Dick Kraaij deed persoonlijk mee aan de inspraak die zijn gemeente organiseerde over de plaatsing van windturbines, maar voelt zich bedonderd.

De Regionale Energiestrategie (RES) begint een hoofdpijndossier te worden in veel regio’s. Zijn lokale bestuurders bereid om af te zien van megawindturbines? Gaan met name GroenLinks-wethouders tegen hun verlies kunnen? Deze week nam de Raad van State een besluit dat de komst van veel windparken (voorlopig) onmogelijk lijkt te maken. Intussen voelt Dick Kraaij zich van achteren en van voren, van boven en opzij genomen door de Alphense wethouder Erik van Zuylen.

De manier waarop de Gemeente Alphen aan den Rijn de komst van windturbines wil(de) doordrukken, is weinig fraai. Deels ‘gedwongen’ door het Rijk en uiteindelijk door het Akkoord van Parijs (“niets doen is geen optie”), stelde het College van B&W zich op het standpunt dat windturbines (en zonneweiden) ergens móeten komen. Niet: nergens, ook al zou de bevolking daar in overgrote meerderheid voor kiezen…

Op de gevolgen van de uitspraak van de Raad van State komen we verderop terug. Eerder heeft de gemeenteraad geprobeerd op de rem te gaan staan over een locatie langs de autoweg Leiden-Bodegraven (N11) bij Hazerswoude-Rijndijk. Oprichten van windturbines langs bestaande hoofdinfrastructuur, zoals die N11 — het leek nog de minste van alle kwaden.

Ook bewoners uit allerlei hoeken en gaten van de RES-regio Alphen vonden dat, als je ervan uitgaat dat de resultaten van een eerder dit jaar gehouden inspraakronde representatief was. Met andere woorden: met het pistool op de borst koos de Alphenaar voor “wind” langs een grote verkeersader boven de rustgevende en zelfs wereldberoemde omgeving van Aarlanderveen en Nieuwkoop.

Slogisch, zou Cruyff hebben gezegd. Maar dat was buiten de inwoners van Hazerswoude-Rijndijk gerekend. Die zijn mordicus tegen windturbines langs… de N11. Langs die weg betekent: veel te dicht bij hun tuinhek. Op de bekende (beruchte) gronden zijn de NIMBY’s[1] in verzet gegaan: slagschaduw, zwoep zwoep, het verpesten van hun uitzicht en het nog steeds relatief open landschap, en bijkomende argumenten, zoals die namens het dierenrijk.

Bij Veren of Lood kregen we er, zacht gezegd, een ongemakkelijk gevoel bij. In ons vorige blog over de RES kopieerden we een email in aan alle fractievoorzitters in de gemeenteraad van Alphen aan den Rijn, met een beroep op het gezonde verstand en bètakennis. Daarop kregen we welgeteld één reactie. Van boomkweker Peter Bontekoe, die namens de fractie Dorpen en Wijken Belangen in de raad zit. Bontekoe legde, parafraserend en kort samengevat, uit dat hij vroegâh net zo dacht als wij, maar inmiddels ‘om’ is. Voor de zaak van Het Klimaat. De overige elf (!) fracties stuurden zelfs geen ontvangstbevestiging.

Zo kwam het dat CDA-fractievoorzitter Marjon Verkleij van repliek werd gediend op Twitter:

U hebt nooit gereageerd op mijn email en blog. Bovendien voel ik me genaaid door GL-wethouder Van Zuylen. Met de kennis van nu zijn de inwoners van Hazerswoude-Rijndijk de Sjaak, mede door mijn inbreng.

Het uitgangspunt van de RES deugt al niet, zoals ook Bas Vermond stelt, die journalistiek onderzoek deed naar de kwaliteit van de inspraak (die was onder de maat). Inwoners die, om wat voor reden dan ook, windturbines in het Groene Hart afwijzen (dus ook mensen die het Akkoord van Parijs omarmen), kunnen dat standpunt onvoldoende expliciet maken. De RES biedt die optie niet (“Niets doen…”).

