materialisme heeft de Joden uiteindelijk geen windeieren gebracht: de Joden hebben vanwege hun uitsluiting van oudsher vooral in de handel moeten werken en werden aldus rijk en succesvol in de moderne, kapitalistische wereld. Reeds in 1688 was de associatie tussen het kapitalisme en de Joden zo sterk dat toen in dit rampjaar een beurskrach de aandelen deed kelderen het de Joden werd aangerekend en daarom aangevallen. Overigens, links wil niets weten van het wezenlijke antikapitalisme van de nazi’s maar meent dat de nazi’s extreemrechts waren die socialisten aanvielen.

Maar in werkelijkheid zijn de nazi’s zelf socialisten die evenwel het communisme slechts een nieuwe variant op het kapitalisme achtten omdat het beide Joodse uitvindingen zouden zijn waarmee de Joden hele naties leegplunderen (het kapitalisme doet dat door middel van uitbuiting en wilde speculaties op de beurs en het communisme door middel van afschaffing van het privébezit of in de woorden van Marx: de onteigening van de onteigenaars). Met name toen de Verlichting de emancipatie van Joden realiseerde waarbij de Joden vanwege die emancipatie ook onzichtbaar in de massa op konden gaan waardoor de bedreigingsfantasieën nog werden versterkt, sloeg bij velen de angst om het hart dat de Joden heimelijk de hele wereld zouden gaan overnemen (de beruchte ‘tentakels’ van het internationale Jodendom), resulterend in Hitlers kosmische strijd tegen de Jood en diens vermeende wereldhegemonie.

De ‘rechtse’ vorm van racisme, zoals ‘islamofobie’, is uiteindelijk een vorm van verachting en als zodanig relatief ongevaarlijk: de ‘inferieure’ groep vormt immers geen bedreiging maar is slechts tot last, zodat het ergste wat de falende bevolkingsgroep kan overkomen zaken zijn als discriminatie, het moeten leven in ghetto’s en/of het ontvangen van een geldpremie als ze hun koffers pakken en vertrekken. Nu is voor de linkse gelijkheidsmystiek precies discriminatie en daarmee het ‘rechtse’ racisme de ultieme doodzonde, maar de ‘linkse’ vorm van racisme is zelf veel giftiger: zij is een virulente haat die is gebaseerd op ressentiment en frustratie jegens de sterkere (zoals de ‘almachtige’ Jood en het ‘onoverwinnelijke’ Israël) waarbij men zich ultiem vernederd voelt en wraak zweert (juist vanuit dat linkse gelijkheidsdenken wordt het als niet te verteren gevonden dat de ander meer heeft dan zijzelf hebben).

Dit is geen verachting voor de mislukte maar die ander geeft hem juist het gevoel zelf mislukt te zijn. De vernederde gaat dan zijn vernederaar ‘zoeken’ in een poging wraak te nemen, waartoe elke fout die bij de vernederaar wordt aangetroffen een stok is waarmee kan worden geslagen. Dat verklaart waarom het de antisemiet niets kan schelen dat bv. Marokko ook land bezet of dat in de meeste moslimlanden joodse en christelijke minderheden nog veel meer worden onderdrukt dan dat Israël de Palestijnen onderdrukt, want hij ‘zoekt’ alleen de Jood c.q. Israël. Reeds Nietzsche merkte op dat antisemieten de lat voor Joden veel hoger leggen dan voor de anderen om zo elke onvolmaaktheid van de Joden tegen de Joden te kunnen gebruiken:

“Unangenehme, ja gefährliche Eigenschaften hat jede Nation, jeder Mensch; es ist grausam, zu verlangen, dass der Jude eine Ausnahme machen soll.” (‘Menschliches, Allzumenschliches’, 451).

Maar zelfs uitzetting van die succesvolle groep – de Joden of Aziaten – kan dan geen bevrediging geven omdat men daarmee de vernedering niet weg neemt die men ervaart omdat die andere groep wel succesvol is: zolang er (succesvolle) Aziaten bestaan, zullen de zwarten in de VS zich mislukt en inferieur voelen en zolang er Joden bestaan of Israël bestaat, zullen de moslims in Europa en in de moslimwereld zich mislukt en inferieur voelen omdat men zich dan met de Joden vergelijkt en zo wordt geconfronteerd met hun eigen falen. Voor de antisemiet is er daarom geen andere oplossing dan alle Joden uitroeien of zelf worden vernietigd omdat de co-existentie simpelweg ondenkbaar is (hetgeen uiteraard ook voor de nazi’s gold).

