Toekomst van het kapitalisme – Free Markets and Inequality: an Inescapable Marriage?
Is er een rationeel alternatief voor kapitalisme en vrije marktwerking? Dit gesprek dwaalt helaas direct af naar sociale verhoudingen, maar is zeker een interessant idee. Ook de gedachte van gelijkheid komt niet meer dan zijdelings aan bod, aangezien een goede definitie er van ontbreekt.
Wat zonder nadrukkelijk te worden uitgesproken uit deze gesprekken boven komt, is dat geen van deze economen zich kan voorstellen dat voor het kapitalisme an sich een werkbaar alternatief kan worden ontwikkeld.
On the role of free markets for societal wellbeing, with Elizabeth Anderson and Francois Bourguignon. Inequality between countries has become smaller over time, but within-country inequality is on the rise. Many fear that societal uprisings and further polarisation will be the result. Increased inequality is also allegedly related to the rise of populist movements. How will increasing inequality affect our societies? What role have free markets and technological innovation played? Can, and should we turn the tide? And who is the ‘we’ in that?
In collaboration with VU Amsterdam, Moral Markets group and Pakhuis de Zwijger, De Nieuwe Wereld proudly present this series on the future of capitalism. Over the course of ten dialogues David van Overbeek (De Nieuwe Wereld) and Natasja van den Berg (Pakhuis de Zwijger) will consult world-renowned economists and thinkers, and explore the tension between how our economic system currently functions and how it should function. Find out more on: https://www.moralmarkets.org/futurema…
–About the speakers– Elizabeth Anderson is Professor in ethics, social and political philosophy, feminist theory, social epistemology, and the philosophy of economics and the social sciences. She is the author of Value in Ethics and Economics, The Imperative of Integration, and, most recently, Private Government: How Employers Rule Our Lives (And Why We Don’t Talk About It). Professor Anderson is currently working on a history of egalitarianism from the Levellers to the present. She is a Fellow of the American Academy of Arts and Sciences, and designed and was the first Director of the Program in Philosophy, Politics, and Economics at UM.
Francois Bourguignon is the former Chief Economist (2003–2007) of the World Bank. He has been the Director of the Paris School of Economics, and from 1985 to his retirement in 2013 a professor of economics at the École des Hautes Études en Sciences Sociales in Paris. In 2016 Bourguignon was awarded the Dan David Prize. His research deals mainly with income redistribution in the developing and developed countries. Bourguignon also sat on the Scientific Committee of the United Nations University World Institute for Development Economics Research, the Council of Economic Advisors of the French Prime Minister and the Executive Committee of the European Development Network.
–About De Nieuwe Wereld– De Nieuwe Wereld is a collaborative online platform that brings together experts from different fields and disciplines in order to reflect on major societal changes brought about by globalization and rapid technological developments. It is an initiative of Dutch journalist Paul van Liempt, philosopher Ad Verbrugge and David van Overbeek. De Nieuwe Wereld is produced in collaboration with VU University, Centrum Ethos and Filosofische School Nederland.
Publicatie 11 februari
Eerdere gesprekken door de Nieuwe Wereld op VoL vindt u hier.
Kapitalisme – dat is de kapitaalgoederen (ook arbeid) zijn in privaat bezit waarna de eigenaren hun eigendommen en diensten ruilen op vrije markten, waarbij het prijsmechanisme schaarse goederen ‘als door een onzichtbare hand gedreven’ precies daarheen duwt waar deze het hardst nodig zijn – werkt omdat centrale planners geen methodiek hebben om schaarse goederen aan de haast onbeperkte wensen van mensen te koppelen. Marx ging uit van de arbeidsleer van waarde waardoor het mogelijk zou moeten zijn om prijzen te bereken en – als die theorie zou kloppen – zou je inderdaad kunnen centraalplannen. Helaas voor de marxisten klopt de arbeidsleer van waarde niet waardoor het hele verhaal gedoemd is te mislukken en dat hebben we geweten.
Een belangrijk probleem is echter dat mensen zelf vaak niet weten wat goed voor hun is. Zodra algoritmes onze biochemische reacties gaan monitoren en ons al snel veel beter zullen kennen dan wij ons zelf kennen. Gevolgmatig ook veel beter dan wijzelf weten wat goed voor ons is. Wanneer vervolgens al deze data, voor jou zelf en de rest van de wereldbevolking wordt opgeslagen, dan kan een algoritme analyseren wat de cumulatieve vraag is voor product X voor prijs Y en voor dienst W voor prijs Z. Maw, dataïsme kan centrale planning mogelijk maken wat het einde zal betekenen van vrije markten, van privaat bezit van grondstoffen en ipso facto van het kapitalisme. Ik vermoed dat je met Klaus Schwab daar wel een gesprek over kunt voeren.
De V.S. doen het aanmerkelijk slechter in de Social Progress Index dan Nederland en Denemarken. ‘Nederland’ is te verbinden met het Rijnlandmodel, en Denemarken met het Scandinavisch Model. Het heeft te maken met een bepaalde verhouding van vrije ondernemingsgewijze productie en verzorgingsstaat. Die kan meer maar ook minder gunstig uitvallen. Zie verder het volgende plaatje: https://www.socialprogress.org/?tab=3
Het is allemaal niet zo ingewikkeld.
Vrij ondernemerschap en privé bezit, zijn de motor van vooruitgang.
Vrij economisch handelen moet gebonden zijn aan de rechtstaat :
de democratische rechtstaat.
Rechts-gelijkkheid. Rechtvaardige grindweg.
Iedereen is verschillend.
Samenwerken.
Vrijheid van Menings-Uiting.
Ready to go.
“grindweg” = GRONDWET.
[ alhoewel subolich, toch wel passend. ]
@Cool Pete & Neef Jansen
Daar zijn de politieke elites en de plutocraten het dus niet mee eens. Zij menen dat het allemaal anders moet want climate change en ongelijkheid en 4e Industriele Revolutie en ga zo maar door. We begrijpen allemaal, als we achterom kijken, dat het redelijk tot goed gewerkt heeft. Gaat dat in de toekomst nog steeds zo zijn?