In ons eerste blog over de avonturen van de RES in Alphen noemden we dat: moeten kiezen voor de pest én de cholera. Tijdens de inspraak werd gevraagd: bent u voor duurzaam? Tuurlijk ben ik voor duurzaam. Zonnepanelen op daken: top. Windturbines zijn helemaal niet duurzaam. Duurzaam is: wachten op het thoriumtijdperk, en/of op andere technieken.

Daarnaast is duurzaam: gas simpelweg de superieure transitiebrandstof laten zijn. Beter dan steenkool, en al helemaal beter dan bruinkool. Om die reden braken we in ons eerste blog ook een lans voor dispensatie op het Akkoord van Parijs voor het dichtbevolkte Nederland, dat in retrospectief vanaf 1959 immens veel heeft bijgedragen aan schone lucht en een relatief lage CO2-uitstoot, dankzij het aardgas. Na de vondst van de Schat van Slochteren hebben andere landen hun smeerpijpen fors laten doorroken en doen zij dat vaak nog.

Overigens zijn de meest moderne steenkoolcentrales hyperefficiënt en relatief extreem schoon. In die landen, zoals Polen, maar ook Braunkohlstan dat tussen ons en de Polen in ligt, is veel meer winst voor Het Klimaat te behalen dan hier, en wat echt belangrijk is: voor het milieu en de natuur. Dus waarom zou Holland Gasland in paniek ‘over’ moeten?

Lagere overheden echter mogen niet morrelen aan “Parijs”. Maar waaróm eigenlijk niet, als de prijs is: verkrachting van het landschap en een aanval op de leefbaarheid van inwoners voor de komende tientallen jaren? Bovendien zijn er de feitelijk-technische bezwaren tegen windturbines. Windturbines zijn slecht voor de mens én voor het milieu én voor de natuur. Op zee zijn ze funest voor de visstand en onze visserijsector.

Ze zijn alleen goed op het altaar van Het Klimaat – net als biomassa! Omdat deze overwegingen allemaal niet tellen in de RES, noteren her en der in het land de wethouders van dienst (vaak van GroenLinks): “Jippie! Onze insprekers gaan in overgrote meerderheid voor duurzaam; ze hebben hooguit ‘reële zorgen’. Maar nu, beste insprekers, als u móét kiezen…” Nou ja, doe dan maar langs dat brede kanaal, langs het spoor, of die N-weg, ja… De GroenLinkse bobo’s noteren vlijtig.

En zo is de argeloze insprekende burger erachter gekomen dat hij ‘medeplichtig’ is gemaakt aan de dreigende plaatsing van windturbines langs een N11 in de Gemeente Alphen aan den Rijn, op veel te korte afstand van de bebouwing van Hazerswoude-Rijndijk. How Dare They! Ondanks zware kritiek vanuit de gemeenteraad hebben ten stadhuize de coalitiepartijen Nieuw Elan, CDA en GroenLinks ingestemd met de Regionale Energie Strategie (RES). “Dat zet de sluizen open voor bemoeienis door Holland Rijnland”, weet de Alphense SP te melden, die dat “een tik in het gezicht van de inwoners Hazerswoude Rijndijk/Groenendijk” vindt.

TurbulenT: ‘Er is geen draagvlak’
Het omwonendenverzet in deze Alphense kern met deels lintbebouwing langs de Oude Rijn en een tweetal woonwijken die vrij dicht tegen de spoorlijn Leiden-Woerden (met daarachter de autoweg) aankruipen, kreeg stem door middel van een handtekeningenactie, waarin massaal is getekend. Volgens berichtgeving in het AD Groene Hart is er géén draagvlak voor windturbines langs de N11; toch zou de zoektocht naar locaties doorgaan. De (lokale) website TurbulentT.nu constateert:

Het ‘voorkeurszoekgebied wind’ in de Gemeente Alphen aan den Rijn, ligt pal langs 2300 woningen en een gebied waar momenteel zo’n 5400 mensen leven. En er worden op dit moment nog zo’n 450 extra woningen bijgebouwd onder andere de wijk Westvaartpark.