Hetzelfde kan ik ook in analogie met het pesten verhelderen: de moslim is in feite de pester en de Jood de gepeste. Op school zien we dat vaak jongens die moeilijk kunnen leren en meekomen gefrustreerd raken en dan die frustraties gaan afreageren door met brood en stoelen door de klas te gooien alsmede de fysiek zwakkeren te pesten. Dit is wat we ook bij heel veel moslimjongeren zien: zij kunnen moeilijk meekomen op school en in de samenleving (veel schooluitval, veel werkloosheid), raken gefrustreerd en gaan dan vervelend doen naar de rest van de omgeving en samenleving (overlast, vandalisme, treiteren, criminaliteit). In het bijzonder gaat zo’n agressieve bullebak in de klas de intelligente ‘nerd’ pesten die zonder te hoeven studeren alleen maar tienen haalt maar fysiek zwak is. De Jood is de ‘nerd’ van onze samenleving: de Joden zijn – in navrante tegenstelling tot de moslims – namelijk bijzonder succesvol in onze maatschappij maar fysiek vormen ze een kleine minderheid en dus zwak en precies daarom is de Jood (door alle tijden heen) zo’n populair mikpunt van haat door iedereen die zelf mislukt is en zijn frustraties wil afreageren op een ander (in die zin zijn de Joden veelal de favoriete ‘zondebok’). En precies daarom is het antisemitisme het felst en het meest wijdverbreid in de moslimgemeenschap die immers min of meer de onderkant van de samenleving vormt.

II

Voor zover linkse mensen nog beweren dat begin 20^ste eeuw de Joden in dezelfde situatie van armoede, criminaliteit en discriminatie zaten als de moslims nu, dan verwijs ik naar de volgende antisemitische citaten uit die periode waaruit blijkt dat zelfs de antisemieten helemaal niet dachten dat Joden bovenmatig crimineel zijn, integendeel juist:

“Dat van zulk een type, met name in geldkringen, allicht een niet benijdenswaardigen invloed kan uitgaan, valt niet tegen te spreken. Het Arische karakter kan erdoor worden bedreigd. Geweldpleging, manslag, (…) misdaden waaraan de Jood blijkens de statistiek minder schuldig staat, zijn orde-, rust- en vredeverstorend; en toch maakt zelfs de rooverhoofdman soms nog minder onaangenamen indruk dan een geslepen, sluwe bedrieger. In den rooverhoofdman hoorde men soms de leeuw brullen, in den sluwen bedrieger sijfelt de slang…” (Kuyper (ARP) in 1907; de oorspronkelijke link ben ik kwijt maar hier is het citaat ook te vinden: )

“Terecht zeggen de voorvechters van de joden echter dat deze, ook procentueel, minder vaak ernstige misdrijven begaan dan de Ariërs… Hij is veeleer relatief amoreel, nooit bijzonder goed, noch ook bijzonder slecht, in wezen geen van beide, en eerder laag.”… “Er zijn weliswaar geen joodse moordenaars, maar ook geen joodse heiligen”. “… en de jood is de grensvervager bij uitstek.” (Otto Weininger in ‘Geslacht en Karakter’ uit 1905)

De citaten verhelderen ook dat het probleem dat bijvoorbeeld. de PVV met veel moslims heeft, precies het omgekeerde is van het probleem dat antisemieten met Joden hebben. Waar de PVV klaagt dat veel moslims zo achterlijk, barbaars, crimineel en terroristisch zijn en zich niet aanpassen, klagen de antisemieten juist dat Joden zo beschaafd, modern en goed geassimileerd zijn waardoor de Joden zich ook zouden bedienen van een meer politieke, verfijnde en daardoor ook verstrekkendere criminaliteit waarmee hele naties worden leeggeroofd (welke criminaliteit links ook graag toeschrijft aan bankiers en de ‘neoliberalen’; de VPRO neigt zelfs naar dit klassieke antisemitisme in haar onverholen verontwaardiging over de (evident ‘joodse’) bank Goldman-Sachs die Griekenland zou hebben belazerd en daarmee het Griekse volk heeft beroofd en tot de bedelstaf gebracht).

Merk op dat de antisemieten nu juist de Ariër prijzen in termen waarmee rechts nu de moslims bekritiseren: de Ariër resp. de moslim is de authentieke mens (zoals Rousseaus ‘nobele wilde’), het oorspronkelijke ‘(blonde) beest’ (waar Nietzsche over sprak) terwijl de Jood de nepheid en zielloosheid van de beschaving representeert. Je zou kunnen zeggen: de Jood in de diaspora heeft in grote mate bijgedragen aan de moderniteit (hetgeen ik hier uitleg) zodat antisemieten vooral anti-moderne en anti-westerse romantici zijn, hetgeen een populair links sentiment is geworden. Terwijl bijvoorbeeld. Kant en Hegel de Joden een achterlijk volk vonden (vergelijkbaar met hoe de PVV nu over moslims denkt), betoogt Marx in zijn ‘Over het jodenvraagstuk’ dat de Jood zich niet moet emanciperen van ons maar dat wij ons moeten emanciperen van de jood: volgens Marx is de seculiere basis van het jodendom het egoïsme en de praktische noodzaak en is Mammon haar God. Omdat de feitelijke macht niet in handen van de democratische instituties maar in de financiële machten ligt, domineert de joodse geest onze christelijke samenleving: elke specifieke waarde is vervangen door de geldelijke ruilwaarde en geld is de vervreemding van de mens van zijn essentie hetgeen de mens tot slaaf maakt. Het communisme is zo de christelijke transcendentie van het ‘kapitalistische’ jodendom. Niet alleen waren de grondleggers van het socialisme, zoals Proudhon, Bakoenin en Marx, antisemitisch, maar aan het eind van de 19^de eeuw zien we bepaalde socialisten virulent antisemitisch worden, waarbij vooral Eugen Dühring moet worden genoemd, hetgeen naar de nazi’s leidde en tegenwoordig tot de haat tegen Israël.

