Het UK en de EU liggen op ramkoers. Het is niet voor het eerst dat dat moet worden vastgesteld, maar het gaat verder dan voorheen. Vandaag publiceerde de Britse premier Cameron zijn onderhandelingspositie waarover hij met Brussel in gesprek wil om het UK in de EU te kunnen houden. Maar de reactie uit Brussel laat weinig ruimte voor illusies.

Het meest schokkende aan de stellingen van Cameron is overigens dat je er uit kunt concluderen hoe zeer de bevolking van de Europese lidstaten is belazerd door haar eigen elites. Als Groot-Brittannië buiten een toekomstige politieke unie wenst te blijven en om dat te bereiken daarover nu opnieuw onderhandelen moet, kan dat niet anders betekenen dat dat alle andere landen al tot die fusie gehouden zijn. De enige manier waarop de bevolking in Nederland daarover ooit geraadpleegd is – het referendum van 2005 – werd door toenmalig premier Balkenende vlot in de versnipperaar gedeponeerd. En dat is in de andere lidstaten der EU niet anders.

Het rijtje van Cameron:

1. Protect the single market for Britain and others outside the eurozone
2. Write “competitiveness into the DNA” of the whole European Union
3. Exempt Britain from an ever-closer union
4. Tackle abuses to the right to freedom of movement and enable the UK to control migration from the EU.

1 en 2 zijn economische punten die in feite ook tijdens de eerdere incarnatie van de EU, de EEG, hadden moeten worden geregeld. De ware pijn begint dan ook bij 3 en 4. Punt 3), dat de UK gevrijwaard blijft van deelname aan een steeds verder samengaande politieke unie. Punt 4), dat een aantal consequenties van bijvoorbeeld het Schengenverdrag voor het UK worden verlicht, wat inhoudt dat men wil kunnen weigeren wie men wil.

Wat hieraan nog ontbreekt, is de in het UK zeer beruchte verplichting dat alle wetgeving die de EU doorzet, ook in het UK moet worden ingevoerd. Wellicht kun je dat zien als een onderdeel van 3, mogelijk niet.

Cameron belooft dat – als afspraken kunnen worden gemaakt naar zijn tevredenheid – hij zijn uiterste best zal doen om het UK binnen de EU te houden. Dit is bijna lachwekkend. De kans dat de EU hier naar tevredenheid op gaat reageren is zo goed als nul. Want wat hier staat zal ondanks alle mooie woorden vanuit Brussels perspectief weinig anders betekenen dan dat het UK een status krijgt die de EVA-landen (IJsland, Zwitserland, Noorwegen) nu ook al hebben. Een de facto uittreding dus, maar met behoud van stemrecht. Alleen al vanuit het oogpunt van de precedentwerking kan Brussel zich dit niet veroorloven.

De Europese bereidheid om aan de Britse eisen toe te geven ziet U hieronder uitgesplitst naar land en punt.

https://twitter.com/OpenEurope/status/664014040654462976/photo/1

Dit manifest komt dus neer op uittreding, met een lont van twee jaar (plus afwikkeling van alle formaliteiten zou het ten minste tot 2020 duren eer alles rond is). Waarom dit uitstel?

Daarvoor zijn twee redenen, beiden met dezelfde achtergrond. 1. Cameron wil niet de premier zijn die het UK uit de EU leidt. Zelf beschouwt hij een dergelijke stap als onverstandig. 2. Onder de gegeven omstandigheden is de vraag reëel, of de EU over twee jaar nog bestaat. Als de Brusselse ellende implodeert, scheelt het Cameron een grote politieke nederlaag, terwijl hij toch zijn morele gelijk haalt dat het anders gemoeten had.

Het moet raar lopen als het UK de EU niet vóór 2020 zal verlaten. De uitgangspunten van Cameron maken dat heel duidelijk. De ellende die daarvan het gevolg zal zijn kunnen we wellicht al bewonderen met het uiteenvallen van Spanje de komende twee jaar. En de overlevingskansen van de EU? Ik schat ze niet hoog in. Er zijn eenvoudig teveel bedreigingen die elk op zich al dodelijk kunnen zijn. Maar hoe langer Nederland lid blijft van deze EU, des te groter zal de uiteindelijke schade blijken te zijn.

We moeten er gewoon zo snel mogelijk uit.