En dat dit ‘zoekgebied’ de voorkeur kreeg, komt mede door die insprekers die eerder dit jaar een rolberoerte kregen bij de gedachte aan ‘zoekgebieden’ aan de andere kant van Alphens grondgebied, rond Aarlanderveen, tegen de Gemeente Nieuwkoop aan. Waar plaatsing van windturbines van hoger dan tweemaal de Domtoren uiteraard minstens even verderfelijk zou zijn.

Windturbines aan de zuidkant van woningen [in Hazerswoude-Rijndijk] levert een maximaal risico op van slagschaduw, en met de dominante windrichting in Nederland, tevens een groot risico op geluidsoverlast en alle gezondheidsproblemen die hierdoor op kunnen treden.

En:

TurbulenT is van mening dat windturbines in het geheel niet thuishoren in de buurt van woningen!

Dat klopt helemaal. Megawindturbines horen überhaupt niet thuis in dit land van middeleeuwse en Gouden Eeuw-windmolen. En evenmin op de Noordzee, die net als haar kusten, te kampen heeft met ‘dichtheid’ en krapte. Zo is de Noordzee een van de drukst bevaren zeeën ter wereld.

Als gezegd, de partijen van het meerderheidscollege in het Alphense hebben vóór de RES 1.0 gestemd. Het trio kwam met een amendement, waarin het probeert de zorgen van de bewoners te adresseren en dat moet bereiken dat de scherpe kantjes van een binnenkort te nemen bouwbesluit worden afgeslepen. TurbulentT spreekt van “een schijnvertoning”:

Wat deze coalitiepartijen ingebracht hebben, spreekt van landelijke richtlijnen” die volgens deze tegenstanders “direct in strijd zijn met Europese richtlijnen en Europees recht en de gezondheid van de omwonenden in gevaar brengen”.

TurbulentT bracht in kaart dat van alle partijen in de Alphense raad alleen de collegepartijen gelukkig zijn met de ‘noodzaak’ om tot de bouw van megawindturbines te komen. Van PvdA tot SGP, van SP tot ChristenUnie, en inclusief D66; er is ook in de Alphense politiek weinig draagvlak te vinden. Weliswaar vormen Nieuw Elan, CDA en GroenLinks de meerderheid, maar we geven u op een briefje dat een CDA buiten het college wel anders had gepiept. En wat te denken van Nieuw Elan, de grootste fractie in Alphen en verwant met leefbaarheidspartijen in onder andere Rotterdam en leverancier van oud-LPF’er Gerard van As als wethouder…?

Alles bij elkaar opgeteld lijken mega windturbines in deze regio — waarvan het landschap eerder moest worden beschermd door middel van een peperdure treintunnel voor de HSL (sic) — het grote-jongenspeelgoed van GL-wethouder Erik van Zuylen en de natte droom van zijn fractie in de raad. De Raad van State heeft hier nu een stokje voor gestoken. Voor zolang als het duurt.

Nieuwe plannen voor windenergieprojecten lopen vertraging op door een verregaande uitspraak van de Raad van State. Windturbinenormen die de overheid jarenlang heeft gehanteerd, blijken niet te voldoen aan het Europese recht. Ze zijn per direct buiten werking gesteld. Zelfs voor bestaande of nog in aanbouw zijnde windturbines doemen donkere wolken op.

De Raad van State blokkeert. Het is ronduit beschamend dat een CDA-fractie met een redelijk conservatieve inslag en een Leefbaar-partij zélf niet hebben ingegrepen door zich uit te spreken tegen een invasie van de Zwoep Zwoep-monsters in het Groene Hart.

---

1. Op deze site distantiëren we ons van de negatieve connotatie van het woord NIMBY. Het begrip is (zeker in de context van het dossier Klimaathoax) eerder een geuzennaam.