Ter verheldering van het antisemitisme geef ik nog wat citaten van wellicht de belangrijkste filosoof van het antisemitisme, Otto Weininger:

“… dat het de jood, evenals de vrouw, ontbreekt aan persoonlijkheid.”; “de echte jood heeft geen ik en dus ook gevoel van eigenwaarde”. “De absolute jood echter is zielloos.” “De antifilosofische wetenschap is in wezen joods” omdat het jodendom “zichzelf beschouwt als middel tot het doel van uitsluiting van alle transcendentie”. “Het opgaan in de materie, de behoefte alles daarin op te lossen, veronderstelt het ontbreken van een intelligibel ik en is dus in wezen joods.” “Voor Spinoza zelf bestonden eigenlijk geen problemen: op dat punt blijkt hij een echte jood… Het relatief lage peil van zijn filosofische denkbeelden wordt eerder bewezen door zijn volstrekt gebrek aan begrip voor de vrijheid van de wil – de jood is steeds slaaf en dus determinist.” “Joods is de geest van het modernisme.” “De specifieke vorm van intelligentie die zowel joden als vrouwen wordt toegeschreven, is aan de ene kant alleen grotere waakzaamheid van hun sterker egoisme; anderzijds berust zij op het eindeloze vermogen tot aanpassing bij beide groepen aan alle willekeurige uiterlijke doeleinden.” “de jood past zich zelfstandig aan bij de verschillende omstandigheden en eisen, aan elke omgeving en ieder ras – net als de parasiet die bij elke gastheer van gedaante verwisselt… De jood assimileert zich aan alles en assimileert daardoor ook alles aan zich zelf.” “Het socialisme is Arisch, het communisme joods”.

Antisemitisme is een soort politieke metafysica, waarbij het gaat om de spanning tussen het individu en het collectief. Als individuen zijn wij egoïstisch, maar de Staat heft dat individualisme en daarmee het egoïsme als het ware op en is gericht op het algemene belang. Linkse mensen hanteren deze gedachte in bv. hun opvatting dat de Staat belastingen moet heffen: juist omdat wij als individuen te egoïstisch zijn om uit eigen beweging onze rijkdom met de armen te delen, moet de Staat als ons betere, collectieve ‘ik’ dat geld van ons afnemen en herverdelen. Elke burger heeft zo een kwade kant, namelijk de individualistische die op eigenbelang is gericht, en een goede kant, namelijk de collectivistische van de Staat die op het algemene belang is gericht. Wezenlijk voor de opkomst van het antisemitisme was daarom dat de Joden het ultieme “volk zonder Staat” vormde en belichaamde: Joden hebben geen Staat en dus geen betere, hogere ‘ik’.

De Jood zou daar ook niet toe in staat zijn, omdat de Jood als mix van alle rassen zijn kracht en ziel zou hebben verloren: de Jood is slechts tot assimilatie in staat zonder eigen scheppingskracht of transcendent vermogen. De Jood is daarmee de verpersoonlijking van de kwade kant van onszelf, namelijk de individualistische mens die louter op het eigenbelang is gericht. Dat maakte de Joden per definitie tot ‘parasieten’ en de niet te integreren anti-burger. En daarmee is ook historisch de cirkel rond, omdat bv. de Grieken de vreemdelingen uitsloten van het burgerschap en slechts als handelaren lieten optreden (waardoor die handelaren als parasitair en niet scheppend werden opgevat) en de Romeinen de joden als onintegreerbaar zagen omdat de joden hun eigen wetten boven die van Rome stelden. En de hedendaagse antisemieten antizionisten dan? Zij achten de staat Israël een staat die louter het Palestijnse volk plundert en een vergissing …

Tot slot, het is goed te zien dat ook studenten Geschiedenis tegenwoordig een studieboek krijgen als Jacob Katz’ ‘From Prejudice to Destruction (Anti-Semitism, 1700-1933)’ dat een juiste analyse geeft:

“Mr. Katz revises the prevalent thesis that medieval and modern animosities against Jews were fundamentally different. He also rejects the scapegoat theory.”.

---

Dit essay verscheen eerder op Geband van Joop